Triển khai nhiều giải pháp tận dụng FTA, mở rộng thị trường
Trong năm 2024, nhiều giải pháp và hoạt động thiết thực hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, đẩy mạnh xuất nhập khẩu được triển khai hiệu quả. Các giải pháp tập trung hướng đến gỡ bỏ các rào cản thương mại, bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế; hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp phát triển thị trường, đẩy mạnh khai thác thị trường truyền thống, kết hợp mở rộng thị trường tiềm năng, nhất là đối với thị trường trọng điểm châu Âu - châu Mỹ.
Theo Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương), năm 2024, các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực trong khu vực được chủ động triển khai thực thi hiệu quả, như: Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), Hiệp định thương mại tự do Việt Nam Liên minh Kinh tế Á Âu (VN-EAEU), Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Vương quốc Anh và Bắc Ailen (UKVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Chi lê (VCFTA). Việc nghiên cứu tận dụng ưu đãi trong các Hiệp định, phổ biến thông tin, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai được cơ quan chức năng và doanh nghiệp chú trọng thực hiện. Các khóa họp Ủy ban Liên chính phủ với nước thuộc khu vực Châu Âu (Bulgaria, Kazakhstan và LB Nga), khóa họp với các nước thuộc khu vực châu Mỹ (Canada, Hoa Kỳ, Chile) được triển khai nhằm tập trung vào công tác tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quan hệ kinh tế, thương mại song phương, qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động của các doanh nghiệp. Việt Nam cũng có thêm khung khổ hợp tác mới với Rumani, Ailen, Thụy điển trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và công nghiệp.
Xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Châu Âu - châu Mỹ trong năm 2024 phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ
Các hoạt động đàm phán quốc tế, mở rộng thị trường xuất khẩu, vận động chính sách, tháo gỡ rào cản thị trường được triển khai tích cực như: Tham gia thúc đẩy khởi động đàm phán FTA với khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur). Hỗ trợ xử lý các vụ việc điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp, xử lý các vấn đề liên quan đến các rào cản thương mại khác như: Vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch SPS, tiêu chuẩn trong sản xuất hàng hóa, khai thác đánh bắt thủy hải sản, v.v…
Bên cạnh đó, công tác xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu cũng được triển khai mạnh mẽ với các hoạt động nhằm cung cấp thông tin cập nhật về thị trường thông qua các ấn phẩm, bài viết, trang thông tin điện tử và tổ chức các diễn đàn, hội thảo, hội nghị. Tổ chức các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, đặc biệt triển khai đồng bộ từ trung ương đến địa phương các hoạt động Đề án “Thúc đẩy Doanh nghiệp Việt Nam tham gia trực tiếp các mạng phân phối nước ngoài đến năm 2030”.
Một số hoạt động tiêu biểu có thể nhắc đến gồm: Chuỗi sự kiện kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế “Vietnam International Sourcing 2024” vào tháng 6/2024 tại TP. HCM; các tuần hàng Việt Nam tại các nước: Nhật Bản, Đức, UAE; Hỗ trợ kết nối với doanh nghiệp kiều bào ở nước ngoài thông qua việc cung cấp thông tin qua chuyên mục ConnectViet trên cổng thông tin điện tử Bộ Công Thương; tổ chức Hội nghị kết nối doanh nhân, trí thức kiều bào tại Hoa Kỳ (tháng 11/2024) với chủ đề: “Phát huy nguồn lực của trí thức và doanh nhân kiều bào tại Hoa Kỳ, đóng góp cho sự phát triển ngành công nghiệp, năng lượng và thương mại Việt Nam”.
Kim ngạch thương mại phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ
Các giải pháp thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu đối với thị trường châu Âu và châu Mỹ ghi nhận những kết quả tích cực, đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu kỷ lục của cả nước trong năm 2024. Bởi, các quốc gia thuộc khu vực châu Âu và châu Mỹ đa số là các nước phát triển, tuy yêu cầu cao về chất lượng, nguồn gốc xuất xứ nhưng giá trị hàng hóa cao, đem lại thặng dư lớn.
Năm 2024, xuất nhập khẩu là điểm sáng nổi bật và là một trong những động lực chính của tăng trưởng nền kinh tế Việt Nam với tổng kim ngạch cả năm đạt kỷ lục 786,29 tỷ USD, tăng 15,4% so với năm 2023. Riêng kim ngạch xuất khẩu năm 2024 cũng xác lập kỷ lục mới với 405,53 tỷ USD, tăng 14,3% so với năm 2023.
Đáng chú ý, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với khu vực thị trường châu Âu - châu Mỹ chứng kiến sự phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ so với năm 2023. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với 2 khu vực này ước đạt khoảng 250 tỷ USD, tăng 18,5% so với năm 2023, trong đó xuất khẩu ước đạt 202,1 tỷ USD, tăng 20,3%; nhập khẩu ước đạt 47,9 tỷ USD tăng 12,6%. Thặng dư thương mại với thị trường châu Âu - châu Mỹ lần đầu tiên vượt mốc 150 tỷ USD, ước đạt 154,2 tỷ USD, chính thức xác lập kỷ lục mới.
Về xuất khẩu, các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam trong khu vực châu Âu - châu Mỹ đều chứng kiến mức tăng trưởng mạnh trong năm 2024. Cụ thể, xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ năm 2024 ước đạt 119,3 tỷ USD, tăng 23% so với năm 2023; thị trường EU ước đạt 51,9 tỷ USD, tăng 18,8%; thị trường các nước CPTPP ở châu Mỹ (Canada, Mexico, Chile, Peru) ước đạt 13,7 tỷ USD, tăng 17%; Anh ước đạt 7,6 tỷ USD, tăng 19,6%; các nước EAEU ước đạt 3,3 tỷ, tăng 31,5%. Duy chỉ có xuất khẩu sang các nước khối Mercosur chứng kiến mức sụt giảm 6,5%, ước đạt 3,4 tỷ USD trong năm 2024.
Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường châu Âu - châu Mỹ năm 2024 đều chứng kiến sự phục hồi và tăng trưởng ấn tượng so với năm 2023. Cụ thể, xuất khẩu mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện ước đạt 34,6 tỷ USD, tăng 39,7%; Máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác ước đạt 33 tỷ USD, tăng 24,4%; Hàng dệt, may ước đạt 23,4 tỷ USD, tăng 12%; Điện thoại các loại và linh kiện ước đạt 22,3 tỷ USD, tăng 12,5%; Giày dép các loại ước đạt 16,7 tỷ USD, tăng 16,5%; Gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt gần 10 tỷ USD, tăng 21,9%; Phương tiện vận tải và phụ tùng ước đạt gần 6 tỷ USD, tăng 7%; Hàng thủy sản ước đạt hơn 4 tỷ USD, tăng 18,8%.
Thắng lợi lớn ở các thị trường trọng điểm với giá trị gia tăng cao trong năm 2024 là nền tảng, tạo đà cho kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam với thị trường châu Âu - châu Mỹ tiếp tục bứt phá trong năm 2025; đóng góp vào kỳ vọng tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu chung của cả nước./.
T.H