Thực hiện Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong giai đoạn 2021- 2024, hoạt động hợp tác quốc tế, thống kê nước ngoài trong công tác thống kê của Tổng cục Thống kê không ngừng được mở rộng, chất lượng và hiệu quả ngày càng nâng cao, khẳng định vị thế và uy tín của ngành Thống kê trên khu vực và thế giới.
Duy trì và tăng cường quan hệ hợp tác song phương, đa phương với các cơ quan thống kê, tổ chức quốc tế, đối tác phát triển
Giai đoạn 2021-2024, Tổng cục Thống kê (TCTK) tiếp tục duy trì, tăng cường quan hệ hợp tác song phương, đa phương với các cơ quan thống kê, tổ chức quốc tế và đối tác phát triển dưới nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với tình hình thực tế và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Cụ thể, các hoạt động hợp tác với các cơ quan thống kê quốc gia như: Hàn Quốc, Nhật Bản, I-ta-li-a, Đan Mạch, Thổ Nhĩ Kỳ, Na Uy, Lào, Cam-pu-chia, Azerbaijan,… đã được triển khai với nhiều hoạt động: Ký kết thực hiện dự án hợp tác, đón tiếp các đoàn chuyên gia sang thực hiện hỗ trợ kỹ thuật, trao đổi đoàn cấp cao, tổ chức khóa đào tạo và thực hiện các hoạt động chúc mừng năm hợp tác hữu nghị.
Bên cạnh đó, TCTK cũng tiếp tục duy trì và tăng cường quan hệ hợp tác song phương, đa phương với các tổ chức quốc tế, các đối tác phát triển như: Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Cơ quan Thống kê Liên Hợp Quốc (UNSD), Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) tại Việt Nam,… Ngoài ra, TCTK cũng tổ chức họp xúc tiến hợp tác với Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), Tổ chức Nông, Lương thực Liên Hợp Quốc (FAO), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Tổ chức Di cư quốc tế (IOM), Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP),… và một số tổ chức quốc tế khác.
Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương trò chuyện cùng bà Misuk Kong, Tổng Vụ trưởng phụ trách
Thống kê kinh tế ngắn hạn, cơ quan Thống kê Hàn Quốc tại buổi tiếp xã giao
Gần đây, tháng 12/2024, TCTK đã mở rộng quan hệ và tăng cường hợp tác với Ủy ban Thống kê Nhà nước Azerbaijan, ký kết Thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực thống kê giữa 02 cơ quan.
Cũng trong giai đoạn 2021- 2024, TCTK đã cử nhiều công chức tham gia các khóa đào tạo, hội thảo về thống kê do các tổ chức quốc tế tài trợ dưới hình thức trực tuyến và trực tiếp cả trong nước và quốc tế, như các khóa đào tạo do Hàn Quốc, Đan Mạch, I-ta-li-a, Viện Thống kê châu Á-Thái Bình Dương, Ấn Độ… tài trợ.
