Seollal, hay còn gọi là Tết Nguyên Đán của Hàn Quốc, là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng nhất của đất nước này. Giống như Tết Nguyên Đán của nhiều quốc gia châu Á khác, Seollal là dịp để người Hàn Quốc đoàn tụ gia đình, tưởng nhớ tổ tiên và đón chào một năm mới an lành, hạnh phúc. Tuy nhiên, Seollal mang đậm những nét đặc trưng riêng biệt, phản ánh sâu sắc nền văn hóa và lịch sử lâu đời của xứ sở “Kim chi”.
Cũng giống như người Việt, người Hàn Quốc đón Tết Nguyên đán cổ truyền vào ngày mùng Một tháng Giêng âm lịch với tên gọi Seollal. Seollal bắt nguồn từ nghi lễ thờ cúng tổ tiên của người Hàn cổ đại. Bên cạnh tết Trung thu thì đây là ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Hàn Quốc, không chỉ đánh dấu sự chuyển giao năm cũ - năm mới, mà còn là dịp để con cháu trong nhà tụ họp, tỏ lòng thành kính với tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
Vào dịp Tết Seollal, các thành viên trong gia đình, dù ở bất cứ nơi đâu cũng cùng nhau quay về quê hương, sum họp bên mâm cơm gia đình; Họ bày tỏ lòng biết ơn và kính trọng đối với ông bà, tổ tiên bằng những nghi lễ truyền thống; cầu chúc cho một năm mới bình an, sức khỏe và thành công. Trước ngày Tết khoảng 10 ngày, không khí trở nên nhộn nhịp với các hoạt động mua sắm ở Hàn Quốc và chuẩn bị quà tặng. Dịp này, người Hàn Quốc sẽ mua quà biếu để bày tỏ lòng biết ơn và sự kính trọng với ông bà, cha mẹ. Quà tặng thường là trái cây tươi, nhân sâm, mật ong, giỏ quà cá ngừ, kẹo truyền thống, cá khô, đồ dùng hàng ngày và tiền mặt.
Cũng giống như ở Việt Nam và nhiều quốc gia châu Á khác, vào ngày 30 Tết, các gia đình Hàn Quốc cùng nhau dọn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ. Buổi tối trước giao thừa, mọi người sẽ tắm nước nóng để tẩy trần, mặc trang phục Hanbok truyền thống để cử hành các nghi lễ. Trong đêm Giao thừa, người dân Hàn Quốc sẽ đốt các thanh tre trong nhà để xua đuổi tà ma. Ngoài ra theo tục lệ cổ xưa, người dân còn treo một cái xẻng bằng rơm với ý nghĩa hốt thóc gạo rơi ngoài cửa để nhận được phúc lộc quanh năm. Theo truyền thống, các gia đình cùng nhau thức đón giao thừa và để đèn sáng cả đêm vì họ tin rằng đây là cách giúp xua đuổi những linh hồn ma quỷ và đem đến một năm mới an lành và hạnh phúc.
Ngày đầu tiên của Tết Seollal bắt đầu với nghi thức thờ cúng “Charye”. Đây là một nghi lễ bày tỏ sự tôn kính với tổ tiên và cầu cho năm mới hạnh phúc, bình an. Các gia đình sẽ bày biện khoảng 20 loại món ăn khác nhau trên bàn thờ, trước bài vị tổ tiên và cúi lạy để bày tỏ lòng thành kính và tưởng nhớ người đã khuất. Thành viên trong gia đình sẽ mặc trang phục truyền thống của Hàn Quốc và tập trung trước ban thờ đã được chuẩn bị sẵn để thực hiện nghi lễ này.
Trong tất cả nghi lễ thuộc ngày Tết Seollal của Hàn Quốc, lễ Sebae - tuế bái cũng được coi là một trong những nghi lễ quan trọng nhất. Theo đó, những người nhỏ tuổi trong gia đình sẽ mặc lễ phục truyền thống và hành lễ cúi lạy với người lớn tuổi (tiền bối) của họ để thể hiện sự kính trọng và chúc phúc cho năm mới. Sau khi nhận lễ, những người lớn tuổi trong gia đình cũng đáp lại bằng một lời chúc phúc năm mới kèm theo phong bao lì xì để phát lộc cho con cháu.
Sau nghi lễ, mọi người cùng nhau thưởng thức nhiều món ăn truyền thống. Món ăn quan trọng nhất mà người Hàn Quốc thường ăn vào năm mới là canh bánh gạo Tteokguk, được làm từ bánh gạo cắt lát, có thể nấu kèm với thịt bò, trứng hoặc rong biển. Món ăn có ngụ ý khởi đầu một năm mới với tinh thần và thể chất trong sạch, tượng trưng cho việc thêm 1 tuổi, cùng với đó là để cầu mạnh khỏe và sống lâu. Một món ăn quan trọng khác được sử dụng phổ biến là bánh Jeon, một loại bánh kếp kèm kim chi hoặc hải sản. Món Manduguk cũng được nhiều gia đình Hàn Quốc thưởng thức trong ngày Tết, giống với canh bánh gạo của Hàn Quốc, nhưng món canh Manduguk được nấu với mandu - bánh xếp cùng nước tương, muối và hạt nêm. Ngoài ra, các gia đình cũng chuẩn bị nhiều loại thực phẩm và đồ ăn kèm khác cho dịp Tết Nguyên đán như galbijjim (sườn bò kho) hay japchae (miến trộn)…
Quây quần đón tết Seollal, các thành viên trong gia đình cùng nhau tham gia nhiều hoạt động vui chơi gắn kết, làm tăng thêm tình cảm gia đình. Trò chơi phổ biến nhất là “yutnori” tương tự như trò chơi cá ngựa ở Việt Nam, với các bước di chuyển phụ thuộc vào kết quả tung 4 thanh gỗ được gọi là gậy Yut. Ngoài ra, người Hàn Quốc còn có nhiều trò chơi dân gian khác như: Jegichagi (đá cầu), yeonnalligi (thả diều), neolttwigi (bập bênh) và paengi chigi (trò con quay).
Tuy chỉ diễn ra trong 3 ngày từ ngày 30 đến ngày mồng 2 nhưng ngày Tết Seollal ở Hàn Quốc là một trong những ngày lễ quan trọng nhất. Seollal không chỉ đơn thuần là một ngày lễ, mà còn là dịp để người Hàn Quốc tái hiện và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp. Qua những nghi lễ, phong tục tập quán, Seollal đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân xứ sở kim chi. Tất cả đều hướng đến sự sum họp và cầu mong một năm mới bình an, may mắn đến với gia đình./.
Minh Huyền