Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ban hành kèm theo quyết định số 54/2016/QĐ-TTg ngày 19/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ được xây dựng trên cơ sở Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia ban hành theo Luật Thống kê và Nghị định số 97/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia.
Đến nay, Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê đã được thay thế bằng Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia gồm 230 chỉ tiêu thống kê ban hành kèm Luật Thống kê sửa đổi. Do đó, hệ thống chỉ tiêu cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã cần phải được thay thế để đảm bảo tính thống nhất với hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, cũng như đáp ứng yêu cầu quản lý của địa phương.
Nhằm giúp độc giả và người dùng hiểu, đồng thời nắm rõ quy trình thực hiện, Tổng cục Thống kê đã biên soạn ấn phẩm “Tài liệu hướng dẫn thực hiện hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã”.
Ấn phẩm gồm 2 phần nội dung và 7 phụ lục, trong đó:
Phần I: Tổng quan về hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã.
Phần II: Hướng dẫn thực hiện hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã.
Theo đó, để phục vụ việc quản lý, chỉ đạo, điều hành các cấp, hệ thống thống kê nhà nước của Việt Nam sử dụng Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia; Hệ thống chỉ tiêu thống kê bộ, ngành và Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã. Trong các hệ thống chỉ tiêu, mỗi chỉ tiêu được quy định cụ thể về mã số, tên và nội dung gồm: (1) Khái niệm, phương pháp tính; (2) Phân tổ chủ yếu; (3) Kỳ công bố; (4) Nguồn số liệu; (5) Cơ quan chịu trách nhiệm thu thập, tổng hợp.
Trong Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã: Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh gồm 21 nhóm với 154 chỉ tiêu thống kê; hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp huyện gồm 03 nhóm với 51 chỉ tiêu thống kê; hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp xã gồm 03 nhóm với 26 chỉ tiêu.
Ấn phẩm cho biết, so với Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ban hành kèm Quyết định số 54/2016/QĐ-TTg ngày 19/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ, Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ban hành kèm quyết định số 05/2023/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 có một số điểm mới sau:
Một là, sửa đổi tên chỉ tiêu, phân tổ, nguồn số liệu, cơ quan chịu trách nhiệm thu thập, tổng hợp nhằm bảo đảm phù hợp với yêu cầu thực tế và các quy định hiện hành.
Hai là, bổ sung các kỳ báo cáo tần suất nhanh (kỳ tháng, kỳ quý) đáp ứng nhu cầu thông tin của các cấp lãnh đạo địa phương, phục vụ quản lý, điều hành kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay.
Ba là, bổ sung các chỉ tiêu thống kê phản ánh đầy đủ sự vận động của những hiện tượng kinh tế - xã hội mới cũng như để đánh giá, lượng hóa việc thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước, phù hợp với tình hình thực tế phát sinh.
Bốn là, bổ sung những chỉ tiêu kinh tế tổng hợp, chỉ tiêu giá trị để lãnh đạo các cấp có cơ sở trong việc đánh giá, chỉ đạo điều hành và xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương.
Phần hướng dẫn thực hiện hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã gồm: Các quy định chung; Trách nhiệm thu thập, tổng hợp, biên soạn, công bố các chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; đồng thời hướng dẫn thu thập một số chỉ tiêu cụ thể.
Để tổ chức triển khai thực hiện thu thập thông tin các chỉ tiêu thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã bảo đảm tính thống nhất, hiệu lực và hiệu quả trên phạm vi cả nước, các cơ quan được phân công trách nhiệm cụ thể. Trong đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương xây dựng, hoàn thiện các hình thức thu thập thông tin; thu thập, tổng hợp thông tin thống kê đối với các chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện được phân công; xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê tập trung và hệ thống báo cáo điện tử thống nhất, đồng bộ; hướng dẫn Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiến hành điều tra để tính toán đầy đủ các chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện; theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, báo cáo tình hình thực hiện Quyết định số 05/2023/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã.
Ngoài 02 phần nội dung chính, 07 phụ lục của ấn phẩm gồm có: (1) 27 chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh do Tổng cục Thống kê biên soạn và phân bổ cho địa phương; (2) 52 chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh do Cục Thống kê thu thập, tổng hợp, biên soạn; (3) 76 chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh do Sở, ngành thu thập, tổng hợp, biên soạn; (4) 13 chỉ tiêu thống kê cấp huyện do cơ quan Thống kê cấp huyện thu thập, tổng hợp, biên soạn; (5) 34 chỉ tiêu thống kê cấp huyện do Phòng, ban cấp huyện thu thập, tổng hợp, biên soạn; (6) 05 chỉ tiêu thống kê cấp xã do ngành Thống kê thu thập, tổng hợp, biên soạn; (7) 20 chỉ tiêu thống kê cấp xã do đơn vị cấp xã thu thập, tổng hợp, biên soạn./.
Thu Hiền