Thái Bình - sơ bộ kết quả Điều tra Dân số và Nhà ở giữa kỳ năm 2024

Điều tra Dân số và Nhà ở giữa kỳ năm 2024 trên địa bàn tỉnh Thái Bình có ý nghĩa hết sức quan trọng, ngoài cập nhật đầy đủ về thông tin dân số, nhân khẩu học suy rộng đến cấp huyện phục vụ Hệ thống chỉ tiêu thống kê các cấp, còn có ý nghĩa trong việc đánh giá, hoạch định trong quy hoạch, phân bố dân cư của Tỉnh.

Công tác chuẩn bị và thực hiện điều tra thu thập thông tin tại địa bàn 

Thực hiện Phương án điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 (DSGK 2024) theo Quyết định số 629/QĐ-TCTK ngày 14/7/2023 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (TCTK), UBND tỉnh Thái Bình đã ban hành Quyết định số 1910/QĐ-UBND ngày 24/8/2023 về việc thành lập Tổ công tác Chỉ đạo cuộc điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 tỉnh Thái Bình và Kế hoạch số 05/KH-TCĐ ngày 26/01/2024 về điều tra DSGK 2024.

Là cơ quan chỉ đạo thực hiện Điều tra DSGK 2024, Cục Thống kê tỉnh Thái Bình đã huy động lực lượng công chức, giám sát viên (GSV), điều tra viên (ĐTV) tham gia trong phạm vi toàn Tỉnh với số lượng 359 người là lực lượng nòng cốt tham gia thực hiện cuộc điều tra, trong đó GSV Tỉnh là 16 người, GSV huyện là 42 người, ĐTV là 301 người trên tổng số 668 địa bàn điều tra với 20.040 hộ sẽ được phỏng vấn điều tra trực tiếp trên toàn Tỉnh.

Công tác chuẩn bị điều tra thu thập thông tin được Tỉnh tích cực triển khai. Theo đó, Tổ công tác cấp Tỉnh đã có kế hoạch chuẩn bị các mặt, đặc biệt là tuyển chọn ĐTV, chuẩn bị tài liệu, bài giảng tập huấn, các loại biểu mẫu báo cáo mở 05 hội nghị tập huấn công tác lập bảng kê trong tháng 1/2024. Cục Thống kê tổ chức tổ chức hội nghị tập huấn nghiệp vụ và công nghệ thông tin Điều tra DSGK 2024 cấp Tỉnh từ ngày 19-20/3/2024 cho giám sát viên cấp tỉnh, Lãnh đạo Chi cục Thống kê và giảng viên cấp huyện; tổng số 74 đại biểu tham dự. Tại cấp huyện từ ngày 25 - 28/3/2024, toàn Tỉnh tổ chức 8 lớp tập huấn theo huyện, thành phố với tổng số 315 đại biểu tham dự.

Về công tác tuyên truyền, Cục Thống kê Thái Bình đã ban hành Kế hoạch số 08/KH - CTK ngày 22/3/2024 về Tuyên truyền Điều tra DSGK 2024 kèm theo phụ lục hướng dẫn thực hiện tuyên truyền gửi UBND các cấp Tỉnh, huyện, xã; Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Sở Thông tin truyền thông; các cơ quan có thành viên tham gia Tổ chỉ đạo; cơ quan báo đài địa phương và các đơn vị, cá nhân trong ngành. Công tác tuyên truyền được thực hiện với nhiều hình thức đa dạng trên đài truyền hình, báo Tỉnh, đài phát thanh huyện, xã, dựng panô, áp phích, băng rôn, khẩu hiệu tại các nơi công cộng. Lồng ghép nội dung của cuộc Điều tra vào các cuộc họp của tổ dân phố xã, phường, thị trấn; các buổi sinh hoạt của các đoàn thể quần chúng, tổ chức xã hội. Khuyến khích công chức và người lao động, công chức thống kê xã, phường, thị trấn, điều tra viên tuyên truyền về các cuộc Điều tra và cập nhật các hình ảnh của cuộc điều tra để nhân dân và xã hội biết.

Đoàn giám sát của Tỉnh làm việc tại huyện Tiền Hải

Công tác rà soát địa bàn, lập bảng kê danh sách hộ đã được Tỉnh thực hiện đảm bảo theo đúng hướng dẫn của TCTK  và hoàn thành đúng tiến độ quy định. Công tác tổ chức điều tra ghi phiếu được Chi cục Thống kê các huyện, thành phố và UBND các xã, phường, thị trấn chỉ đạo ĐTV đồng loạt ra quân triển khai thu thập thông tin tại địa bàn vào ngày 1/4/2024. Trong ngày đầu ra quân, nhiều xã, phường, thị trấn đã thực hiện tốt công tác chỉ đạo và phối hợp tốt với lực lượng GSV để giúp các ĐTV làm quen địa bàn, tiếp cận các đơn vị điều tra, cách phỏng vấn, cách khắc phục những vướng mắc trong sử dụng thiết bị, cập nhật thông tin trên phiếu điện tử để hạn chế thấp nhất những sai sót, vướng mắc trong những ngày điều tra tiếp theo. Bên cạnh đó, công tác điều tra, thu thập thông tin tại các hộ dân cư chọn mẫu được ĐTV đồng loạt triển khai tại các xã, phường, thị trấn từ ngày 1/4/2024 theo đúng quy định.

