Ngành dệt may Việt Nam hướng tới phát triển xanh, bền vững

10/08/2022 - 11:16 AM

Đ thc hin cam kết ca Chính ph Vit Nam ti Hi ngh ln th 26 v biến đi khí hu (COP26) gim phát thi ròng bng 0 vào năm 2050, nhiu ngành ngh; trong đó có dt may đang n lc tìm hưng gim phát thi ra môi trưng. Vi vic "xanh hóa", ngành dt may đưc cho là s có li thế hơn khi tham gia chui cung ng toàn cu.

Xu hưng tt yếu

Trong nhng năm qua, ngành dt may luôn là mt trong ngành xut khu ch lc ca Vit Nam, gii quyết vic làm cho khong 3 triu lao đng đang đà tăng trưng tt, vi xut khu năm 2021 đt mc 39 t USD (tăng 11,2% so vi năm 2020 tăng 0,3% so vi năm 2019). Song theo đánh giá ca gii chuyên gia, đây cũng là mt trong các ngành kinh tế to ra nhiu ri ro cho môi trưng xã hi hơn so vi các ngành, lĩnh vc khác. Trong quá trình sn xut, ngành dt may cn phi khai thác, s dng x thi mt lưng nưc ln, s dng nhiu năng lưng cho đun nóng, dn đến tác đng lên ngun nưc góp phn gia tăng khí thi nhà kính. thế, dt may là mt trong các ngành đưc xếp vào đi tưng nh hưng ri ro v môi trưng. Theo Hip hi Dt May Vit Nam (VITAS) Cơ quan phát trin Hoa K (USAID), ngành dt may đã chi khong 3 t USD mi năm cho tiêu th năng lưng. Thng kê cho thy, dt may chiếm khong 8% nhu cu năng lưng ca toàn b ngành công nghip phát thi khong 5 triu tn CO2 mi năm. Đc bit, các quy trình x ưt hàng dt may (si, vi hàng may) thưng gây bt li nht cho môi trưng vì s thâm dng nưc cho các khâu git, giũ, tin x lý, nhum hoàn tt. Nưc thi x ra vi lưu lưng ln cha nhiu hóa cht sau các quy trình x lý. Nhiu loi hóa cht có th đưc dùng trong sn xut như thuc nhumcha azo, PFOS PFAS (các cht per- poly-fluoro -alkyl) làm cht chng thm nưc, deca-BDEs làm cht chng cháy clo đ ty trng. Nhng cht này đu tác đng nghiêm trng đến môi trưng, an toàn sc khe con ngưi. Trong các cơ s nhumhoàn tt, tùy vào trình đ công ngh và trang thiết b, trung bình tim năng tiết kim tính trên mi tn sn phm là khong 0,2 đến 0,5 kg thuc nhum; 100 - 200kg hóa cht các cht ph tr; 50 - 100m3 nưc; gim tiêu th khong 150 kg du 50 - 150 KWh đin…

 
Ảnh minh họa, nguồn Internet

Theo Hip hi Dt may Vit Nam (VITAS), hin ti hu hết các nhãn hàng thi trang ti Hoa K, Nht Bn, châu Âu… thm chí là Trung Quc đu đòi hi kht khe hơn v nhng sn phm may mc. C th, các nhà nhp khu yêu cu đơn v sn xut phi tiết kim ngun nưc, không chp nhn vic s dng than làm khí đt vì nh hưng môi trưng.

Các đi tác cũng yêu cu ngưi bán hàng phi s dng nguyên vt liu xanh, nguyên liu tái chế đ đáp ng xu thế ca ngưi tiêu dùng trên toàn cu. Điu này cho thy, doanh nghip sn xut dt may mun tham gia cuc chơi toàn cu s buc phi t đi mi mình, minh bch hơn trong sn xut, cũng như đm bo sn phm đưc truy xut ngun gc ràng, đm bo các yếu t phát trin xanh.

Mi đây, EU, th trưng nhp khu trên 4 t USD/năm hàng dt may Vit Nam, đã đ xut áp dng mt s quy đnh sinh thái mi đi vi hàng dt may tiêu th ti 27 nưc thành viên. Theo đó, hàng dt may vào EU phi tui th cao, th tái s dng tái chế đưc. Tt c nhng thông tin trên phi đưc nhà sn xut cung cp cho ngưi tiêu dùng thông qua vic gn h chiếu k thut s cho tng sn phm.

