Kết quả chính thức Tổng điều tra kinh tế năm 2021 tỉnh Tuyên Quang

Số lượng và lao động của các đơn vị điều tra

Số lượng của các đơn vị điều tra năm 2021 giảm với năm 2017, tuy nhiên số lượng lao động lại tăng so với các giai đoạn trước. Tổng số đơn vị điều tra trong Tổng điều tra kinh tế năm 2021 tại tỉnh Tuyên Quang đạt 34.227 đơn vị, giảm 7,95% (giảm 2.957 đơn vị) so với năm 2017. Bình quân mỗi năm giai đoạn 2017-2021, số lượng đơn vị giảm 2,05%/năm, thấp hơn nhiều mức tăng 3,42%/năm của giai đoạn 2011-2016. Số lượng lao động trong các đơn vị điều tra năm 2021 là 114.594 người, tăng 0,18% (tăng 211 triệu người) so với năm 2017. Bình quân mỗi năm giai đoạn 2017-2021, số lượng lao động tăng 0,05%/năm, thấp hơn mức tăng 3,57%/ năm của giai đoạn 2011-2016.

Ông Phạm Hùng Sơn, Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Tuyên Quang phát biểu chỉ đạo
Hội nghị tập huấn Tổng điều tra kinh tế năm 2021

Trong tổng số các đơn vị điều tra, số lượng doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng có mức tăng trưởng cao hơn so với năm 2017; các cơ sở SXKD cá thể, đơn vị hành chính, sự nghiệp giảm mạnh so với các kỳ Tổng điều tra trước. Lao động làm việc trong các Doanh nghiệp, hợp tác xã, các đơn vị hành chính, cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng duy trì tăng trưởng; ngược lại, lao động trong các cơ sở SXKD cá thể và đơn vị sự nghiệp sụt giảm mạnh trong 5 năm qua.

Doanh nghiệp tăng cả về số doanh nghiệp và lao động, trong đó số doanh nghiệp có mức tăng cao nhất trong các loại đơn vị điều tra. Tính đến 31/12/2020, tỉnh Tuyên Quang có 1.219 doanh nghiệp đang hoạt động có kết quả SXKD, tăng 38,21% (tăng 337 doanh nghiệp) so với năm 2017. Giai đoạn 2017-2021, bình quân mỗi năm số doanh nghiệp tăng 8,43%; mức tăng này cao hơn mức tăng 3,91% bình quân năm của giai đoạn 2011-2016. Trong năm 2021, các doanh nghiệp thu hút 32.887 lao động, tăng 16,93% (tăng 4.761 lao động) so với năm 2017. Bình quân mỗi năm trong giai đoạn 2017-2021, số lao động tăng 3,99%, cao hơn mức tăng 1,55%/năm của giai đoạn 2011-2016.

Ông Bàng Quốc Việt, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Tuyên Quang trao đổi thông tin với phóng viên
Tạp chí Con số và Sự kiện về kết quả cuộc Điều tra cơ sở hành chính năm 2021 tại tỉnh Tuyên Quang

Hợp tác xã có mức tăng cả về số lượng đơn vị và số lao động. Năm 2021, tỉnh Tuyên Quang có 241 hợp tác xã, tăng 26,18% (tăng 50 hợp tác xã) so với năm 2017; thu hút 1.571 lao động, tăng 2,61% (tăng 40 lao động) so với năm 2017. Số lượng các hợp tác xã thuộc ngành Nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng chủ yếu với 58,51% (năm 2017 là 65,45%); các ngành Dịch vụ chiếm tỷ trọng 20,33% (năm 2017 là 9,95%) và các ngành Công nghiệp - Xây dựng chiếm tỷ trọng 21,16% (năm 2017 là 24,60%). Bình quân giai đoạn 2017-2021, mỗi năm số lượng HTX tăng 5,99%, cao hơn mức giảm bình quân 0,10% của giai đoạn 2011-2016; mỗi năm số lao động trong các HTX tăng 0,65%, trái ngược so với mức giảm bình quân 9,14%/năm của giai đoạn 2011-2016.

Cơ sở SXKD cá thể giảm cả về số đơn vị và số lao động thấp hơn nhiều so với các giai đoạn trước đây. Năm 2021, tỉnh Tuyên Quang có 31.672 cơ sở SXKD cá thể, giảm 8,0% (giảm 2.753 cơ sở) so với năm 2017; thu hút 48.534 lao động, giảm 9,72% (giảm 5.226 lao động) so với năm 2017. Bình quân hằng năm giai đoạn 2017-2021, số cơ sở giảm 2,06% và số lao động giảm 2,52%, thấp hơn nhiều so với mức tăng của giai đoạn 2011-2016 lần lượt là 3,56% và 4,19%/năm.

