Lào Cai phát huy hiệu quả Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

16/01/2025 - 03:25 PM

Những năm gần đây, nhiều chính sách hỗ trợ của Đảng và Nhà nước đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi đã phát huy hiệu quả, giúp tỉnh Lào Cai từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân. Đồng thời, góp phần tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội tại địa phương.

Huy động tổng hợp các nguồn lực, triển khai chương trình hỗ trợ

Lào Cai đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư từ Chương trình 1719 vào phát triển giao thông nông thôn.
Ảnh: Trọng Bảo

 

Lào Cai là tỉnh miền núi, biên giới, với dân số trên 781,1 nghìn người, trong đó người dân tộc thiểu số chiếm trên 66,2% (với trên 25 nhóm dân tộc khác nhau gồm: Dân tộc Mông 26%, Tày 15%, Dao 14%, Giáy 4,3%, Nùng 4,3%...). Toàn tỉnh hiện có 140 xã, phường, thị trấn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (66 xã khu vực III, 4 xã khu vực II và 68 xã khu vực I) với 1.199 thôn, tổ dân phố (603 thôn đặc biệt khó khăn).

Từ năm 2019 đến nay, Trung ương đã dành hơn 18.400 tỷ đồng đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (chủ yếu từ các chương trình mục tiêu quốc gia) tập trung vào xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu (như: Giao thông, thủy lợi, điện sinh hoạt, trường học, y tế) và hỗ trợ phát triển sản xuất; triển khai các hoạt động sinh kế, đào tạo nghề, mở rộng việc làm cho con em người DTTS. Cùng với hỗ trợ của Trung ương, tỉnh Lào Cai đã ban hành nhiều chính sách đặc thù cho vùng đồng bào DTTS và miền núi như: Chính sách hỗ trợ phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021 - 2025; chính sách hỗ trợ học sinh các xã khu vực I, khu vực II...

Riêng đối với Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã quyết liệt triển khai đồng bộ các dự án, Tiểu Dự án thành phần của Chương trình. Trong đó, với vai trò là cơ quan thường trực của Chương trình 1719, Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai đã làm việc trực tiếp với các huyện, thị xã, thành phố; trong đó tập trung triển khai một số nội dung như: Với nguồn vốn sự nghiệp, những nội dung khó chi, khó thực hiện thì sẽ ưu tiên chuyển sang duy tu, bảo dưỡng các công trình bị ảnh hưởng do mưa lũ. Đối với các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, thì những đối tượng đúng theo quy định, sẽ triển khai giải ngân ngay bảo đảm đúng thời vụ. Đối với nguồn vốn đầu tư, những dự án khó thực hiện như dự án 1, dự án 2, sẽ chuyển sang hỗ trợ nhà ở cho người dân bị sập đổ do mưa lũ gắn với nguồn hỗ trợ từ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc…  

Kết cấu hạ tầng vùng cao của tỉnh Lào Cai ngày càng khởi sắc
 

Nhờ các giải pháp quyết liệt, linh hoạt tỉnh Lào Cai vẫn là một trong các địa phương có tỷ lệ giải ngân thực hiện chương trình 1719 vào nhóm cao của cả nước. Cụ thể, từ nguồn lực của Chương trình MTQG 1719, toàn tỉnh đã hỗ trợ 245 hộ người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo làm nhà ở, 277 hộ chuyển đổi nghề; đầu tư được 27 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung và 8.166 hộ được hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán; đầu tư 02 dự án sắp xếp dân cư tập trung, sắp xếp được 152 hộ dân cư xen ghép; đầu tư 416 công trình cơ sở hạ tầng, gồm 173 công trình đường giao thông nông thôn, 39 công trình trường học, 13 công trình cấp nước sinh hoạt, cấp nước cho gần 1.500 hộ dân, 3 công trình thủy lợi phục vụ tưới 31 ha; công trình cấp điện, công trình trạm y tế xã (công trình khởi công mới)….

Từ dự án hỗ trợ sản xuất của các Chương trình MTQG, đồng bào DTTS vùng cao đã phát triển các mô hình
kinh tế nông nghiệp có hiệu quả rất cao

 

Đặc biệt, thông qua Chương trình MTQG 1719 đã thực hiện 158 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất; trong đó, có 37 dự án phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, 121 dự án phát triển sản xuất cộng đồng với 6.904 hộ tham gia; thực hiện mở các lớp đào tạo nghề nông nghiệp và phi nông nghiệp cho khoảng trên 15 nghìn lao động nông. Đồng thời giới thiệu việc làm cho trên 5 nghìn lao động; trong đó, kết nối việc làm thành công cho trên 3 nghìn lao động. Bên cạnh đó, thông qua Chương trình MTQG 1719 đã góp phần thực hiện tốt công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch; công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân tộc thiểu số được quan tâm thực hiện theo kế hoạch đề ra.

Khởi sắc vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Chương trình MTQG 1719 đã thực sự tạo ra những thay đổi lớn tại Lào Cai, góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống của đồng bào các dân tộc thiểu số, tạo ra động lực mới cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững tại các khu vực miền núi.

