Thị trường xuất khẩu lao động: Hướng tới xuất khẩu lao động chất lượng cao

27/06/2022 - 02:54 PM

Xuất khẩu lao động (XKLĐ) góp phần phát triển nguồn nhân lực, giải quyết việc làm, tạo thu nhập và nâng cao trình độ tay nghề cho người lao động, tăng nguồn thu ngoại tệ cho đất nước. Những tháng đầu năm 2022, XKLĐ đã dần hồi phục khi nhiều thị trường lớn đã mở cửa tiếp nhận lao động Việt Nam. Theo đó, mục tiêu đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài trong năm 2022 của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) có thể cán đích.

Thị trường xuất khẩu lao động dần hồi phục

Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động Thương binh và Xã hội) sau 2 năm ảnh hưởng của dịch Covid-19, những tháng đầu năm 2022 với việc các nước và vùng lãnh thổ mở cửa, thị trường XKLĐ đang nhận được tín hiệu tích cực, từng bước phục hồi. Đơn cử như Hàn Quốc - thị trường tiềm năng của Việt Nam đã nâng tổng chỉ tiêu tiếp nhận lao động nước ngoài theo Chương trình EPS (lao động đi theo chương trình này được hưởng các chế độ như lao động người Hàn Quốc) trong năm 2022 sẽ tăng 7.000 chỉ tiêu so với năm 2021, chỉ tiêu tuyển dụng sẽ là 59.000 người. Không chỉ Hàn Quốc, lao động Việt Nam còn có thêm cơ hội sang Singapore làm việc khi nước này thực hiện thí điểm tiếp nhận lao động phổ thông Việt Nam làm việc trong các ngành xây dựng, hàng hải và chế biến từ nay đến 8/2022. Chương trình thí điểm nếu thành công sẽ là cơ hội gia tăng lao động phổ thông sang làm việc tại Singapore. Đầu năm 2022, Việt Nam và Malaysia cũng ký kết Bản ghi nhớ về tuyển dụng, việc làm và hồi hương lao động. Bản ghi nhớ này là sự tiếp nối của bản ghi nhớ lần đầu tiên về tuyển dụng lao động Việt Nam được chính phủ 2 nước ký vào tháng 12/2003. Từ đó đến nay, có khoảng hơn 100.000 lượt người lao động Việt Nam đã sang làm việc tại Malaysia.

 Thị trường xuất khẩu lao động: Hướng tới xuất khẩu lao động chất lượng cao

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)

Theo các chuyên gia, các thị trường hiện nay đều mở cửa và đều có nhu cầu tiếp nhận thực tập sinh, lao động rất lớn. Do đó, mục tiêu đưa 90.000 lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong năm 2022 là khả thi. Chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm 2022, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 2.455 người. Thị trường Nhật Bản tiếp nhận 612 lao động, Đài Loan (Trung Quốc): 439 người, Hàn Quốc: 336 người, Singapore: 331 người, Trung Quốc: 245 người, Hungary: 99 người, Nga: 71 người, Ba Lan: 68 người, Romania: 65 người... Số lượng lao động các doanh nghiệp phái cử đã đăng ký tại Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ LĐTB&XH là hơn 80.000 người. Trong đó, Nhật Bản khoảng 60.000 người, Đài Loan (Trung Quốc) khoảng 13.000 người, Hàn Quốc khoảng 7.000 người và một số thị trường khác.

Thời gian qua, lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài tập trung nhiều vào các lĩnh vực như: Sản xuất - chế tạo, nhà máy, công xưởng (chiếm trên 80% số lượng người đi làm việc tại nước ngoài hàng năm). Ngoài ra, chăm sóc sức khoẻ (điều dưỡng, hộ lý làm việc tại bệnh viện, cơ sở chăm sóc người cao tuổi), nông nghiệp, xây dựng cũng là những ngành nghề mà các quốc gia/vùng lãnh thổ có nhu cầu tiếp nhận nhiều lao động nước ngoài.