Tham gia tích cực, có trách nhiệm vào các hoạt động của thống kê Liên Hợp Quốc và khu vực
Giai đoạn 2021-2024, TCTK tham gia tích cực và có trách nhiệm vào các hoạt động của thống kê Liên Hợp Quốc và khu vực thông qua đón tiếp và làm việc với các đoàn đối tác nước ngoài, tiếp nhận và triển khai thực hiện các chương trình, dự án, hỗ trợ kỹ thuật có nguồn tài trợ nước ngoài, cũng như tham gia các Nhóm công tác của Liên Hợp Quốc và khu vực. Cụ thể, TCTK tiếp nhận hỗ trợ và triển khai thực hiện hiệu quả các dự án, phi dự án, hỗ trợ tài chính và kỹ thuật của các tổ chức như Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), Văn phòng Ma túy và Tội phạm Liên Hợp Quốc (UNODC), UNICEF, UNFPA, UNSD, WB, ADB, IMF, ILO, Bộ Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc, Viện Phát triển Hàn Quốc, Trường Đại học OXFORD Vương quốc Anh, Ban Thường trực về Đánh giá Tác động của Nhóm Tư vấn Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế (SPIA, CIGAR), IOM, UNEP,…
Cùng với đó, TCTK tiếp tục tham gia tích cực và có trách nhiệm vào các Nhóm công tác của Thống kê Liên Hợp Quốc và khu vực như: Nhóm chuyên trách về đơn vị thống kê thuộc Nhóm công tác liên cơ quan về tài khoản quốc gia (ISWGNA); Nhóm Washington về người khuyết tật; Nhóm chuyên gia về Khung đảm bảo chất lượng quốc gia của Liên Hợp Quốc; Nhóm chuyên gia liên ngành về Thống kê giới (IAEG-GS) của Thống kê Liên Hợp Quốc; Ban chỉ đạo Chương trình cải thiện Thống kê kinh tế khu vực châu Á-Thái Bình Dương (RPES) và các nhóm công tác của ASEAN. Đặc biệt năm 2022, TCTK đã ứng cử và được tín nhiệm bầu làm thành viên Hội đồng điều hành của Viện Thống kê châu Á- Thái Bình Dương (SIAP), thể hiện được uy tín và vị thế của TCTK trong khu vực.
Liên quan đến các hoạt động của Thống kê Liên Hợp Quốc, TCTK đã tham gia tích cực, có trách nhiệm khi tham dự và đóng góp ý kiến vào các Kỳ họp hằng năm của Ủy ban Thống kê Liên Hợp Quốc; các cuộc hội nghị, hội thảo chuyên ngành; dự cuộc họp thường niên của Ban điều hành SIAP.
Đẩy mạnh cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho các quốc gia trong khu vực và trên thế giới
Trong giai đoạn 2021-2024, TCTK đã hỗ trợ kỹ thuật cho các quốc gia trong khu vực và trên thế giới thông qua tiếp đón các đoàn khảo sát của các cơ quan Thống kê các nước. Cụ thể, năm 2021, tổ chức đào tạo trực tuyến chia sẻ kinh nghiệm về Tổng điều tra Dân số và Nhà ở với Cơ quan Thống kê Man-đi-vơ; năm 2022, tiếp nhận đào tạo cho Cơ quan Thống kê Lào với tổng số 20 cán bộ, công chức Lào, sang học tập tại Trường Cao đẳng Thống kê tại Bắc Ninh trong thời gian 2 tháng 13/7- 13/9/2022; năm 2023, đón tiếp và làm việc với cơ quan thống kê Bangladesh học tập kinh nghiệm triển khai Điều tra quốc gia về bạo lực đối với phụ nữ ngày 09/5/2023 tại Tổng cục Thống kê.
Tăng cường vị thế Thống kê Việt Nam trong cộng đồng thống kê khu vực và thế giới
Để nâng cao vị thế của Thống kê Việt Nam trong cộng đồng thống kê khu vực và thế giới, TCTK đã thực hiện nhiều hoạt động và đạt được những kết quả tích cực. Năm 2021, TCTK đã xây dựng video clip giới thiệu về Thống kê Việt Nam và đã đăng tải trên website, trình chiếu tại các buổi tiếp đối tác nước ngoài của TCTK để quảng bá Thống kê Việt Nam với bạn bè quốc tế.
Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương và ông Tahir Budagov, Phó Chủ tịch Đảng Azerbaijan Mới,
Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Thống kê nhà nước Azerbaijan
ký kết Thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực thống kê
Bên cạnh đó, TCTK phối hợp với các tổ chức quốc tế để tổ chức các hội nghị, hội thảo quốc tế tại Việt Nam, đồng thời cử nhiều công chức tham dự các hội nghị, hội thảo, tập huấn, đào tạo về thống kê bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến cả trong nước và ngoài nước.
