Đô thị và nông thôn là các không gian lãnh thổ không thể tách rời, được tổ chức xen kẽ, được quản lý theo các cấp chính quyền. Trong đơn vị hành chính đô thị có một phần nông thôn và trong đơn vị hành chính nông thôn có một phần đô thị. Do đó, công tác quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn cần được nghiên cứu đồng bộ để đảm bảo đáp ứng yêu cầu về sự chuyển hóa giữa đô thị và nông thôn theo hướng hiệu quả và bền vững.
Trên cơ sở đó, tại Kỳ họp thứ 7 (tháng 6/2024), các đại biểu quốc hội nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn trên cơ sở tổng kết, đánh giá, hợp nhất các quy định về quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn. Trong Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn thể chế hóa chủ trương của Đảng về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam, bảo đảm tuân thủ Hiến pháp, thống nhất trong hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, lâu dài, hài hòa giữa phát triển kinh tế, giữa các yếu tố văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, gắn kết giữa đô thị và nông thôn, khắc phục bất cập của Luật Xây dựng, đồng bộ với Luật Quy hoạch.
Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn phân định rõ quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn; quy định rõ các hoạt động trên địa bàn gắn kết phát triển đô thị và nông thôn; xác định các đối tượng không gian lập quy hoạch.
Tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, ngày 25/10/2024, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên thảo luận về dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên thảo luận về dự thảo Luật Quy hoạch đô thị
và nông thôn
Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. Dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện gồm 06 chương và 65 điều; bỏ 02 điều và bổ sung 02 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7.
Về mối quan hệ giữa các quy hoạch thuộc hệ thống Quy hoạch đô thị và nông thôn, khoản 2 và khoản 3 Điều 7 đã được chỉnh lý theo hướng quy định rõ quy hoạch chung (QHC), quy hoạch phân khu (QHPK) và quy hoạch chi tiết (QHCT) có tính chất cụ thể hóa, chi tiết hóa dần; đồng thời, quy định rõ các nội dung tại QHC được cụ thể hóa tại QHPK, các nội dung tại QHPK được cụ thể hóa tại QHCT. Nội dung, yêu cầu và nguyên tắc cụ thể hóa phải được xác định, quy định rõ trong quy hoạch, bảo đảm rõ ràng, thuận lợi cho quá trình tổ chức thực hiện.
Mối quan hệ giữa quy hoạch thuộc hệ thống QHĐTNT với quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia đã được quy định cụ thể tại Luật Quy hoạch năm 2017; theo đó, khoản 4 Điều 6 Luật Quy hoạch quy định quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn phải phù hợp với quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh.
Về các trường hợp liên quan đến phạm vi quy hoạch và địa giới hành chính khi lập quy hoạch đô thị và nông thôn, tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định rõ đối với các trường hợp liên quan đến phạm vi quy hoạch và địa giới hành chính theo hướng giảm lược tối đa các quy hoạch phải lập.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý
dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn
Dự thảo Luật đã bổ sung quy định về việc cho phép lập đồng thời các QHC; trường hợp QHC khác cấp thẩm quyền phê duyệt thì QHC có cấp thẩm quyền phê duyệt cao hơn được phê duyệt trước; trường hợp QHC có cùng cấp thẩm quyền phê duyệt thì QHC được lập, thẩm định xong trước được phê duyệt trước.
Về cơ chế giải quyết vướng mắc này, căn cứ ý kiến của Chính phủ, dự thảo Luật đã chỉnh sửa quy định tại khoản 3 Điều 7 dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, tách thành Điều 8 với nội dung cụ thể như sau: Trường hợp có mâu thuẫn giữa các QHĐTNT cùng cấp độ thì cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch hoặc cơ quan có thẩm quyền cao hơn quyết định quy hoạch được thực hiện, thay vì thực hiện quy trình rà soát, điều chỉnh. Trường hợp mâu thuẫn giữa các QHĐTNT khác cấp độ thì các cơ quan tổ chức lập quy hoạch thực hiện rà soát, báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch để thực hiện việc điều chỉnh quy hoạch theo quy định tại Chương III của Luật này.
Trong trường hợp mâu thuẫn giữa các quy hoạch cùng cấp độ thì các nội dung đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch quyết định thực hiện phải được cập nhật và thể hiện trong hồ sơ quy hoạch. Trình tự, thủ tục báo cáo, quyết định quy hoạch được thực hiện trong trường hợp này được thực hiện theo quy định của Chính phủ, bảo đảm yêu cầu, nguyên tắc trong hoạt động QHĐTNT.
Tiếp tục thảo luận Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn tại Kỳ họp thứ 8, các đại biểu quốc hội có nhiều ý kiến cụ thể, xác đáng để hoàn thiện dự thảo luật, đặc biệt về các nội dung: Phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn, giải thích từ ngữ, quy hoạch đối với đô thị mới, quy hoạch không gian ngầm, thời hạn và các thời kỳ quy hoạch, tính thống nhất, đồng bộ với các luật có liên quan.
Các đại biểu Quốc hội có nhiều ý kiến cụ thể, xác đáng để hoàn thiện Dự thảo Luật quy hoạch đô thị
và nông thôn
Sau thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra, các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu đầy đủ ý kiến tham gia để hoàn thiện báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, hoàn thiện dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn trình Quốc hội xem xét, thông qua./.