LTS: Ngày 01/01/2020, Việt Nam sẽ chính thức tiếp nhận vị trí Chủ tịch ASEAN năm 2020 và ngành Thống kê đã tiếp nhận vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê từ tháng 10/2019. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động ngoại giao của Việt Nam nói chung và hoạt động Thống kê nói riêng. Để hoàn thành vai trò Chủ tịch trong năm 2020, Thống kê Việt Nam đang bắt tay vào quá trình chuẩn bị tích cực.
|
Hơn 50 năm kể từ ngày thành lập vào năm 1967, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) không ngừng phát triển, đã trở thành một cộng đồng gắn kết về chính trị, liên kết về kinh tế, cùng chia sẻ trách nhiệm xã hội, hướng tới con người và lấy con người làm trung tâm, tạo nền tảng quan trọng mang lại lợi ích chung cho tất cả các quốc gia thành viên. |
Hệ thống thống kê cộng đồng ASEAN - Mối liên kết chặt chẽ
Với dân số gần 650 triệu người, chiếm khoảng 85% dân số thế giới năm 2018, quy mô kinh tế năm 2017 đạt khoảng 3.000 tỷ đô la Mỹ, ASEAN đang là khu vực kinh tế lớn thứ 3 châu Á và thứ 5 trên thế giới. Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 với sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kỹ thuật, ASEAN còn được biết đến như là một trong những nơi khởi nguồn của nhiều ý tưởng mới, sáng tạo vận dụng những thành tựu của khoa học kỹ thuật để đạt mức phát triển vượt bậc trong thời gian qua.
Những thành tựu đạt được trên có sự đóng góp của Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN. Kể từ khi thành lập vào năm 1997 đến nay, Ủy ban Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN (ACSS) đã tạo lập mối quan hệ đối tác chặt chẽ giữa Hệ thống Thống kê quốc gia của các nước thành viên trong khu vực, cũng như giữa Hệ thống Thống kê quốc gia của các nước thành viên ASEAN với các Hội đồng của cộng đồng ASEAN và Ban Thư ký ASEAN. Trong những năm qua, Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN luôn nỗ lực củng cố và hoàn thiện khuôn khổ thể chế, tăng cường năng lực, hài hòa hóa số liệu cả ở cấp khu vực cũng như cấp quốc gia, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thông tin của các đối tượng dùng tin.
Thống kê Việt Nam chủ động, tích cực xây dựng cộng đồng Thống kê ASEAN
Là quốc gia thành viên ASEAN, Việt Nam đã và đang chủ động, tích cực và có trách nhiệm cùng các quốc gia thành viên khác xây dựng cộng đồng Thống kê ASEAN vững mạnh, tăng cường quan hệ với các đối tác, duy trì và củng cố vai trò quan trọng của Thống kê ASEAN. Cụ thể, Thống kê Việt Nam chủ động, tích cực tham gia quá trình hình thành Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN; phối hợp chặt chẽ với Ban Thư ký ASEAN (Cơ quan Thống kê ASEAN) và các Cơ quan Thống kê quốc gia thành viên ASEAN xây dựng nhiều văn bản pháp lý quan trọng để thành lập Ủy ban ACSS, các cơ chế vận hành của Ủy ban ACSS; Các nguyên tắc hoạt động thống kê của ASEAN; Chiến lược phát triển Thống kê ASEAN giai đoạn 2011-2015 và giai đoạn 2016-2025; Các kế hoạch công tác 5 năm và hàng năm của cộng đồng Thống kê ASEAN; Chính sách chia sẻ, bảo mật, phổ biến và truyền thông thông tin thống kê ASEAN và văn bản hướng dẫn thực hiện chính sách; Cơ chế tham vấn giữa người sản xuất và người dùng tin; Kế hoạch truyền thông của ACSS,...; Tham gia củng cố, hoàn thiện Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN và nâng cao năng lực cho Cơ quan Thống kê thuộc Ban Thư ký ASEAN.
Cùng với đó, Thống kê Việt Nam thực hiện tích cực, đầy đủ và toàn diện Chương trình hài hòa hóa số liệu giữa các quốc gia ASEAN trong các lĩnh vực thống kê; thực hiện tốt nghĩa vụ cung cấp số liệu cho Ban Thư ký ASEAN để biên soạn các ấn phẩm của ASEAN về một số lĩnh vực thống kê chuyên ngành (Thương mại quốc tế về hàng hóa, đầu tư trực tiếp nước ngoài, thương mại quốc tế về dịch vụ...); phổ biến, truyền thông số liệu thống kê ASEAN và thực hiện tốt hợp tác song phương, đa phương và khu vực, thực hiện chương trình hợp tác “ASEAN giúp ASEAN”, thông qua tiếp nhận các đoàn công tác của các Cơ quan Thống kê một số quốc gia đến học tập và chia sẻ kinh nghiệm về thu thập, sản xuất và phổ biến thông tin thống kê, xây dựng và tuyên truyền Luật Thống kê, Chiến lược phát triển thống kê...