Theo các nhà quản lý XKLĐ, những năm gần đây với việc luật hóa công tác đào tạo trước khi phái cử lao động đã dần hình thành một lực lượng lao động chuẩn mực tại nhiều thị trường tiếp nhận lao động Việt. Lao động Việt Nam luôn được người sử dụng lao động và các cơ quan hữu quan tại nước tiếp nhận đánh giá tích cực về sự chăm chỉ, cần cù, nắm bắt nhanh công việc, làm việc có chất lượng và năng suất. Một số thị trường như: Nhật Bản, Đài Loan và Hàn Quốc lao động Việt Nam luôn được doanh nghiệp, người sử dụng lao động ưu tiên tiếp nhận hơn so với lao động nhiều quốc gia phái cử lao động khác.

Để chủ động nguồn lao động, thời gian qua, Bộ LĐTB&XH đã chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương, doanh nghiệp, đơn vị dịch vụ việc làm và cơ sở giáo dục nghề nghiệp hỗ trợ, tạo điều kiện cho người lao động trở lại làm việc sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 128/NQ-CP về "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19". Cùng với đó, để tạo nguồn lao động chất lượng đáp ứng được yêu cầu của đối tác nước ngoài, cần đẩy mạnh hoạt động gắn kết giữa doanh nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với trung tâm dịch vụ việc làm và cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Hướng tới xuất khẩu lao động chất lượng cao

Hoạt động XKLĐ của Việt Nam thời gian qua cho thấy không chỉ đột phá về số lượng mà chất lượng đã có sự thay đổi lớn. Theo đó cả doanh nghiệp và người lao động đã chú trọng chọn những thị trường tốt, thu nhập cao để đi làm việc. Bản thân người lao động cũng đã ý thức hơn trong việc tự rèn luyện nâng cao tay nghề giúp người lao động dễ dàng hơn trong tìm kiếm cơ hội việc làm có chất lượng cao hơn và thu nhập tốt hơn.

Việc khai thác những thị trường khó tính nhưng cho người lao động Việt Nam nhiều cơ hội hơn cũng đã được xác định là nhiệm vụ quan trọng trong XKLĐ thời gian tới. Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước, năm 2022 sẽ tập trung hoàn thiện, thúc đẩy ký kết các thỏa thuận về hợp tác lao động với các nước tiếp nhận, đặc biệt tập trung vào các thị trường có thu nhập cao, ổn định. Hiện, ngoài việc ổn định thị trường lao động truyền thống, Bộ LĐTB&XH cũng đang từng bước mở rộng những thị trường mới, tiềm năng cao. Theo đánh giá của Hiệp hội Xuất khẩu lao động Việt Nam (VAMAS), các thị trường lớn như Nhật Bản và Hàn Quốc, ngoài các chương trình mà hai bên đã ký kết như EPS (Hàn Quốc) và IM Japan (Nhật Bản), các quốc gia này đang đẩy mạnh việc thu hút nhân lực có chất lượng, tay nghề cao hơn từ Việt Nam.

Mới đây, Cục Quản lý lao động ngoài nước đã có thông báo về kế hoạch tuyển chọn ứng viên điều dưỡng đi làm việc tại Đức với số lượng là 160 người. Việc tuyển chọn nằm trong khuôn khổ thực hiện Thỏa thuận hợp tác Dự án “Ba bên cùng có lợi - Tuyển chọn học viên Việt trở thành điều dưỡng viên tương lai tại CHLB Đức”. Tại Đức, học viên được tham gia khóa đào tạo 3 năm để trở thành điều dưỡng viên đa khoa, được cấp chứng chỉ quốc gia của Đức. Sau khi kết thúc khóa học, các ứng viên sẽ được cấp Chứng chỉ quốc gia, được làm việc và xem xét cho phép định cư lâu dài tại Đức theo quy định pháp luật của Đức. Trong thời gian học nghề tại các cơ sở đào tạo và tiếp nhận của Đức, học viên được hưởng lương học nghề tối thiểu: Từ 1.100 EUR/tháng (tương đương 27,5 triệu đồng), đến 1.300 EUR/tháng (tương đương 34 triệu đồng). Hiện, Đức đang thiếu hụt nhân lực, trong đó phải kể đến việc thiếu hụt khoảng 40.000 nhân sự y tế như: Điều dưỡng, hộ lý mỗi năm. Các ngành như: Xây dựng, cơ khí ôtô, nhà hàng - khách sạn cũng đang cần một lượng lớn lao động đến từ bên ngoài khối EU.