Điều tra cơ sở kinh doanh, buôn bán lẻ tại thành phố Tuyên Quang

Đơn vị sự nghiệp sụt giảm về số lượng đơn vị so với năm 2017, đặc biệt lĩnh vực Y tế giảm mạnh do thay đổi đơn vị điều tra

Tổng số lượng đơn vị sự nghiệp tỉnh Tuyên Quang năm 2021 là 575 đơn vị, giảm 29,79% (giảm 244 đơn vị) so với năm 2017; thu hút 18.305 lao động, giảm 8,01% (giảm 1.594 lao động). Bình quân hằng năm trong giai đoạn 2017-2021, số lượng đơn vị sự nghiệp giảm 8,46% và số lượng lao động giảm 2,07%; thực trạng này ngược với giai đoạn 2011-2016 khi bình quân hằng năm số lượng đơn vị tăng 0,98% và số lượng lao động tăng 1,38%/năm.

Đơn vị hiệp hội có sự sụt giảm cả về số đơn vị và số lượng lao động so với năm 2017. Tổng số lượng đơn vị hiệp hội là 77 đơn vị, giảm 78,67% so với năm 2017 (năm 2017 là 361 đơn vị); số lượng lao động là 316 người, giảm 82,46% so với năm 2017 (năm 2017 là 1.802 người).

Điều tra hộ gia đình tại huyện Sơn Dương

Cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng tăng trưởng cả về số lượng cơ sở và lao động. Tuy nhiên, so với trước đây số lượng cơ sở và lao động có mức giảm. Theo kết quả Tổng điều tra, năm 2021 tỉnh Tuyên Quang có 137 cơ sở thuộc các tôn giáo, tín ngưỡng khác nhau, tăng 6,20% (tăng 8 cơ sở) so với năm 2017; tăng cao hơn nhiều so với tốc độ giảm của năm 2016 so với 2011 là 9,15%. Bình quân giai đoạn 2017-2021, số lượng cơ sở tăng 1,52%/năm, cao hơn mức giảm 2,0%/năm của giai đoạn 2011-2016. Năm 2021 có 727 chức sắc, nhà tu hành làm việc thường xuyên tại các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, tăng 169,26% so với năm 2017, cao hơn nhiều tốc độ giảm năm 2016 so với 2011 (46,32%). Tốc độ tăng nhân lực bình quân năm giai đoạn 2017-2021 là 28,10%, cao hơn mức giảm 11,52%/năm của giai đoạn 2011-2016.

Đơn vị hành chính, tổ chức chính trị - xã hội giảm mạnh về số lượng đơn vị

Tính đến năm 2021, tỉnh Tuyên Quang có 306 đơn vị hành chính, tổ chức chính trị - xã hội, giảm 18,83% (giảm 71 đơn vị) so với năm 2017, bình quân hằng năm trong giai đoạn 2016-2020 giảm 5,08%.

Đối tượng điều tra tại huyện Yên Sơn

Quy mô lao động bình quân một đơn vị điều tra

Quy mô lao động bình quân một đơn vị điều tra năm 2021 biến động không đều so với năm 2017, trong đó giảm mạnh ở khối doanh nghiệp. Lao động bình quân của một đơn vị điều tra tăng từ 3,08 người năm 2017 lên 3,35 người năm 2021. Trong đó: Khu vực doanh nghiệp giảm từ 31,89 người xuống 26,98 người (doanh nghiệp nhà nước giảm từ 165,92 người xuống 123,22 người; doanh nghiệp ngoài nhà nước giảm từ 22,72 người xuống 19,97 người; doanh nghiệp FDI giảm mạnh từ 1.579,75 người xuống 971,50 người); Khu vực hợp tác xã giảm từ 8,02 người năm 2016 xuống còn 6,52 người năm 2020; Các cơ sở SXKD cá thể năm 2021 có quy mô lao động trên một cơ sở tương đương với năm 2017 là 1,5 người.