Năm 2020 - Việt Nam tiếp nhận chuyển giao chủ tịch ACSS
Theo quy chế hoạt động của Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN, vai trò Chủ tịch về Thống kê của mỗi quốc gia thành viên sẽ được thực hiện luân phiên. Năm 2010, lần đầu tiên Thống kê Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê và đã thực hiện rất thành công, thể hiện tốt vai trò dẫn dắt của quốc gia làm Chủ tịch với những sáng kiến liên quan đến nâng tầm thống kê của khu vực, thông qua việc xây dựng Chiến lược phát triển Thống kê của cộng đồng ASEAN giai đoạn 2011-2015, các đề xuất tăng cường năng lực thống kê cho Cơ quan Thống kê ASEAN, cũng như tổ chức thành công hội nghị Thủ trưởng các Cơ quan Thống kê quốc gia khu vực Đông Nam Á lần thứ 11, được Ban Thư ký ASEAN và các quốc gia thành viên trong khu vực đánh giá cao. Tiếp nối những thành công đã đạt được, Việt Nam đang tích cực, chủ động chuẩn bị cho việc tiếp nhận vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê lần thứ hai bắt đầu từ ngày 01/01/2020, trong đó Thống kê Việt Nam sẽ giữ vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê từ ngày 01/10/2019.
Hội nghị ACSS9 tại Bangkok, Thái Lan từ ngày 9-11/10/2019
Để đảm nhiệm thành công vai trò chủ tịch ASEAN về Thống kê của Việt Nam lần này, ngày 04/6/2019, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Quyết định số 183/QĐ-BKHĐT, phê duyệt Đề án Chuẩn bị và đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê của Việt Nam năm 2020.
Mục tiêu của Đề án là đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê tại Việt Nam vào năm 2020, thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ của quốc gia thành viên trong tiến trình thúc đẩy hội nhập và phát triển của Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN, góp phần nâng cao vị thế của Thống kê Việt Nam trong khu vực và trên trường quốc tế. Đây cũng là dịp để quảng bá hình ảnh đất nước, con người, văn hoá và du lịch của Việt Nam nói chung, lòng hiếu khách, tính chuyên nghiệp và năng lực chuyên môn của đội ngũ công chức thống kê của Việt Nam nói riêng đến bạn bè quốc tế.
Đề án đặt ra yêu cầu chung là quán triệt quan điểm của Đảng về đối ngoại và hội nhập quốc tế, thực hiện đúng chính sách của Nhà nước về hội nhập quốc tế trong lĩnh vực thống kê; đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê cả về nghiệp vụ cũng như tổ chức các hội nghị, phiên họp có liên quan trên cơ sở thực hiện đúng chủ trương, đường lối của Việt Nam trong năm làm Chủ tịch ASEAN; tuân thủ các cam kết và nguyên tắc hoạt động của cộng đồng Thống kê ASEAN; đảm bảo các yêu cầu về an toàn, an ninh, chi tiêu đúng quy định hiện hành. Bên cạnh yêu cầu chung là các yêu cầu cụ thể về nghiệp vụ, đối ngoại, công tác tổ chức và quản lý tài chính.
Năm 2020, Việt Nam đảm nhận vị trí Chủ tịch ASEAN về Thống kê cũng là năm dấu mốc của nhiều sự kiện quan trọng: 10 năm thành lập Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN, tròn 5 năm thành lập cộng đồng ASEAN và là lần thứ 3 cộng đồng Thống kê quốc tế kỷ niệm ngày Thống kê thế giới. Do đó, với vai trò là Chủ tịch ASEAN về Thống kê, Thống kê Việt Nam sẽ triển khai hai nhóm hoạt động chính:
Thứ nhất, về chuyên môn thống kê, chủ động, tích cực tham gia hoạt động của 07 Nhóm công tác về thống kê ASEAN theo Kế hoạch công tác năm 2019 và năm 2020 của Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN, gồm: (1) Nhóm Tiểu ban kế hoạch và điều phối - SCPC; (2) Nhóm công tác về chia sẻ, phân tích, phổ biến và truyền thông số liệu thống kê - WGDSA; (3) Nhóm công tác về các Chỉ tiêu phát triển bền vững - WGSDGI; (4) Nhóm công tác về Thống kê vốn đầu tư quốc tế - WGLIS; (5) Nhóm công tác Thống kê thương mại quốc tế về hàng hóa - WGIMTS; (6) Nhóm công tác Thống kê thương mại quốc tế về dịch vụ - WGSITS; (7) Nhóm công tác về Hệ thống tài khoản quốc gia - WGSNA. Đồng thời, đề xuất sáng kiến cho các lĩnh vực thống kê thuộc 07 Nhóm công tác nói trên để triển khai thực hiện trong năm Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê.