Bộ LĐTB&XH cũng phối hợp với Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia tổ chức Lễ ký kết Bản ghi nhớ giữa Chính phủ Australia và Chính phủ Việt Nam về hỗ trợ công dân Việt Nam tham gia Chương trình lao động nông nghiệp Australia. Chương trình thị thực cho lao động trong lĩnh vực nông nghiệp, chính phủ Australia đâ lựa chọn Việt Nam trở thành 1 trong 4 nước ưu tiên tham gia sớm chương trình này gồm: Việt Nam, Thái Lan, Indonesia và Philippines. Tham gia vào Chương trình sẽ giúp lao động Việt Nam tích lũy được thêm kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng đồng thời đêm lại thu nhập cho người lao động trong thời gian làm việc tại Australia và gửi thu nhập về nước. Dự kiến, Australia sẽ tiếp nhận lao động Việt Nam trong lĩnh vực nông nghiệp với số lượng khoảng 1.000 lao động/năm; mức lương cơ bản (chưa trừ chi phí sinh hoạt) từ 3.200 AUD

- 4.000 AUD/tháng (tương đương khoảng 52,8-66 triệu đồng/tháng). Đây là mức thu nhập được đánh giá cao so với các thị trường tiếp nhận lao động khác. Việc lựa chọn này cho thấy Australia đánh giá cao quan hệ hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực hợp tác lao động. Đây là tín hiệu vui đối với lao động Việt Nam, mở ra cơ hội XKLĐ trong lĩnh vực nông nghiệp, lĩnh vực mà lao động Việt Nam có thế mạnh tại quốc gia phát triển và có nền nông nghiệp hiện đại như Australia.

Ngoài ra, có thể kể tới các nước như: Canada Ba Lan, Na Uy, Đan Mạch, Hungary, Bulgaria, Romania... cũng là những thị trường có nhiều cơ hội cho lao động Việt Nam đi làm việc. Các quốc gia châu Âu này có hệ thống an sinh xã hội tốt, việc làm đa dạng, phù hợp với người lao động Việt Nam và cho thu nhập khá cao. Hiện, các doanh nghiệp đang phối hợp với đối tác nước ngoài để triển khai các hợp đồng cung ứng lao động đã ký kết và đăng ký.

Song song với việc tìm kiếm các thị trường mới, bền vững cho người lao động, Bộ LĐTB&XH cũng đã làm việc với cơ quan liên quan trong nước, các địa phương và cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc chuẩn bị nguồn lao động, các thủ tục cho lao động đi làm việc ở nước ngoài, nhằm đáp ứng được các điều kiện, quy định tiếp nhận lao động nước ngoài tại các quốc gia, vùng lãnh thổ. Ngoài ra để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp và hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài, Bộ LĐTB&XH cũng đã có những chỉ đạo và hướng dẫn phù hợp, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh,

Tiếp tục nâng cao chất lượng người lao động đi làm việc ở nước ngoài, tăng cường chất lượng và hiệu quả công tác tuyển chọn và đào tạo lao động về ngoại ngữ, tay nghề và ý thức tổ chức kỷ luật, đáp ứng yêu cầu của nước tiếp nhận lao động, tạo vị thế của người lao động Việt Nam ở nước ngoài. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền và phổ biến chính sách, pháp luật về lĩnh vực người lao động đi làm việc ở nước ngoài, nâng cao nhận thức của người dân và xã hội. Ngày 5/2/2021, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định số 176/QĐ-TTg về Chương trình hỗ trợ phát triển thị trường lao động đến năm 2030. Một trong những mục tiêu cụ thể của Chương trình là tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 30% vào năm 2025 và đạt 35-40% vào năm 2030. Đến năm 2030, hệ thống thông tin thị trường lao động được hiện đại hóa, dữ liệu được liên thông giữa các vùng trên toàn quốc và mở rộng kết nối với các nước trong khu vực ASEAN, đặc biệt tại một số nước là thị trường lao động chính của Việt Nam vào năm 2030./.

ThS. Nguyễn Thị Hằng

Đại học Lao động - Xã hội

 

 

 

 

 


Các bài viết khác
Liên kết website
Liên kết website
Thăm dò ý kiến

Đánh giá khách quan của bạn về thông tin chúng tôi cung cấp? Vui lòng tích vào ô bên dưới để trả lời!

Top