Là một tỉnh miền núi thuộc vùng cao Tây Bắc, Sơn La có tổng diện tích tự nhiên là 14.109,83 km2, giao thông đi lại khó khăn. Toàn tỉnh có 12 đơn vị hành chính cấp huyện gồm: 1 thành phố và 11 huyện với 204 đơn vị hành chính cấp xã; dân số hơn 1,3 triệu người với 12 dân tộc chủ yếu cùng sinh sống
Trong những năm qua, công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh Sơn La đã được tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả. Tỉnh ủy Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Sơn La đã chỉ đạo, điều hành tổ chức, triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối, Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc. HĐND và UBND Tỉnh đã ban hành các nghị quyết, quyết định, kế hoạch tổ chức triển khai công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc trên địa bàn. Đặc biệt, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) luôn được tỉnh Sơn La quan tâm chỉ đạo, điều hành giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đẩy nhanh tiến độ tổ chức triển khai thực hiện và giải ngân nguồn vốn Chương trình đã được giao. Đồng thời, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương trong việc tổ chức triển khai thực hiện; tập trung nguồn lực đầu tư, hỗ trợ và đảm bảo an sinh xã hội cho vùng đồng bào DTTS&MN; đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên tập trung nguồn lực cho địa bàn các xã, thôn, xóm đặc biệt khó khăn, các xã có khả năng thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn và hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới...
Việc tổ chức triển khai thực hiện các chương trình, dự án, chính sách dân tộc luôn bám sát các mục tiêu về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới; thường xuyên nắm bắt tình hình đời sống, kinh tế - xã hội trên địa bàn vùng đồng bào DTTS&MN; chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, do đó tình hình vùng đồng bào các DTTS&MN trên địa bàn tỉnh Sơn La luôn ổn định, người dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.
Sẵn sàng Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024 vào ngày 1/7/2024, đến nay toàn tỉnh Sơn La đã hoàn thành các công tác chuẩn bị theo kế hoạch.
Xác định điều tra viên là lực lượng trực tiếp thực hiện thu thập thông tin tại địa bàn, và là người quyết định mức độ chính xác của số liệu trong phiếu điều tra nên Cục Thống kê đặc biệt chú trọng công tác tuyển chọn điều tra viên (ĐTV). Căn cứ hướng dẫn của Tổng cục Thống kê, ngày 15/5/2024, Cục Thống kê tỉnh Sơn La đã ban hành Công văn số 118/CTK-TTTTTK về việc hướng dẫn Chi cục Thống kê tuyển chọn lực lượng tham gia cuộc điều tra 53 DTTS năm 2024. ĐTV được lựa chọn là những người có tinh thần trách nhiệm cao, có trình độ học vấn từ trung học phổ thông trở lên, khuyến khích chọn ĐTV là nữ, ưu tiên tuyển chọn ĐTV đã tham gia các cuộc điều tra thống kê gần đây. Theo đó, toàn Tỉnh đã tuyển chọn được 835 ĐTV tham gia cuộc điều tra, 202 tổ trưởng và 347 người lập bảng kê. 100% có trình độ từ trung học phổ thông trở lên, hơn 50% điều tra viên là cán bộ bán chuyên trách của các xã, phường, thị trấn và đa số đã có kinh nghiệm tham gia các cuộc điều tra ngành Thống kê.
Lực lượng giám sát viên cấp tỉnh có 12 người và Giám sát viên cấp huyện có 47 người, là công chức thuộc thuộc các phòng thống kê Cục và Chi cục Thống kê khu vực huyện, thành phố.
Bên cạnh đó, căn cứ vào phương án điều tra, hướng dẫn của Tổng cục Thống kê, Cục Thống kê tỉnh Sơn La cũng đã xây dựng kế hoạch tổ chức tập huấn công tác lập bảng kê và tập huấn nghiệp vụ cho GSV (cấp tỉnh, huyện) và ĐTV được trưng tập tham gia các cuộc điều tra. Kết quả, đã tổ chức 12 lớp Tập huấn công tác lập bảng kê cho giám sát viên (GSV) cấp huyện và ĐTV với tổng số 596 đại biểu tham dự; tổ chức 06 lớp tập huấn nghiệp vụ điều tra phiếu xã và 13 lớp tập huấn nghiệp vụ điều tra phiếu hộ với tổng số đại biểu tham dự tập huấn phiếu xã 249 đại biểu và phiếu hộ 1.052 đại biểu. Kết quả 100% học viên đều đạt yêu cầu, đảm bảo thực hiện tốt các cuộc điều tra.
