Thực hiện Luật Thống kê 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành, ngày 20 tháng 4 năm 2018 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 60/2018/NĐ-CP quy định chi tiết nội dung chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia (viết tắt là NĐ 60/2018/NĐ-CP), thay thế Quyết định số 15/2014/QĐ-TTg ngày 14/02/2014 của Thủ tướng Chính phủ quy định về chế độ báo cáo thống kê tổng hợp áp dụng đối với Bộ, ngành.
Chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia áp dụng đối với các Bộ, ngành được ban hành nhằm 3 mục đích: (1) Thu thập thông tin đầu vào để biên soạn các chỉ tiêu thống kê quốc gia phân cho các Bộ, ngành trong hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia; (2) Thu thập thông tin phục vụ báo cáo tình hình kinh tế -xã hội; và (3) Biên soạn các chỉ tiêu thống kê trong Niêm giám Thống kê. Theo chế độ báo cáo này, các Bộ, ngành phải gửi cho Tổng cục Thống kê các biểu mẫu báo cáo thống kê theo đúng quy định về nội dung báo cáo, thời gian báo cáo.
Trước năm 2019, các bộ, ngành thực hiện việc gửi báo cáo thuộc Chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia cho Tổng cục Thống kê (sau đây gọi tắt là CĐBCTK cấp quốc gia) dưới 2 hình thức là bản cứng qua đường công văn hoặc bản mềm qua thư điện tử. Các báo cáo này được chuyển về từng Vụ nghiệp vụ liên quan của Tổng cục Thống kê. Với phương thức gửi báo cáo như vậy đã gây ra những khó khăn trong việc theo dõi, giám sát thực hiện chế độ báo cáo của bộ, ngành cũng như TCTK; mức bảo mật dữ liệu báo cáo thấp; chi phí và thời gian tốn kém; khó khăn trong việc chia sẻ, dùng chung các số liệu thống kê chính thức giữa các bộ, ngành; khó khăn trong tìm kiếm, khai thác, so sánh số lượng lớn số liệu thống kê của chế độ báo cáo theo lĩnh vực, theo thời gian của nhiều năm.
Trên cơ sở cuộc cách mạng khoa học công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ cùng với việc thực hiện Đề án ứng dụng CNTT - truyền thông trong Hệ thống thống kê nhà nước giai đoạn 2017-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (được phê duyệt tại Quyết định 501/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 10/5/2018) và đặc biệt triển khai thực hiện Nghị quyết số 17 của Chính phủ ngày 7/3/2019 về một số nhiệm vụ giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng 2025, Tổng cục Thống kê đã xây dựng phần mềm chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia.
Phần mềm CĐBCTK cấp quốc gia bao gồm 114 biểu mẫu báo cáo được quy định tại Nghị định 60/2018/ NĐ-CP và được cung cấp bởi 21 Bộ, ngành; Là hệ thống hỗ trợ các công việc gửi, nhận, thẩm định, phê duyệt và công bố các báo cáo thống kê thuộc Chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia; Là kênh công bố các thông tin thuộc CĐBCTK cấp quốc gia theo thẩm quyền, chức năng của Tổng cục Thống kê đã được quy định; Là đầu mối phổ biến và cung cấp các số liệu báo cáo thống kê tổng hợp chính thức về tình hình kinh tế, xã hội Việt Nam của Tổng cục Thống kê cho người dùng tin nói chung.
Phần mềm CĐBCTK cấp quốc gia có nhiều tính năng như: Quản lý, khai thác báo cáo thống kê và hỗ trợ công tác báo cáo thuận lợi, nhanh chóng, minh bạch, hiệu quả; Chia sẻ, dùng chung các số liệu thống kê tổng hợp chính thức giữa các bộ, ngành từ kho số liệu thống kê tổng hợp chính thức của tất cả các lĩnh vực quản lý của nhà nước được thu thập, lưu trữ trong nhiều năm; Tìm kiếm, khai thác, so sánh số lượng lớn số liệu thống kê tổng hợp chính thức theo lĩnh vực, theo thời gian một cách dễ dàng, đầy đủ của nhiều năm; cung cấp công cụ theo dõi, giám sát chi tiết hoặc tổng thể, toàn diện hoặc từng phần tình hình thực hiện CĐBCTK cấp quốc gia của các đơn vị.
