Năm 2024, quan hệ thương mại Việt Nam - Indonesia ghi nhận nhiều điểm sáng tích cực với giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu song phương tiếp tục tăng trưởng mạnh, gần đạt mục tiêu kim ngạch song phương 18 tỷ USD vào năm 2028.
Theo Bộ Công Thương, kim ngạch thương mại song phương hai nước đạt mức cao nhất từ trước tới nay, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sang Indonesia ở mức hai con số. Tính chung 11 tháng 2024, tổng kim ngạch song phương giữa Việt Nam và Indonesia đạt mức 15,15 tỷ USD, tăng 19,99% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Indonesia trong kỳ đạt 5,69 tỷ USD, tăng 21,7%. Ước tính cả năm 2024, tổng kim ngạch song phương đạt ít nhất 16 tỷ USD, trong đó xuất khẩu ước đạt hơn 6 tỷ USD, mức cao nhất từ trước tới nay. Kim ngạch thương mại song phương ghi nhận sự tăng trưởng nhanh chóng trong vòng 04 năm trở lại đây, từ mức 8,07 tỷ USD năm 2020 lên mức 16 tỷ của năm 2024.
Kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Indonesia năm 2024 tiếp tục tăng trưởng mạnh
Đáng chú ý, tăng trưởng thương mại theo hướng xuất khẩu cao hơn nhập khẩu, từng bước góp phần thu hẹp thâm hụt thương mại giữa hai nước. Nhất là trong giai đoạn 2021-2024, sự chuyển dịch thu hẹp về mức thâm hụt thương mại được thể hiện rõ nhờ tăng trưởng xuất khẩu cao hơn nhập khẩu, đặc biệt trong năm 2023 và 2024. Tăng trưởng xuất khẩu bình quân trong 02 năm này ghi nhận ở mức 16,9%/năm, trong khi nhập khẩu tăng trưởng 4,8%/năm. Mức thâm hụt đã giảm từ 5,12 tỷ USD năm 2022 xuống còn khoảng 3,76 tỷ USD trong 11 tháng năm 2024.
Nhóm hàng nông sản đạt được tăng trưởng xuất khẩu ấn tượng. Số liệu thống kê cho thấy, tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng chủ lực Việt Nam sang Indonesia năm 2024 đạt 917,69 triệu USD, tăng 20,4% và chiếm 17,1% tổng kim ngạch xuất khẩu, trong đó gạo là nhóm hàng nông sản có giá trị kim ngạch xuất khẩu cao nhất. Tổng lượng xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường Indonesia trong 11 tháng đầu năm 2024 đạt trên 1,13 triệu tấn với giá trị 679 triệu USD, tăng 6,2% về lượng và 10,4% về giá trị; và Indonesia tiếp tục là thị trường xuất khẩu gạo lớn thứ 2 của Việt Nam trong năm 2024. Bên cạnh đó, nhu cầu nhập khẩu cà phê Việt Nam của nước này trong 11 tháng 2024 tăng tới 74% với giá trị kim ngạch xuất khẩu đạt 203,34 triệu USD, góp phần quan trọng trong gia tăng kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng nông sản.
Ngoài ra, hàng dệt may của Việt Nam cũng đạt được tính cạnh tranh cao tại thị trường Indonesia bất chấp các biện pháp phòng vệ thương mại. Xuất khẩu của nhóm hàng dệt may vẫn đạt tốc độ tăng trưởng khá cao với tổng kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng dệt may, nguyên phụ liệu trong 11 tháng 2024 đạt 887,48 triệu USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm 2023, chiếm tỷ trọng 15,6% tổng kim ngạch xuất khẩu trong kỳ.
Bên cạnh đó, sản phẩm xe ô-tô điện của Việt Nam (Vinfast) lần đầu xuất khẩu sang thị trường Indonesia đã góp phần tăng tính bền vững của kim ngạch xuất khẩu Việt Nam, giảm thâm hụt thương mại về nhóm hàng ô-tô và phụ tùng. Giá trị xuất khẩu nhóm hàng phương tiện vận tải và phụ tùng trong 11 tháng 2024 đạt 379 triệu USD, tăng 21,8% so với cùng kỳ năm 2023. Việc ô-tô điện của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Indonesia không chỉ thúc đẩy ngành công nghiệp sản xuất ô tô trong nước mà còn góp phần giảm thâm hụt thương mại đối với nhóm hàng ô tô mà Việt Nam vẫn phải nhập khẩu từ thị trường này với giá trị hàng năm tương đối lớn.
Bộ Công Thương nhận định, đóng góp vào sự tăng trưởng tích cực của xuất khẩu Việt Nam sang thị trường Indonesia trong năm 2024 là nỗ lực, bền bỉ không mệt mỏi của các doanh nghiệp xuất khẩu, hiệp hội ngành nghề Việt Nam bất chấp nhiều rào cản phi thuế quan từ thị trường lớn nhất Đông Nam Á này với việc chủ động xúc tiến quảng bá, thâm nhập thị trường. Bên cạnh đó, còn có sự chỉ đạo điều hành của các cơ quan chức năng, sự hỗ trợ của Đại sứ quán và Thương vụ Việt Nam tại Indonesia thông qua các chương trình xúc tiến thương mại hiệu quả như: Vietnam Sourcing 2024, tổ chức các buổi hội thảo thông tin giới thiệu thị trường Indonesia, quy định Halal Indonesia, phối hợp các hiệp hội tổ chức các phiên kết nối giao thương, đầu tư tại thị trường Indonesia…
Công tác bảo vệ hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam trước các biện pháp phòng vệ thương mại của Indonesia đã được quan tâm chú trọng, có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp để đảm bảo thông tin kịp thời vụ việc, cảnh báo từ xa tới cộng đồng doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giảm thiểu các rủi ro từ các biện pháp phòng vệ thương mại.
Với giá trị kim ngạch thương mại song phương tăng gấp 4 lần trong 10 năm qua, quan hệ kinh tế, thương mại song phương Việt Nam - Indonesia không ngừng tăng trưởng mạnh mẽ. Qua đó, tạo động lực và kỳ vọng để quan hệ kinh tế, thương mại 2 nước có bước tiến mới trong năm 2025, từng bước đến gần hơn và sớm hơn với mục tiêu đưa kim ngạch thương mại song phương lên 18 tỷ USD vào năm 2028./.
T.H