Công tác rà soát địa bàn, lập bảng kê danh sách hộ, toàn Tỉnh đã hoàn thành rà soát 854 địa bàn, trong đó có 50 địa bàn thực hiện điều tra toàn bộ, 672 địa bàn thực hiện điều tra 30 hộ, 132 địa bàn điều tra 40 hộ, công tác rà soát địa bàn đảm bảo theo đúng hướng dẫn của TCTK, công tác rà soát địa bàn đảm bảo theo đúng hướng dẫn của TCTK, giữ đúng ranh giới của tổng điều tra năm 2019.
Công tác lập bảng kê hộ hoàn thành đúng tiến độ quy định. Các trường hợp tăng giảm số hộ so với Tổng điều tra dân số năm 2019 và các lỗi phát sinh được GSV quan tâm chỉ đạo kiểm tra, xác minh ngay từ giai đoạn đầu nên chất lượng bảng kê đảm bảo theo yêu cầu của cuộc điều tra. Đến nay, toàn bộ bảng kê của 854 địa bàn đã được đưa lên hệ thống và đã được GSV các cấp duyệt dữ liệu, phục vụ công tác chọn hộ mẫu điều tra.
Tập huấn Điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024
tại huyên Mai Sơn.
Với mục đích cung cấp thông tin đến các tầng lớp nhân dân về mục đích, ý nghĩa của cuộc Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024, công tác tuyên truyền đã được tỉnh Sơn thực hiện trên cổng thông tin điện tử của Tỉnh; Tuyên truyền trên sóng phát thanh, truyền hình, báo chí; Sử dụng loa truyền thanh cơ sở (Cấp huyện/cấp xã, thôn/bản) phát file MP3 đến các tầng lớp nhân dân, đặc biệt tại các địa bàn điều tra được chọn mẫu. Treo băng rôn, pa - nô, áp phích tại nơi công cộng (Trụ sở cơ quan, bưu điện văn hóa xã, tuyến phố chính.....). tại các cuộc họp báo; họp giao ban; hội nghị; Họp thôn/bản, tổ dân phố. Tuyên truyền Bảng điện tử (LED) của Cục Thống kê; ĐTV tuyên truyền trực tiếp tại địa bàn trong quá trình điều tra.
Cục Thống kê tỉnh Sơn La đã cung cấp tài liệu về công tác tuyên truyền cho Chi cục Thống kê bao gồm: Sổ tay hướng dẫn công tác tuyên truyền, file MP3, trailer cổ động; áp phích và các tài liệu có liên quan đến cuộc điều tra.
Trong quá trình thực hiện công tác chuẩn bị cho cuộc Điều tra, Cục Thống kê tỉnh Sơn La luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo TCTK, UBND tỉnh Sơn La và các sở, ngành quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho Cục Thống kê triển khai, tổ chức thực hiện cuộc điều tra trên địa bàn Tỉnh và sự phối hợp giữa các cấp, các ngành, cấp uỷ Đảng và chính quyền từ tỉnh đến huyện, xã, thôn, tổ dân phố trong việc chỉ đạo triển khai, tổ chức thực hiện cuộc điều tra. Lãnh đạo Cục Thống kê luôn quan tâm, thường xuyên chỉ đạo thực hiện nghiêm túc phương án cuộc điều tra nhằm nâng cao chất lượng thông tin thu thập từ điều tra.
Có thể nói, Sơn La đã hoàn tất các công tác chuẩn bị theo kế hoạch và sẵn sàng cho ngày ra quân 1/7/2024 toàn tỉnh cùng với các địa phương tham gia Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024 trong cả nước sẽ đồng loạt ra quân thực hiện tốt cuộc Điều tra với quyết tâm hoàn thánh Điều tra đạt kết quả cao nhất./.
PV