Đặc biệt, TCTK tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ, cam kết, trách nhiệm và khẳng định vai trò và vị thế của Thống kê Việt Nam với Thống kê khu vực và thế giới. Cụ thể, với vai trò là thành viên Hội đồng điều hành của SIAP nhiệm kỳ 3 năm 2022-2024, TCTK đã tham dự các Kỳ họp hằng năm của Hội đồng Quản trị SIAP; góp ý các văn bản tài liệu và đóng góp ý kiến cho SIAP.
Với vai trò là thành viên ASEAN, TCTK đã thực hiện góp ý cho nhiều tài liệu của Thống kê ASEAN; tham dự đầy đủ các cuộc họp trực tiếp cũng như trực tuyến của các Nhóm công tác ASEAN; các Kỳ họp của Ủy ban Hệ thống thống kê cộng đồng ASEAN (ACSS); cung cấp thông tin, dữ liệu cho ASEAN theo cam kết.
Với vai trò là thành viên của các tổ chức thống kê và nhóm công tác khác, TCTK duy trì tham gia và thực hiện đúng nghĩa vụ, trách nhiệm với các Nhóm nghiên cứu, Nhóm công tác của các tổ chức quốc tế như: UNSD, ASEAN, SIAP, FAO, WB, IMF, ADB....
Nâng cao chất lượng công tác thống kê nước ngoài, đảm bảo so sánh quốc tế
Đẩy mạnh biên soạn và phổ biến thông tin thống kê Việt Nam cho quốc tế
Giai đoạn 2021-2024, công tác biên soạn và phổ biến thông tin thống kê Việt Nam cho quốc tế tiếp tục được thực hiện và đạt được nhiều kết quả. TCTK đã cung cấp số liệu, thông tin thống kê cho các tổ chức quốc tế (UNSD, ADB, FAO, ILO, IMF, UNDP, WB, KOSTATS, WHO,…) theo định kỳ hàng năm và đột xuất, các đại sứ quán (Hoa Kỳ, Xrilanka, Azecbaijan, Phi-li-pin) và các đối tác nước ngoài khác.
Góp ý dự thảo tài liệu, sổ tay hướng dẫn, tham gia trả lời tham vấn bảng hỏi do các tổ chức quốc tế và ASEAN khi có yêu cầu.
Thu thập, biên soạn, phổ biến số liệu và kiến thức thống kê của các nước và các tổ chức quốc tế cho người dùng tin trong nước
Trong giai đoạn 2021 - 2024, TCTK đã thực hiện biên soạn các báo cáo tình hình kinh tế thế giới hàng quý/năm với chất lượng cao, đồng thời thực hiện biên soạn và cung cấp kịp thời các báo cáo, chuyên đề đột xuất khác của Đảng và Chính phủ khi có yêu cầu.
Bên cạnh đó, TCTK cũng triển khai biên soạn phần Số liệu thống kê nước ngoài trong Niên giám thống kê hàng năm. Năm 2022, đã biên soạn và phát hành Sách "Số liệu kinh tế - xã hội các quốc gia thành viên ASEAN giai đoạn 2000 - 2020” để phục vụ nhu cầu của các đối tượng sử dụng thông tin thống kê trong nghiên cứu và so sánh quốc tế. Năm 2024, thu thập thông tin và thực hiện chuyên đề mô hình tổ chức của các cơ quan thống kê quốc gia trên thế giới theo yêu cầu của Lãnh đạo Tổng cục.
Nghiên cứu, thu thập, phổ biến các đánh giá, xếp hạng và xu hướng phát triển hoạt động thống kê của các tổ chức quốc tế đối với Thống kê Việt Nam
Năm 2021, TCTK đã nghiên cứu, thu thập, phổ biến các xu hướng phát triển hoạt động thống kê của các tổ chức quốc tế để áp dụng đối với Thống kê Việt Nam thông qua thực hiện đề tài khoa học cấp cơ sở về “Nghiên cứu đề xuất áp dụng thành tựu của Cách mạng dữ liệu đối với thống kê Việt Nam”.
