Ngày 10/11/2022, Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành Kế hoạch số 290/KH-UBND về triển khai thực hiện Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đến nay, ngành Thống kê Hà Nội đã và đang tích cực triển khai các hoạt động của Kế hoạch thực hiện Chiến lược Phát triển Thống kê trên địa bàn giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045.
Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020 được Thủ tướng Chính phủ ban hành theo Quyết định số 1803/QĐ-TTg ngày 18/10/2011 với nhiều nội dung quan trọng, liên quan đến các cấp, các ngành. Sau 10 năm thực hiện, mặc dù còn có những hạn chế nhất định nhưng cũng đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần làm cho Hệ thống thông tin Quốc gia ngày càng được tập trung, thống nhất, thông suốt và hiệu quả với số lượng thông tin đầy đủ và chất lượng thông tin ngày càng cao, góp phần vào việc hoạch định chiến lược, chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cấp ủy, Chính quyền các cấp; đáp ứng ngày càng cao nhu cầu thông tin thống kê của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; môi trường pháp lý ngày càng được hoàn thiện; phương pháp luận về thống kê tiến tiến, phù hợp với chuẩn mực quốc tế; ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại; chất lượng nguồn nhân lực được nâng cao…
Tại Thành phố Hà Nội, công tác Thống kê đã đạt được những kết quả quan trọng như: Môi trường pháp lý, thể chế và cơ chế điều phối các hoạt động thống kê dần được hoàn thiện; Thông tin thống kê kinh tế - xã hội ngày càng được công bố, phổ biến kịp thời và đầy đủ hơn phục vụ Đảng và Nhà nước, các cấp, các ngành; ứng dụng công nghệ thông tin trong thu thập, xử lý, công bố và phổ biến thông tin thống kê đã đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin thống kê của người dùng tin trong nước và quốc tế.
Ảnh minh họa
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả quan trọng đã đạt được, Công tác Thống kê trên địa bàn vẫn còn một số hạn chế: Ý thức chấp hành pháp luật về thống kê của một số tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp còn thấp; nguồn nhân lực thống kê, nhất là đội ngũ làm công tác thống kê xã, thị trấn thường xuyên thay đổi, ít được bồi dưỡng về nghiệp vụ thống kê; việc kết nối, cung cấp, chia sẻ dữ liệu, thông tin thống kê còn một vài bất cập…
Nhằm mục đích thực hiện đầy đủ và đạt kết quả tốt các nhiệm vụ thuộc trách nhiệm tổ chức triển khai của Ủy ban nhân dân Thành phố trong việc thực hiện Chiến lược phát triển thống kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 theo Quyết định 2014/QĐ-TTg ngày 01/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 1271/QĐ-BKHĐT ngày 05/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Ngày 10/11/2022, Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành Kế hoạch số 290/KH-UBND về triển khai thực hiện Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Trong đó Ủy ban nhân dân Thành phố yêu cầu Cục Thống kê là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo, có trách nhiệm tham mưu giúp Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá, tổng hợp, báo cáo tình hình và kết quả thực hiện Chiến lược phát triển thống kê trên địa bàn Hà Nội.
Để triển khai một trong những nội dung quan trọng của Kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển thống kê trên địa bàn Thành phố, năm 2023, Thành phố Hà Nội tổ chức các Hội nghị triển khai áp dụng các văn bản qui phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật Thống kê; Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam và một số nội dung khác dành cho các cơ quan của Thành phố. Với 30 quận, huyện, thị xã, 579 xã, phường, thị trấn, thành phố Hà Nội đã tổ chức tổng số 9 hội nghị, số người tham gia khoảng 1500 người, trong đó mỗi hội nghị được thiết kế, tổ chức phù hợp với từng đối tượng, từng đơn vị, cụ thể:
Đối với Hội nghị cấp Thành phố thành phần là Lãnh đạo Ủy ban nhân dân Thành phố, Văn phòng Thành ủy, Văn phòng Hội đồng nhân dân; Văn phòng Ủy ban nhân dân, Lãnh đạo các Sở, ngành Thành phố; Văn phòng điều phối Nông thôn mới; Lãnh đạo Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã. Nội dung gồm: Triển khai áp dụng các văn bản qui phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật Thống kê; Triển khai các hoạt động của Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam trên địa bàn thành phố Hà Nội; Hệ thống chỉ tiêu thống kê tỉnh, huyện, xã; Nội dung chỉ tiêu thu nhập bình quân đầu người trong thẩm định, đánh giá Nông thôn mới; Phổ biến kiến thức Thống kê dành cho lãnh đạo và cán bộ quản lý.
Đối với Hội nghị cấp huyện, thành phần là cán bộ các phòng chuyên môn Ủy ban nhân dân huyện; Lãnh đạo Ủy ban nhân dân và cán bộ thống kê các xã, thị trấn; công chức Chi cục Thống kê. Nội dung gồm: Triển khai áp dụng các văn bản qui phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật Thống kê; Triển khai các hoạt động của Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam trên địa bàn thành phố Hà Nội; Hệ thống chỉ tiêu thống kê tỉnh, huyện, xã; Nội dung chỉ tiêu thu nhập bình quân đầu người trong thẩm định, đánh giá Nông thôn mới.
