Thực hiện Chương trình kế hoạch kiểm tra, giám sát Tổng điều tra kinh tế năm 2021, từ ngày 12 - 15/4/2021, đoàn công tác của Tổng cục Thống kê do ông Phạm Quang Vinh, Phó Tổng cục trưởng làm Trưởng đoàn đã chỉ đạo, kiểm tra, giám sát Tổng điều tra kinh tế năm 2021 tại các tỉnh: Khánh Hòa, Phú Yên và Bình Định. Tham gia đoàn có đại diện lãnh đạo Cục và lãnh đạo phòng thuộc Cục Thu thập dữ liệu và Ứng dụng công nghệ thông tin thống kê, chuyên viên chính Vụ Kế hoạch tài chính thuộc Tổng cục.
Trong thời gian trên, đoàn công tác đã làm việc với Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế cấp huyện, tỉnh để kiểm tra, giám sát công tác triển khai Tổng điều tra kinh tế tại địa phương, đi thị sát trực tiếp tại một số doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, hiệp hội trên địa bàn các tỉnh.
Theo đánh giá chung, do có sự chỉ đạo, ủng hộ của địa phương thông qua các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, huyện; đồng thời thực hiện tốt công tác tuyên truyền; sự hợp tác của các các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, hiệp hội (đơn vị) nên phần lớn các đơn vị đều nghiêm túc thực hiện tự cung cấp thông tin với tinh thần hợp tác và ủng hộ tích cực.
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số khó khăn như: thời điểm doanh nghiệp hoàn thành báo cáo tài chính với cơ quan Thuế là ngày 31/3/2021 trong khi thời gian điều tra từ ngày 01/3/2021 nên tại thời điểm đoàn giám sát, một số doanh nghiệp chưa có đủ thông tin để khai phiếu; phản ánh của địa phương về hạ tầng công nghệ thông tin chưa đảm bảo tuyệt đối, đôi lúc xảy ra nghẽn mạng, gián đoạn đường truyền; một số doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp còn lúng túng trong việc tự cung cấp thông tin mô tả nhóm sản phẩm (vật chất và dịch vụ của đơn vị sản xuất ra) và tra cứu mã ngành sản phẩm (VCPA cấp 5); lúng túng trong việc xác định doanh thu, chi phí hoạt động, chi phí sản xuất kinh doanh, tình trạng hoạt động của doanh nghiệp; một số đơn vị do chủ quan nên xác định chưa đúng về số lao động trả lương các tháng trong năm 2020 (nhầm với lao động bình quân năm); chưa hiểu sâu về tinh giản biên chế, tài sản cố định, chi phí hao mòn, chi phí khấu hao tài sản cố định… Điều đó đã ảnh hưởng ít nhiều đến tiến độ Tổng điều tra kinh tế của địa phương.
Tại các buổi làm việc với Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế cấp huyện, cấp tỉnh, các thành viên trong đoàn công tác đã nghe báo cáo về tiến độ triển khai Tổng điều tra kinh tế tại địa phương; các địa phương đã nêu thuận lợi, khó khăn và có một số đề xuất, kiến nghị với Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế Trung ương. Các thành viên trong đoàn công tác đã lần lượt giải đáp các vấn đề về nghiệp vụ, phần mềm, tài chính; và kịp thời gửi một số ý kiến về Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế Trung ương để ban hành văn bản thống nhất nghiệp vụ trong Toàn quốc.
Tại các buổi đi thị sát các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, hiệp hội, đoàn công tác đã làm việc trực tiếp với lãnh đạo đơn vị, kế toán đơn vị để tuyên truyền mục đích, ý nghĩa của Tổng điều tra kinh tế đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và địa phương nói chung, sự phát triển của đơn vị nói riêng. Đoàn cũng đã kiểm tra, giám sát các đơn vị tự cung cấp thông tin trên trang Web. Các thành viên trong đoàn đã giải đáp các câu hỏi của người cung cấp thông tin trong đơn vị (thông thường là kế toán), đồng thời hướng dẫn trực tiếp trên máy tính (nếu kế toán không nắm chắc các bước cung cấp thông tin).