Trái ngược với các đơn vị điều tra khác, quy mô lao động bình quân trong các đơn vị hành chính, sự nghiệp, hiệp hội, tổ chức phi Chính phủ và tôn giáo, tín ngưỡng lại có biến động tăng so với năm 2017. Cụ thể, lao động bình quân trên một đơn vị sự nghiệp, hiệp hội, tổ chức phi Chính phủ là 28,56 người, tăng 10,17 người so với năm 2017; đơn vị hành chính là 40,05 người, tăng 16,19 người; cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng là 5,31 người, tăng 3,21 người.

Điều tra hộ gia đình tại huyện Chiêm Hóa

Mức độ tập trung đơn vị điều tra theo vùng kinh tế và khu vực kinh tế

Khu vực dịch vụ vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất về số lượng đơn vị và lao động trong ba khu vực kinh tế. Khu vực dịch vụ tiếp tục phát triển nhanh cả về số lượng đơn vị và lao động so với năm 2017. Số lượng các đơn vị hoạt động trong khu vực dịch vụ đạt 26.383 đơn vị, giảm 6,58%, chiếm tỷ trọng 77,08%, cao nhất trong ba khu vực và cao hơn mức 75,95% của năm 2017. Khu vực này thu hút 74.642 lao động, tăng 1,08% so với năm 2017, chiếm 65,14%, tăng 0,58 điểm phần trăm so với năm 2017. Tăng trưởng bình quân hàng năm về số lượng đơn vị và lao động của khu vực này trong giai đoạn 2017-2021 lần lượt là -1,69%/năm và 0,27%/năm.

Khu vực Công nghiệp - Xây dựng giảm cả về số lượng đơn vị và lao động. Năm 2021, số lượng đơn vị đạt 7.665 đơn vị, giảm 12,82% so với năm 2017, bình quân giai đoạn 2017-2021 giảm 3,37%/năm. Số lượng lao động đạt 38.216 người, giảm 2,18% so với năm 2017, bình quân hằng năm trong giai đoạn 2017-2021 giảm 0,55%/năm. Tỷ trọng số đơn vị và lao động của khu vực này năm 2021 lần lượt là 22,39% và 33,35% tương ứng giảm 1,25 điểm phần trăm và 0,8 điểm phần trăm so với năm 2017.

Đối tượng điều tra tại huyện Hàm Yên

Khu vực Nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng thấp nhất trong ba khu vực kinh tế cả về số lượng đơn vị và lao động, trong đó tỷ trọng số đơn vị là 0,52% và tỷ trọng số lao động là 1,51%. Tuy nhiên, khu vực này có biến động trái chiều về tốc độ tăng trưởng so với năm 2017 về số đơn vị (tăng 18,54%) và số lao động (tăng 18,10%).

Hoạt động đổi mới sáng tạo trong các đơn vị điều tra

Số lượng doanh nghiệp, đơn vị hành chính, sự nghiệp, hiệp hội có hoạt động đổi mới sáng tạo tập trung nhiều nhất trong khu vực Dịch vụ. Về đổi mới sáng tạo, khu vực Dịch vụ dẫn đầu với số lượng các đơn vị có hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) là 52 đơn vị, chiếm 78,79%; hoạt động đổi mới/cải tiến sản phẩm là 95 đơn vị, chiếm 60,13%; hoạt động đổi mới/cải tiến mô hình tổ chức hoạt động là 172 đơn vị, chiếm 67,45% và hoạt động đổi mới/cải tiến quy trình SXKD là 62 đơn vị, chiếm 42,76%.

Tiếp theo là khu vực Công nghiệp - Xây dựng với số lượng các đơn vị có hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) là 13 đơn vị, chiếm 19,70%; hoạt động đổi mới/cải tiến sản phẩm là 54 đơn vị, chiếm 34,18%; hoạt động đổi mới/cải tiến mô hình tổ chức hoạt động là 68 đơn vị, chiếm 26,67% và hoạt động đổi mới/cải tiến quy trình SXKD là 71 đơn vị, chiếm 48,97%.

Điều tra hộ gia đình tại huyện Lâm Bình

Thấp nhất là khu vực Nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản với số lượng các đơn vị có hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) là 1 đơn vị, chiếm 1,52%; hoạt động đổi mới/cải tiến sản phẩm là 9 đơn vị, chiếm 5,70%; hoạt động đổi mới/cải tiến mô hình tổ chức hoạt động là 15 đơn vị, chiếm 5,88% và hoạt động đổi mới/cải tiến quy trình SXKD là 12 đơn vị, chiếm 8,28%./.

Phạm Hùng Sơn 
Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Tuyên Quang