Thứ hai, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) sẽ triển khai tổ chức các hội nghị, phiên họp: Hội nghị Ủy ban Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN lần thứ 10 (ACSS10), dự kiến tổ chức trong tháng 10/2020 tại Hà Nội; Phiên họp lần thứ 20 của Nhóm Tiểu ban kế hoạch và điều phối (SCPC20), dự kiến tổ chức trong tháng 8/2020 tại Đà Nẵng; Phiên họp lần thứ 18 của Nhóm công tác về Chia sẻ, phân tích, phổ biến số liệu và truyền thông thống kê (WGDSA18), dự kiến tổ chức trong Quý II hoặc Quý III năm 2020, tại Hà Nội; Phiên họp lần thứ 3 của Nhóm công tác về các chỉ tiêu phát triển bền vững (WGSDGI3), dự kiến tổ chức trong Quý II hoặc Quý III năm 2020, tại Hà Nội; Phiên họp lần thứ 7 của Nhóm công tác Thống kê thương mại quốc tế về dịch vụ (WGSITS7), dự kiến tổ chức trong Quý III năm 2020, tại Hà Nội. Trong đó, Thống kê Việt Nam sẽ thực hiện vai trò chủ tọa Hội nghị ACSS10 và các Phiên họp SCPC20, WGSDGI3.
Để Thống kê Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê trong năm 2020, Đề án đưa ra các giải pháp về nghiệp vụ thống kê, công tác phối hợp, công tác tổ chức, truyền thông và đảm bảo kinh phí cho các hoạt động. Đồng thời, thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án và Tổ thường trực giúp việc Ban Chỉ đạo. Trong đó, Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án thực hiện các nhiệm vụ: Chỉ đạo toàn diện các hoạt động chuẩn bị và đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê của Việt Nam; Phê duyệt kế hoạch chi tiết thực hiện Đề án chuẩn bị và đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê của Việt Nam năm 2020; Phê duyệt dự toán chi tiết kinh phí cho các hoạt động chuẩn bị và đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê của Việt Nam theo đúng chế độ quy định hiện hành. Tổ thường trực giúp việc Ban Chỉ đạo tổ chức thực hiện Kế hoạch chi tiết để chuẩn bị và đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê và báo cáo kết quả thực hiện vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê với Trưởng ban Ban Chỉ đạo, để báo cáo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành liên quan. Đề án cũng nêu rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành và địa phương với từng công việc cụ thể, trong đó Tổng cục Thống kê thực hiện nhiệm vụ phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thuộc Bộ, các Bộ, ngành có liên quan để xây dựng Kế hoạch và tổ chức thực hiện Đề án và thực hiện thành công nhiệm kỳ Chủ tịch của Thống kê Việt Nam theo yêu cầu của Đề án.
Việc xây dựng và đặt mục tiêu thực hiện thành công Đề án“Chuẩn bị và đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê của Việt Nam năm 2020” thể hiện cam kết mạnh mẽ, trách nhiệm cao của Thống kê Việt Nam trong việc duy trì sự ổn định và phát triển của Thống kê khu vực.
|
ACSS9 họp tại Thủ đô Bangkok, Thái Lan (từ ngày 9 - 11/10/2019) đã thông qua kế hoạch tổ chức các hoạt động nhằm kỷ niệm 10 năm ngày thành lập ACSS (2011-2020) kết hợp với Kỳ họp lần thứ 10 của Ủy ban ACSS tổ chức tại Việt Nam vào tháng 10 năm 2020. Cụ thể sẽ tiến hành một số hoạt động sau: (i) Xuất bản ấn phẩm về “Tiến trình hợp tác thống kê khu vực ASEAN trong khuôn khổ hoạt động của ACSS giai đoạn 2011-2020: Các mốc quan trọng, thành tựu và ASEAN qua các số liệu chủ yếu”; (ii) Tổ chức một diễn đàn cấp cao về thống kê cùng với ACSS10 tại Việt Nam; (iii) Triển lãm thống kê bên lề ACSS10, trưng bày các áp phích, infographics và tờ rõi, trưng bày các ấn phẩm thống kê của các quốc gia thành viên; (iv) Xây dựng video đồ họa (Video-graphics) kỷ niệm 10 năm thành lập ACSS để đưa lên trang web của các cơ quan thống kê quốc gia và ASEANstats; (v) Tổ chức các hoạt động xã hội hoặc thể thao khác chạy đường trường 10 km. |