Trong tháng Năm và 5 tháng đầu năm 2024, nhiều tổ chức quốc tế đánh giá triển vọng kinh tế, thương mại thế giới có dấu hiệu khả quan, song tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường; bất ổn chính trị ở một số khu vực leo thang; giá đô la Mỹ, giá vàng tăng cao; chính sách tiền tệ ở nhiều nước vẫn thắt chặt và chưa rõ xu hướng thời gian tới; biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh tác động nặng nề... Ở trong nước, thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn.
Trong bối cảnh đó, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung chỉ đạo triển khai quyết liệt, linh hoạt các nhiệm vụ, giải pháp theo các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Lãnh đạo Chính phủ. Công tác chỉ đạo điều hành về cơ bản chủ động, linh hoạt, phù hợp, quyết liệt, sát thực tiễn, giúp tình hình kinh tế - xã hội tháng Năm và 5 tháng năm 2024 tiếp tục xu hướng tích cực, nhiều lĩnh vực tháng Năm đạt kết quả cao hơn tháng Tư; tính chung 5 tháng tốt hơn cùng kỳ năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực.
Kinh tế tiếp tục duy trì đà phát triển tích cực ở cả 3 khu vực công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ. Từ số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định. Sản xuất công nghiệp phục hồi tốt, tính chung 5 tháng chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp IIP ước tính tăng 6,8% so cùng kỳ năm trước. Khu vực dịch vụ tiếp tục tăng mạnh, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng Năm tăng 9,5%; 5 tháng tăng 8,7%.
Bên cạnh đó, kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Cũng theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 5 tháng tăng 4,03%. Tỷ giá, lãi suất có xu hướng ổn định. An ninh năng lượng, an ninh lương thực được bảo đảm; cơ bản bảo đảm cân đối cung cầu lao động. Xuất khẩu tiếp tục xu hướng tăng mạnh, kim ngạch xuất, nhập khẩu 5 tháng tăng 16,6% so cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 15,2%; nhập khẩu tăng 18,2%. Cán cân thương mại 5 tháng năm nay xuất siêu 8,01 tỷ USD. Đáng mừng là nhập khẩu tăng trở lại phục vụ cho sản xuất trong nước.
Tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng Năm diễn ra vào sáng ngày 01/6/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, kết quả đạt được trên là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ, tích cực của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự tham gia, ủng hộ của nhân dân, doanh nghiệp; sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; đặc biệt là sự vào cuộc quyết liệt, chỉ đạo sâu sát, có trọng tâm, trọng điểm của Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành, các cấp, các ngành, các địa phương.
Bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn những hạn chế, bất cập và khó khăn, thách thức như sức ép lạm phát, tỷ giá còn cao; thị trường bất động sản, tiếp cận tín dụng khó khăn; phản ứng chính sách ở một số nơi chưa kịp thời; kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm; còn tình trạng né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm; tình hình ngộ độc thực phẩm, cháy nổ, tội phạm diễn biến phức tạp…
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống
và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới để về đích năm 2024
Thủ tướng Chính phủ nêu rõ quan điểm chỉ đạo, điều hành kinh tế vĩ mô và các nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới là: Tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm. Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng, hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên; tiếp tục thực hiện việc giảm lãi suất cho vay; triển khai các giải pháp ổn định thị trường vàng. Phấn đấu tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách nhà nước. Sớm có phương án huy động thêm trái phiếu Chính phủ cho các công trình hạ tầng giao thông. Tập trung xử lý khó khăn, vướng mắc trong huy động, sử dụng vốn ODA. Tiếp tục thực hiện miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền sử dụng đất để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Kiểm soát lạm phát theo đúng mục tiêu đề ra; có giải pháp ổn định thị trường, giá cả.
Tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu) và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới, nhất là trong 03 lĩnh vực: (i) Thể chế, cơ chế, chính sách; (ii) Phát triển kinh tế vùng, liên kết vùng, đô thị; (iii) Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, các ngành, lĩnh vực mới như chíp bán dẫn, AI…
Bên cạnh đó, quyết liệt đẩy mạnh hơn nữa giải ngân vốn đầu tư công, 03 chương trình mục tiêu quốc gia. Hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia. Quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; đẩy mạnh chuyển đổi số, Đề án 06, xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia. Khẩn trương ban hành, tổ chức thực hiện Kế hoạch triển khai các quy hoạch đã ban hành, đặc biệt là quy hoạch điện VIII, các quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh.
Tập trung phát triển mạnh các ngành, lĩnh vực chủ yếu. Trong đó, về công nghiệp, tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, công nghiệp phụ trợ; đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, lan tỏa mạnh mẽ; điều hành chủ động, linh hoạt, nhất định không để thiếu điện, xăng dầu trong mọi tình huống. Về nông nghiệp, tận dụng tốt cơ hội xuất khẩu nông sản; sớm gỡ "thẻ vàng" (IUU); điều tiết, bảo đảm đủ nước cho nông nghiệp, sản xuất điện, sinh hoạt của người dân; tổ chức thực hiện hiệu quả phòng, chống cháy rừng với phương châm "4 tại chỗ". Về dịch vụ, du lịch, tập trung phát triển mạnh các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, ứng dụng công nghệ cao; tiết giảm chi phí vận tải, logistics; đẩy mạnh thu hút du lịch, tăng cường quản lý giá, chất lượng dịch vụ, nhất là mùa du lịch hè.
Giải quyết các vấn đề an sinh xã hội, tập trung xử lý các vấn đề tồn đọng, kéo dài trong lĩnh vực y tế; chú trọng các lĩnh vực văn hoá, xã hội, môi trường; bảo đảm anh sinh xã hội, đời sống Nhân dân. Chuẩn bị cải cách tiền lương theo các Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội theo nguyên tắc bảo đảm công bằng, bình đẳng, hài hoà, ổn định và có lộ trình phù hợp. Làm tốt công tác khám chữa bệnh, bảo đảm thuốc; phòng chống đuối nước, nhất là ở trẻ em. Khẩn trương hoàn thành CTMTQG về văn hóa… cùng các giải pháp về đảm bảo an ninh trật tự, hoạt động đối ngoại…/.
P.V