Trong bi cnh hi nhp kinh tế ngày càng sâu rng hơn, ngành dt may Vit Nam đang hưng ti mc tiêu “xanh hóa” đ chng minh trách nhim xã hi vi môi trưng, đng thi, mang li rt nhiu li ích cho doanh nghip. Theo VITAS, doanh nghip, nhà sn xut thi trang Vit Nam đã đang t sáng to, s dng các nguyên vt liu thân thin môi trưng hơn, tìm gii pháp xanh hóa quy trình sn xut.

Hin nay, nhiu loi si t phê, sen, hàu, bc hà đã đang đưc các doanh nghip nghiên cu cho ra đi, đáp ng nhu cu xanh hóa ca Ngành. Mi đây, Công ty CP Kết ni Thi trang (Faslink) đã cho ra mt sn phm mi t si viphê, giúp gim nhiu cht thi bo v môi trưng kh mùi hiu qu.

Hay vi sen, VITAS cho biết, ưc tính hàng năm, hàng trăm nghìn thân sen lá sen b thi vào môi trưng sau mi v thu hoch. Nhm tn dng ngun nguyên liu này, nhiu nhà cung ng nguyên liu đã s dng si tơ trong thân sen si cellulose t đ dt vi đem đến dòng vi si sen. Vi si sen cũng là dòng vi đu tiên mang tính năng đc bit b sung collagen thúc đy i-on âm trên da.

đ đáp ng yêu cu ca các nhãn hàng, các doanh nghip Vit đang đu tư chuyn đi h thng máy móc, dây chuyn hot đng nhm tiết kim nưc, s dng năng lưng mt tri… V nguyên liu, h tìm đến nhng đơn v cung ng nguyên liu xanh, nguyên liu tái chế.

Là doanh nghip đang đưc các công ty sn xut chn làm đi tác cung cp nguyên liu sn xut, Công ty CP Kết ni Thi trang Faslink cho biết, nhng si vi đưc Faslink nghiên cu sn xut như si bc hà, si cà phê, si t v hàu, xơ da… đang là la chn hàng đu ca các nhãn hàng như Owen, Belluni, Ivy, Yody, Aristino, Routine, Gumac, Real Clothes, Yame. Ch riêng năm 2021, Faslink đã cung ng cho th trưng khong 8 triu mét vi thành phm t nguyên liu xanh.

th nói, vicxanh hóa” ngành dt may không phi vn đ mi đưc nhc đến mà yêu cu v sn xut xanh đã đưc đ cp thc hin t lâu càng tr nên cp bách hơn t khi đi dch Covid-19 bùng phát. “Xanh hóa” chui sn xut trong ngành dt may là xu thế toàn cu mà doanh nghip bt buc phi trin khai đ đt mc tiêu phát trin bn vng. Đây yêu cu tt yếu đi vi các nhà cung ng nếu không mun b đy li phía sau... Đc bit mi đây, Chính ph cam kết s gim phát thi ròng bng 0 vào năm 2050
ti hi ngh COP26, điu này càng thúc đy ngành dt may đy nhanh quá trình xanh hóa.
Cn s đu tư bài bn, ngun lc ln
Theo đánh giá ca VITAS, s chuyn đi tích cc ca doanh nghip đang hình thành chui cung ng thi trang xanh, phù hp vi xu thế. Tuy vy, vic phát trin chui cung ng này vn còn khó khăn, khi phn ln doanh nghip trong ngành mi dng li đu tư máy móc hin đi, s dng năng lưng mt tri trong nhà máy, đu tư h thng nưc thi… Trong khi đó, vic nghiên cu, phát trin nguyên liu xanh còn chưa nhiu.

góc đ doanh nghip, Tp đoàn Dt may Vit Nam (Vinatex) cho biết, xanh hóa ngành dt may là hưng đi mi nhưng đòi hi cn s đu tư bài bn, ngun lc ln. Vinatex s tp trung phn đu gim 30% lưng nưc thi sau nhum bng công ngh mi; s dng li 30% nưc thi sau x lý cho các công đon git, ra, v sinh. Đi vi ngành si, s s dng ít nht 20% xơ polyester tái chế, 15% bông organic đ gim s dng thuc bo v thc vt. Đu tư đin mt tri ti các nhà máy đ điu kin t nhiên đ phn đu 10% lưng đin s dng ngun gc t năng lưng tái to...