Đặc biệt, tại các buổi làm việc với Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế cấp huyện, tỉnh, sau khi nghe báo cáo của Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế địa phương, ý kiến của các đại biểu; qua các chuyến thị sát địa phương, ông Phạm Quang Vinh, Phó Tổng cục trưởng đã đánh giá cao công tác chuẩn bị Tổng điều tra kinh tế của Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế cấp huyện, tỉnh.
Các địa phương đã tổ chức chỉ đạo thực hiện bài bản, nghiêm túc cuộc Tổng điều tra kinh tế theo hướng dẫn của Trung ương. Các tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo, Tổ thường trực giúp việc, tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện cuộc Tổng điều tra kinh tế tại địa phương; thực hiện tốt công tác tuyên truyền tại địa phương. Cục Thống kê cấp tỉnh đã tham mưu với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành các văn bản, kế hoạch kiểm tra, giám sát cuộc Tổng điều tra kinh tế. Lãnh đạo tỉnh, huyện đã quan tâm, chỉ đạo, hỗ trợ cuộc Tổng điều tra kinh tế trên nhiều khía cạnh khác nhau.
Phó Tổng cục trưởng đã có những chỉ đạo kịp thời để địa phương tiếp tục tổ chức thực hiện tốt cuộc Tổng điều tra tại địa phương: (i) Chủ động phối hợp chặt chẽ với Sở Nội vụ cấp tỉnh, Phòng Nội vụ cấp huyện để hỗ trợ Cơ quan Nội vụ hoàn thành tốt cuộc Điều tra cơ sở hành chính năm 2021; (ii) Bảo đảm thu thập số liệu chính xác đầy đủ để phục vụ biên soạn các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của cả nước và địa phương; (iii) Nhấn mạnh Tổng điều tra kinh tế lần này đã tiếp cận và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, nên đề nghị các địa phương đặc biệt lưu ý, nhấn là kiểm tra, giám sát và hướng dẫn các đơn vị tự cung cấp thông tin trên trang Web; (iv) Nghiên cứu quán triệt các Thông báo nghiệp vụ của Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế Trung ương để phổ biến đến cấp huyện và các lực lượng tham gia điều tra các cấp, giám sát viên, điều tra viên; (v) Chú ý tiến độ điều tra của các đơn vị, đặc biệt là vai trò của doanh nghiệp trong việc cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ; (vi) Xây dựng và thực hiện nghiêm túc Kế hoạch kiểm tra, giám sát tại địa phương; (vii) Tuyệt đối không được chủ quan với các câu hỏi đơn giản: ví dụ: lao động được trả lương các tháng trong năm 2020; (viii) Tranh thủ sự ủng hộ của cấp ủy, chính quyền các cấp để tổ chức thành công cuộc Tổng điều tra kinh tế tại địa phương.
Phó Tổng cục trưởng cũng đã chỉ đạo Cục Thu thập dữ liệu và Ứng dụng công nghệ thông tin thống kê qua ý kiến của địa phương, ý kiến của các đoàn công tác khác để ban hành văn bản thống nhất nghiệp vụ trong toàn quốc, ưu tiên và cập nhật sớm tiện ích của chương trình, phần mềm, mã ngành sản phẩm, giải thích thêm một số câu hỏi,… tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho đơn vị tự cung cấp thông tin. Phó Tổng cục trưởng yêu cầu Vụ Kế hoạch tài chính chủ trì, có giải thích rõ hơn với các tỉnh một số vấn đề kinh phí Tổng điều tra kinh tế năm 2021.
Nguyễn Tuấn Anh
Phó cục trưởng Cục thu thập dữ liệu và CNTT - Tổng cục Thống kê