Vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng với 452/459 đại biểu có mặt biểu quyết tán thành. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 với thời gian thí điểm 5 năm.
Đáng chú ý, Quốc hội đồng ý thành lập Khu Thương mại tự do Đà Nẵng gắn với Cảng biển Liên Chiểu, với mục tiêu nhằm thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao. Đây là mô hình không còn mới với thế giới, nhưng lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam. Do đó Khu Thương mại tự do đầu tiên của Việt Nam nhận được kỳ vọng trong bối cảnh nhiều mô hình Khu Thương mại tự do trên thế giới được triển khai thành công.
Nghị quyết được Quốc hội thông qua dành riêng 1 điều (Điều 13) đi kèm 10 khoản, để quy định về những chính sách liên quan việc thành lập Khu Thương mại tự do Đà Nẵng. Theo đó, Khu Thương mại tự do Đà Nẵng được thành lập sẽ gắn với Cảng biển Liên Chiểu - dự án có tổng mức đầu tư hơn 3.400 tỷ đồng, rộng 450 ha, dự kiến hoàn thành năm 2025.
Nghị quyết quy định Khu thương mại tự do là khu chức năng, có ranh giới địa lý xác định, được thành lập để thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách nhằm mục tiêu thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao. Có 3 khu chức năng chính là: Khu sản xuất, trung tâm logistic, khu thương mại - dịch vụ. Các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do được ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan và hoạt động quản lý Nhà nước.
Quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng với khu vực bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam về hải quan, thuế và xuất khẩu, nhập khẩu.
Hàng loạt chính sách ưu đãi đầu tư trong Khu thương mại tự do đầu tiên cũng được Quốc hội chốt khi biểu quyết thông qua nghị quyết này. Theo đó, nhà đầu tư nước ngoài thành lập tổ chức kinh tế tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng không phải có dự án đầu tư và không phải thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thành lập tổ chức kinh tế. Mức ưu đãi, thời gian miễn, giảm tiền thuê đất đối với dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do được áp dụng như dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng các khu chức năng trong khu kinh tế. Đồng thời quy định mức ưu đãi, thời hạn áp dụng ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp đối với dự án đầu tư trong Khu thương mại tự do được áp dụng như ưu đãi đối với dự án đầu tư trong khu kinh tế.
Ý tưởng lập Khu Thương mại tự do Đà Nẵng đã được dần hiện thực hóa qua việc nghiên cứu một số mô hình khu thương mại tự do thành công trên thế giới như EU, Trung Quốc, Singapore, Hàn Quốc…, đồng thời tiếp cận có chọn lọc các chính sách ưu đãi đã thành công từ các mô hình kinh tế được triển khai trong nước.
Đáng nói là, việc phát triển Khu thương mại tự do đầu tiên của Việt Nam nhằm tạo động lực phát triển mới, giúp đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố Đà Nẵng nói riêng, phát huy vai trò là đầu tàu, dẫn dắt phát triển kinh tế của vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ; là cơ sở để thí điểm nghiên cứu chính sách mới, làm tiền đề để luật hóa các quy định về khu thương mại tự do cho cả nước.
Quy hoạch thành phố Hải Phòng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 định hướng thành lập Khu Kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng, trong đó có Khu Thương mại tự do để vận dụng những cơ chế, chính sách, kinh nghiệm, cách làm hay ở trong nước và quốc tế về thương mại tự do, áp dụng tại Hải Phòng. Tại buổi tiếp xúc cử tri huyện An Dương, Hải Phòng ngày 02/7/2024, trước đề xuất ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù và thành lập Khu Thương mại tự do Hải Phòng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cho rằng, đây là yêu cầu chính đáng và đề nghị thành phố trong quá trình sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị; 3 năm thực hiện Nghị quyết 35 của Quốc hội có đề xuất cụ thể với Trung ương.
Như vậy, với việc thành lập Khu Thương mại tự do đầu tiên tại Đà Nẵng, Việt Nam sẽ có tiền đề, cơ sở để triển khai các Khu Thương mại tự do mới trong tương lai./.
|
Đà Nẵng là một trong 4 trung tâm kinh tế - văn hóa đầu tàu của cả nước với tiềm năng phát triển mạnh mẽ, năng động. Theo số liệu từ Cục Thống kê thành phố Đà Nẵng, 6 tháng đầu năm 2024, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của thành phố ước tăng 5,00%, cao hơn mức tăng 3,48% của cùng kỳ năm 2023 và cao hơn mức tăng bình quân 3,54% của 6 tháng đầu năm giai đoạn 2020-2024. Quy mô nền kinh tế thành phố trong 6 tháng theo giá hiện hành ước đạt hơn 72.303 tỷ đồng, mở rộng hơn 7.050 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, quy mô giá trị tăng thêm khu vực dịch vụ mở rộng nhiều nhất với hơn 5.837 tỷ đồng; khu vực công nghiệp - xây dựng mở rộng hơn 525 tỷ đồng; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm tăng 690 tỷ đồng. Xét trên phạm vi cả nước, quy mô GRDP của Đà Nẵng trong 6 tháng đầu năm 2024 tiếp tục duy trì vị trí thứ 17/63 tỉnh, thành phố và dẫn đầu các tỉnh, thành phố khu vực Duyên hải Nam Trung bộ. |
T.H