Đối với Hệ thống chỉ tiêu cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã được ban hành theo QĐ số 05/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Sau đó, Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành Quyết định số 5083/QĐ-UBND ngày 09/10/2023 Ban hành biểu mẫu báo cáo thống kê và phân công thực hiện thu thập thông tin thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã. Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã là tập hợp các chỉ tiêu tình hình kinh tế - xã hội chủ yếu của địa phương theo từng cấp hành chính. Hệ thống chỉ tiêu này sẽ đáp ứng yêu cầu quản lý hành chính và quản lý kinh tế - xã hội trên địa bàn. Do đó, việc thực hiện tốt hệ thống chỉ tiêu sẽ đóng vai trò đặc biệt quan trọng phục vụ trực tiếp các cấp, các ngành trong công tác quản lý tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn. Đây là nội dung quan trọng, là cơ sở pháp lý để thực hiện Chiến lược Thống kê, vì vậy, Thành phố đã yêu cầu các Sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã nghiêm túc thực hiện.
Thời gian qua, một số tổ chức, cá nhân sử dụng thông tin thống kê, các chỉ tiêu thống kê chưa được chuẩn xác. Ngành Thống kê Hà Nội đã hệ thống lại một số thuật ngữ thống kê thông dụng và một số chỉ tiêu thống kê chủ yếu thành cuốn tài liệu “Kiến thức Thống kê thông dụng dành cho nhà quản lý”. Tài liệu đã giúp các nhà hoạch định chính sách, những người thực hiện chính sách và sử dụng thông tin thống kê nắm được vai trò của thống kê và tầm quan trọng của thông tin thống kê; biết các loại số liệu thống kê sẵn có được biên soạn như thế nào; biết cách tiếp cận cũng như đánh giá, phản biện các số liệu này để sử dụng chúng như một công cụ hữu ích cho việc hoạch định và giám sát quá trình thực thi chính sách.
Những năm qua, đổi mới công tác phân tích và dự báo thống kê tiếp tục được quan tâm chú trọng. Các báo cáo phân tích đã phản ánh nhiều góc độ và khía cạnh khác nhau của đời sống kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố. Các báo cáo không chỉ dừng lại ở việc đánh giá tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, mà còn phản ánh khá đầy đủ tình hình phát triển của từng ngành, lĩnh vực sản xuất, phản ánh tình hình biến động giá cả, lạm phát và trên lĩnh vực văn hóa - xã hội của thành phố Hà Nội… Mục tiêu ngành Thống kê Hà Nội hướng tới là sản xuất, cung cấp và phổ biến thông tin thống kê trung thực, khách quan, chính xác, đầy đủ, kịp thời, minh bạch và dễ tiếp cận; cung cấp và phổ biến thông tin thống kê phù hợp chuẩn mực và thông lệ quốc tế, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin thống kê ngày càng tăng của xã hội. Theo đó, phân tích và dự báo nâng cao giá trị của thông tin thống kê, góp phần làm "con số thống kê thực sự biết nói", giúp người sử dụng thông tin thống kê hiểu biết một cách đầy đủ và sâu sắc hơn về số liệu thống kê.
Trước yêu cầu đổi mới và hoàn thiện mô hình tổ chức hệ thống thống kê, tập trung để hoạt động hiệu lực, hiệu quả, ngành Thống kê Hà Nội đã tập trung tăng cường áp dụng phương pháp luận tiên tiến, hiện đại; đa dạng hóa hình thức và ứng dụng tối đa công nghệ thông tin trong hoạt động thu thập, xử lý dữ liệu thống kê. Đa dạng hóa hình thức, nội dung công bố, cung cấp và phổ biến thông tin thống kê. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, mở rộng các đối tượng và hình thức tuyên truyền, tập trung không chỉ vào những đối tượng cung cấp thông tin và người sản xuất thông tin thống kê mà còn cả vào người sử dụng thông tin thống kê. Nâng cấp và đưa vào sử dụng chính thức phiên bản mới Trang Thông tin điện tử của Cục Thống kê thành phố Hà Nội. Đây là một kênh thông tin rất hiệu quả để phổ biến, tuyên truyền các chế độ báo cáo của ngành Thống kê; đồng thời phổ biến thông tin thống kê tới người dùng tin một cách nhanh chóng. Thông qua trang web, Cục Thống kê cung cấp một số số liệu thống kê kinh tế - xã hội và phổ biến chế độ báo cáo, các văn bản thống kê hiện hành. Niên giám thống kê được đổi mới hình thức phổ biến với phiên bản điện tử có chức năng hỗ trợ đọc và tra cứu số liệu các ngành, lĩnh vực kinh tế - xã hội, tạo thuận lợi cho người dùng tin trong việc tìm kiếm thông tin.
Giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành Thống kê Hà Nội tiếp tục cụ thể hóa thực hiện Chiến lược Thống kê, tập trung chủ yếu vào 6 nhiệm vụ, 3 yêu cầu trong Chiến lược Thống kê. Tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thống kê trên địa bàn Thành phố, đi đầu trong chuyển đổi số… Bên cạnh đó, tiếp tục tăng cường phối hợp chia sẻ thông tin, dữ liệu hành chính, nhất là thông tin đầu vào phục vụ biên soạn chỉ tiêu GRDP và các chỉ tiêu thống kê.
Nguyễn Thúy Chinh
Phó Cục trưởng, Cục Thống kê thành phố Hà Nội