Việc tuyển chọn tập huấn nghiệp vụ lực lượng ĐTV tham gia cuộc điều tra cơ bản là lực lượng trẻ có tinh thần trách nhiệm cao, nắm vững nghiệp vụ điều tra và thành thạo trong sử dụng thiết bị công nghệ thông tin. Qua 10 ngày đầu thời gian thu thập thông tin thực hiện kiểm tra giám sát cho thấy lực lượng ĐTV đã cơ bản đáp ứng yêu cầu Phương án điều tra quy định.

Để đảm bảo thực hiện thành công cuộc điều tra, công tác kiểm tra, giám sát cũng được Tỉnh chú trọng triển khai thực hiện. Theo đó, Cục Thống kê đã có Quyết định số 24/QĐ-CTK ngày 26/3/2024 về việc trưng dụng và phân công cho 14 công chức giám sát Điều tra DSGK 2024 theo địa bàn phụ trách và nội dung công việc. Các huyện trưng dụng toàn bộ 42 công chức Chi cục Thống kê làm GSV cấp huyện. Cục Thống kê và Chi cục Thống kê các huyện, thành phố đã phân công GSV triển khai thực hiện công tác kiểm tra, giám sát tại các huyện, các xã, phường, thị trấn, các địa bàn điều tra thông qua giám sát trực tiếp và trực tuyến trên trang điều hành, tác nghiệp cuộc điều tra. Các GSV đã trực tiếp đến các huyện, thành phố; xã, phường thị trấn thực hiện công tác kiểm tra giám sát về công tác chỉ đạo, công tác tuyên truyền và dự phỏng vấn các hộ dân cư của ĐTV.

Kết quả sơ bộ điều tra DSGK 2024 trên địa bàn Tỉnh

Kết quả việc rà soát, lập bảng kê có 668 địa bàn điều tra (258 địa bàn phiếu dài, 410 địa bàn phiếu ngắn;) thời điểm 1/4/2019 điều tra 30 hộ/địa bàn ứng với 20.040 hộ (2.220 hộ thành thị; 17.820 hộ nông thôn) với 61.708 nhân khẩu, bình quân 3.08 nhân khẩu/hộ (thời điểm rà soát bảng kê có 168.086 hộ và 515.164 người, bình quân 3,065 nhân khẩu/hộ).

          Bảng 1: Phân theo nhóm tuổi so với tổng nhân khẩu được điều tra

Bảng 1 (tiếp theo)

Kết quả bảng trên cho thấy, độ tuổi từ 0 đến dưới 15 tuổi chiếm 20,34% (Tổng điều tra dân số năm 2019 là 22,36%); từ 15 đến đưới 60 tuổi chiếm 56,18% (Tổng điều tra dân số năm 2019 là 58,95%); độ tuổi từ 60 đến dưới 80 tuổi chiếm 19,89% (Tổng điều tra dân số năm 2019 là 15,12%); độ tuổi trên 80 tuổi chiếm 3,59% (Tổng điều tra dân số năm 2019 là 3,57%).

Với 553 nhân khẩu dưới 1 tuổi có 322 nhân khẩu nam (chiếm 58,2%) và 231 nhân khẩu nữ (chiếm 41,8%), có thể thấy tỉ lệ chênh lệch giới tính khá cao.

Tháp tuổi theo nhóm độ tuổi dân số trên cho thấy, cơ cấu các nhóm tuổi có sự thay đổi nhanh chóng: Độ tuổi từ 0 đến dưới 5 tuổi là 5,15%, giảm mạnh so với độ tuổi từ 5 đến dưới 10 tuổi là 7,49%; độ tuổi có cơ cấu lớn nhất từ 10 đến dưới 15 tuổi là 7,71%; độ tuổi có cơ cấu nhỏ nhất là từ 75 đến dưới 80 tuổi là 2,56%.

Cơ cấu, tháp tuổi dân số phụ thuộc vào nhiều yếu tố như điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội từng thời kỳ, tín ngưỡng, phong tục tập quán và biến động dân số về cơ học cũng như chiến tranh, dịch bệnh do vậy cần có sự phân tích chuyên sâu.

Như vậy, nếu cơ cấu độ tuổi từ kết quả sơ bộ điều tra giữa kỳ 2024 đại diện cho toàn Tỉnh so sánh với kết quả Tổng điều tra năm 2019 của cả Tỉnh thì độ tuổi từ 0 đến dưới 15 tuổi có xu hướng giảm dần; nhóm tuổi từ 15 đến đưới 60 tuổi cũng bắt đầu có xu hướng giảm, báo hiệu lực lượng lao động có xu hướng giảm; độ tuổi từ 60 đến dưới 80 tuổi tăng nhanh nhất cho thấy cần có những giải pháp an sinh xã hội lâu dài; độ tuổi trên 80 tuổi có tăng đôi chút .

 Tổng số phụ nữ sinh con 12 tháng qua (4/2023 - 3/2024) ở 258 địa bàn phiếu dài (7740 hộ với  23.774 nhân khẩu) là 198 người.

Số người chết 12 tháng qua (4/2023 -3/2024) ở 258 địa bàn phiếu dài (7740 hộ với  23.774 nhân khẩu) là 113 người.

Giám sát viên cấp tỉnh, cấp huyện làm việc tại huyện Thái Thụy

Ngoài các chỉ tiêu chủ yếu nêu trên, kết quả điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 sau khi được làm sạch, xử lý nghiệm thu, tổng hợp suy rộng sẽ có nhiều chỉ tiêu về nhân khẩu học để so sánh giữa các kỳ tổng điều tra và điều tra giữa kỳ, từ đó có thông tin đầy đủ, phân tích chuyên sâu và đưa ra các nhận định, khuyến cáo với công tác quản lý Nhà nước về dân số và nhà ở và một loạt các chính sách, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và hạ tầng an sinh bền vững./.