Lớp học xóa mù chữ cho người lớn (thực hiện theo Chương trình 1719) đã góp phần đã thắp sáng cuộc đời của nhiều phụ nữ ở vùng cao

Cơ sở hạ tầng, đặc biệt là tại các xã, thôn bản vùng sâu, vùng xa, đã được cải thiện rõ rệt, đến cuối năm 2024, 100% các huyện nghèo được hỗ trợ đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội liên kết vùng, phục vụ dân sinh, 100% xã vùng đồng bào DTTS và miền núi có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông đến trung tâm xã.

Các mô hình sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi và các mô hình kinh tế khác đang ngày càng phát huy hiệu quả, giúp người dân nâng cao thu nhập, ổn định đời sống. Đến nay, trên địa bàn các địa phương vùng cao, vùng dân tộc thiểu số của tỉnh đã hình thành nhiều vùng sản xuất chuyên canh tập trung đạt giá trị kinh tế cao, như cánh đồng một giống lúa tại huyện Văn Bàn, vùng lúa Séng Cù chất lượng cao tại huyện Mường Khương, huyện Bát Xát; vùng ngô hàng hóa ở các huyện Si Ma Cai, Bắc Hà; vùng dứa, chuối ở huyện Mường Khương... Thu nhập bình quân đầu người (GRDP) toàn tỉnh đến năm 2024 đạt 104 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm mỗi năm từ 6% trở lên.

Lào Cai gìn gữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống góp phần phát triển du lịch bền vững

Không chỉ nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống của đồng bào các DTTS cũng ngày càng cải thiện, tỷ lệ hộ dân nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 96,8%; tỷ lệ hộ trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số được sử dụng điện lưới quốc gia và các nguồn điện khác phù hợp đạt 97,7%; tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số được xem truyền hình đạt 98,3%, được nghe đài phát thanh đạt 99,6%; tỷ lệ thôn bản, tổ dân phố có nhà sinh hoạt cộng đồng đạt 98%; tỷ lệ thôn có đội văn hóa, văn nghệ (CLB) truyền thống hoạt động thường xuyên, có chất lượng đạt 68%; tỷ lệ phòng học được xây dựng kiên cố đạt 81,7%; Tỷ lệ học sinh học mẫu giáo 4 tuổi, 5 tuổi đến trường đạt 99,7%; tỷ lệ người từ 15 đến 60 tuổi đọc thông, viết thạo tiếng phổ thông đạt 94,7%; tỷ lệ trạm y tế được xây dựng kiên cố đạt 95,5%; tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số tham gia bảo hiểm y tế đạt 97,1%. Tỷ lệ phụ nữ sinh con ở cơ sở y tế hoặc có sự giúp đỡ của cán bộ y tế đỡ đạt 91%. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể thấp còi (chiều cao/tuổi) còn dưới 26%; Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể nhẹ cân (Cân nặng/tuổi) còn dưới 15%.

Công tác xây dựng Đảng, củng cố hệ thống chính trị được quan tâm. Công tác đào tạo, quy hoạch đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số cũng được tỉnh quan tâm phát triển cả về chất lượng và số lượng để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Quốc phòng, an ninh được đảm bảo, chủ quyền biên giới quốc gia được giữ vững. Việc thực hiện tốt công tác dân tộc, chính sách dân tộc đã góp phần xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo lòng tin của đồng bào đối với sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành của Nhà nước.

Nhân viên y tế thôn bản đang tuyên truyền giúp phụ nữ người DTTS có kiến chăm sóc con khỏe, dạy con ngoan, góp phần nâng cao chất lượng dân số

Mặc dù đạt được nhiều kết quả khả quan, quá trình thực hiện chương trình tại Lào Cai vẫn gặp phải không ít khó khăn. Tình trạng chậm tiến độ giải ngân, đặc biệt là đối với các dự án, tiểu dự án thành phần vẫn còn nhiều. Bên cạnh đó, cơn bão số 3 năm 2024, với mưa lớn kéo dài và lũ lụt nghiêm trọng đã gây thiệt hại lớn về cơ sở hạ tầng, làm gián đoạn hoặc tạm dừng nhiều dự án. Hạ tầng giao thông, hệ thống điện và các công trình cơ sở vật chất khác bị hư hỏng nặng…. Do đó, thời gian tới, Lào Cai đã chủ động tìm kiếm giải pháp linh hoạt, kịp thời điều chỉnh các kế hoạch và chiến lược triển khai chương trình. Các địa phương đã chủ động điều chỉnh, giảm các mục tiêu không khả thi, tập trung vào các hoạt động khắc phục thiệt hại, đồng thời, việc tăng cường sự phối hợp giữa các cấp chính quyền, các ngành chức năng và cộng đồng cũng sẽ là yếu tố quan trọng để đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình. Mặc dù gặp phải nhiều thử thách, nhưng với sự lãnh đạo quyết liệt của Tỉnh, sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của người dân, tin rằng vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh Lào Cai sẽ ngày càng thay đổi, khởi sắc và phát triển hơn trong tương lai./.

Trịnh Long

Các bài viết khác
Liên kết website
Liên kết website
Thăm dò ý kiến

Đánh giá khách quan của bạn về thông tin chúng tôi cung cấp? Vui lòng tích vào ô bên dưới để trả lời!

Top