Đng quan đim vi Vinatex, Tng công ty May 10 cũng cho biết, riêng vi chương trình xanh hoá, mt mt doanh nghip luôn luôn phi tiến đến nhng xu thế ca thế gii. Mt khác, doanh nghip cũng b áp lc bi chính nhng khách hàng nhp khu, khi h yêu cu nhng tiêu chun v nhà máy xanh, môi trưng làm vic cho ngưi lao đng, gim khí thi ô nhim, gim cht thi đc hi… Tuy nhiên, vi mt s chng ch mi, May 10 cũng đang còn phi phn đu. Ngoài câu chuyn nhà máy xanh, mt yếu t na phi nói đến là nguyên liu xanh. Hin nay, rt nhiu khách hàng yêu cu May 10 phi s dng nguyên liu ngun gc t nhiên, nguyên liu tái chế đ không khai thác nhiu ngun tài nguyên sau khi s dng xong ch 5-10 năm t phân hu. Đây cũng chính là mc tiêu Tng công ty May 10 đang tp trung trin khai nhm bt kp xu thế chung trên thế gii.
góc đ li nhun, Tp đoàn may mc TAL cho rng, không li nhun thì doanh nghip không th tn ti, nhưng đ phát trin bn vng, li nhun phi cách thc đúng. TAL đã xây dng b phn qun lý nguyên liu đc lp, thiết lp tiêu chun riêng bit cho tng loi vi, ti ưu hóa marker (sơ đ ct bàn vi), qun lý tht thoát, phân loi tn dng vi vn. Vi 1% tiết kim vi, TAL đã tiết kim ti thiu 90.000 USD, 37 triu lít nưc 64.000 kg khí CO2. Lưng nưc s dng đ git mt chiếc áo đã gim t 11 lít xung còn 1,5 lít…

Mi đây, H&M - nhà sn xut hàng may mc toàn cu 31 nhà cung cp ti Vit Nam đã cam kết phát trin chui cung ng trung hòa các-bon cho các nhà máy chế to chế biến thuc s hu ca h hoc qua hp đng thu ph vi các nhà cung cp vi, chế biến vi, sn xut si, thuc da vào năm 2030. Nike cũng công b các kế hoch tương t, nh hưng đến trên 100 nhà cung cp ca Nike ti Vit Nam.

Đ h tr các doanh nghip dt may Vit Nam gim phát thi, T chc Hp tác phát trin Đc GIZ Công ty Decathlon đã biên bn ghi nh, cam kết ci thin hiu sut môi trưng chui cung ng dt may ti Vit Nam vi D án Thúc đy phát trin bn vng ngành dt may ti các nưc châu Á (FABRIC). D án này s t chc các khóa hc kết hp đào to tư vn, nhm thúc đy ci thin năng lc ti các nhà cung cp kiến thc chuyên bit cho ngành thi trang v biến đi khí hu, các gii pháp tính toán gim thiu khí nhà kính; giúp các nhà máy hoàn thin thc hin h thng qun lý hóa cht bn vng.

Theo D án FABRIC, ng phó vi biến đi khí hu đòi hi s hp tác vi các nhãn hàng quc tế nhm ci thin năng lc các nhà máy trong chui cung ng - nơi tác đng đến môi trưng gây phát thi nhiu nht. Nhng tiếp cn sáng to này s nâng cao năng lc bo v môi trưng cho nhà máy, giúp h tăng năng lc cnh tranh tng th trong chui cung ng toàn cu.

Gii chuyên gia cho rng, ngoài s n lc t doanh nghiph tr t các t chc quc tế, Vit Nam cn sm hoàn thin Lut Môi trưng (sa đi) nhm đáp ng yêu cu chung ca Lut môi trưng thế gii nhưng vn phi phù hp vi thc tế ti Vit Nam. Cùng vi đó, Chính ph cn quy hoch các khu công nghip dành riêng cho dt may nhưng phi đt các chun mc v x lý nưc thi. Vi các gii pháp đng b, ngành may mc, thi trang Vit Nam mi xanh hóa đáp ng đưc các yêu cu ca nhà nhp khu, đi tác nưc ngoài. th nói, “xanh hóa”yêu cu bt buc vi mi doanh nghip nói chung, trong ngành dt may nói riêng phi thích ng đ thay đi đi xa hơn na vì mt thế gii hi nhp phát trin bn vng. Hip hi Dt may Vit Nam đt ra mc tiêu “xanh hóa” vi kế hoch năm 2023 s gim 15% tiêu th năng lưng, 20% tiêu th nưc, trong đó, hai khu công nghip dt may ci thin hiu qu năng lưng tun hoàn nưc.

Đến năm 2030, chuyn đi “xanh hóa” ngành dt may Vit Nam, đng thi xây dng đưc 30 thương hiu mang tm quc tế./.

Thu Hưng

 
 

Các bài viết khác
Liên kết website
Liên kết website
Thăm dò ý kiến

Đánh giá khách quan của bạn về thông tin chúng tôi cung cấp? Vui lòng tích vào ô bên dưới để trả lời!

Top