Quy trình thực hiện ứng dụng chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia:
|
Chức năng chính của ứng dụng phần mềm CĐBCTK cấp quốc gia
-
Hỗ trợ thực hiện báo cáo
Ứng dụng cung cấp các chức năng để các đơn vị thuộc bộ, ngành lập rồi gửi báo cáo đến và nhận kết quả thẩm định báo cáo từ Tổng cục Thống kê.
-
Quản lý báo cáo theo từng bước trong quy trình thực hiện báo cáo
Mỗi bước trong quy trình thực hiện báo cáo đều có thể giúp người dùng theo dõi báo cáo đi-đến, tình trạng từng báo cáo, kết quả thực hiện báo cáo của cá nhân mình. Các chức năng này được cung cấp trong từng nhóm chức năng tương ứng với từng bước thực hiện báo cáo.
-
Quản lý việc thực hiện báo cáo tại nhiều đơn vị có phân cấp
Người dùng tại nhiều đơn vị có phân cấp của bộ, ngành có thể được cấp tài khoản và quyền sử dụng để thực hiện mỗi bước trong quy trình thực hiện báo cáo tại các đơn vị khác nhau có phân cấp. Việc lập và kiểm tra báo cáo có thể được thực hiện tại đơn vị trực tiếp thu thập số liệu báo cáo, trong khi việc duyệt báo cáo có thể do đơn vị cấp trên thực hiện. Chức năng này được thực hiện từ việc cấp và phân quyền, phân công cho tài khoản và theo dõi việc thực hiện báo cáo của các tài khoản này.
-
Theo dõi, giám sát quá trình thực hiện báo cáo của toàn đơn vị
Ứng dụng hỗ trợ các đơn vị theo dõi, giám sát tình hình thực hiện chung và tất cả báo cáo của đơn vị thông qua chức năng tổng hợp tình trạng báo cáo và các danh sách báo cáo lập sẵn. Người giám sát của đơn vị có thể thấy ngay các báo cáo ở từng giai đoạn chính của công việc để có cái nhìn tổng quan về tình hình thực hiện của đơn vị mình
-
Khai thác báo cáo và số liệu của báo cáo
Người dùng của các đơn vị bộ, ngành có thể khai thác số liệu từ báo cáo thống kê theo phạm vi khai thác sau:
-
Tất cả các người dùng có tài khoản truy nhập ứng dụng đều được khai thác số liệu, báo cáo thống kê của tất cả các bộ, ngành đã được thẩm định bởi Tổng cục Thống kê.
-
Người dùng của các bộ, ngành có phạm vi khai thác là toàn bộ số liệu, báo cáo thống kê của đơn vị mình bao gồm các báo cáo chưa được thẩm định và đã được thẩm định xong.
-
Quản trị tài khoản người dùng của đơn vị
Người dùng ứng dụng được chia thành các nhóm theo quy trình nghiệp vụ thực hiện báo cáo thống kê được quy định tại Chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia, kèm theo đó là các nhóm người dùng quản trị và giám sát. Mỗi tài khoản người dùng được phân quyền chức năng sử dụng ứng dụng và phân công báo cáo phụ trách để thực hiện báo cáo theo vai trò của mình.
|
Được đưa vào áp dụng chính thức thực hiện từ tháng 4/2020, triển khai thành công ứng dụng Chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia tạo tiền đề tiếp tục triển khai tin học quá việc thực hiện báo cáo thống kê đối với các Cục Thống kê và xa hơn nữa là hệ thống báo cáo thống kê cấp tỉnh, tiến tới xây dựng hệ thống ứng dụng quản lý tập trung báo cáo thống kê do Tổng cục Thống kê thu thập, tổng hợp./.
Dương Thị Kim Nhung
Phó vụ trưởng Vụ PPCĐ và quản lý chất lượng Thống kê - TCTK