Đáng chú ý, TCTK đã sử dụng báo cáo của Ngân hàng thế giới (WB) về đánh giá, xếp hạng Thống kê Việt Nam thông qua Chỉ số hiệu quả thống kê (SPI) để thực hiện Đề tài khoa học cấp cơ sở về “Nghiên cứu chỉ số hiệu quả thống kê và khuyến nghị đối với Thống kê Việt Nam” trong năm 2022. Theo đó, chỉ số SPI năm 2022 đạt 72,8 điểm (xếp hạng 80/217 so với thế giới). Hiện nay, TCTK vẫn tiến hành theo dõi điểm số và xếp hạng của chỉ tiêu SPI hàng năm.
Cũng trong năm 2022, thực hiện báo cáo của Tổ phân tích dự báo về “Phân tích các mô hình quốc tế trong sử dụng dữ liệu hành chính phục vụ công tác thống kê và đề xuất khuyến nghị tăng cường sử dụng dữ liệu hành chính cho mục đích thống kê tại Việt Nam”.
Năm 2023, thực hiện báo cáo của Tổ phân tích dự báo về “Sử dụng mô hình trưởng thành phân tích thực trạng hiện đại hóa ngành Thống kê Việt Nam”; triển khai đề tài nghiên cứu khoa học (NCKH) cấp Bộ “Nghiên cứu áp dụng Khung thống kê không gian địa lý toàn cầu cho Việt Nam” trong 02 năm 2023-2024.
Năm 2024, đã hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học (NCKH) cấp cơ sở “Nghiên cứu áp dụng chuẩn trao đổi dữ liệu và dữ liệu đặc tả thống kê trong công tác phổ biến số liệu thống kê nước ngoài tại Việt Nam”. Đồng thời, thực hiện Báo cáo chuyên đề “Nghiên cứu kinh tế tập thể các quốc gia trên thế giới” thuộc Đề án nghiên cứu, thống kê, biên soạn số liệu GDP loại hình kinh tế tập thể và chuyên đề “Đánh giá sự thay đổi cấu trúc kinh tế của một số quốc gia trên thế thế giới” trong Đề tài nghiên cứu “Sự thay đổi cấu trúc kinh tế Việt Nam từ sau đổi mới đến nay (1986-2022)”.
Tăng cường vận động, sử dụng hiệu quả hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ các quốc gia và các tổ chức quốc tế cho việc thực hiện Chiến lược Thống kê giai đoạn 2021 -2030 (CLTK21-30)
Giai đoạn 2021-2024, TCTK đã huy động hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ các cơ quan thống kê quốc gia cho việc thực hiện CLTK21-30 như: I-ta-li-a, Đan Mạch, Hàn Quốc, Nhật Bản, ADB thông qua các dự án hỗ trợ kỹ thuật.
Ngoài ra, TCTK còn huy động hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ các tổ chức quốc tế và định chế tài chính cho việc thực hiện CLTK21-30 như: UNSD, ABD, WB, UNFPA, UNICEF, IMF, ILO, OECD, FAO, Đại học Oxford Vương quốc Anh, SPIA, IOM, CIGAR, UNEP…
Tăng cường môi trường pháp lý cho hoạt động hợp tác quốc tế về thống kê
Để hoạt động hợp tác quốc tế về thống kê hoạt động hiệu lực, hiệu quả, TCTK đã cập nhật, sửa đổi và ban hành Quy chế quản lý và thực hiện các chương trình, dự án có sử dụng nguồn tài trợ nước ngoài của TCTK (viết gọn là Quy chế ODA) và Quy chế quản lý các hoạt động hợp tác quốc tế của TCTK. Đây là những văn bản pháp lý làm cơ sở vững chắc cho hoạt động hợp tác quốc tế về thống kê.
Thu Hường
Nguồn: Vụ Thống kê nước ngoài và Hợp tác quốc tế - TCTK