Sáng ngày 05/11/2020, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) đã tổ chức trực tiếp và trực tuyến Hội thảo quốc gia về Cơ sở dữ liệu (CSDL) thống kê di cư lao động quốc tế (ILMS) tại Việt Nam. Phó Tổng cục trưởng TCTK Phạm Quang Vinh chủ trì buổi Hội thảo. Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo và chuyên viên các đơn vị liên quan thuộc TCTK, đại diện Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Uỷ ban các vấn đề xã hội (Quốc hội); đại diện các cơ quan, tổ chức quốc tế: Tổ chức lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam, Văn phòng ILO Khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Quỹ phát triển phụ nữ của Liên hợp quốc (UN Women), Tổ chức di cư quốc tế (IOM), Liên minh châu Âu tại Việt Nam. Hội thảo được kết nối trực tuyến với điểm cầu của Văn phòng ILO khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Bangkok (Thái Lan) và điểm cầu Philippines.
Trước đó, ngày 23/10/2020, Tổ chức Lao động quốc tế tại Việt Nam đã gửi thư mời TCTK tham gia đồng tổ chức Hội thảo trực tuyến giữa các cơ quan của Việt Nam với ILO vùng tại Thái Lan về Dữ liệu Thống kê Di cư quốc tế.
Phó Tổng cục trưởng Phạm Quang Vinh phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Phạm Quang Vinh chào mừng và gửi lời cảm ơn trân trọng tới các đại biểu của các Bộ, ngành liên quan, các tổ chức quốc tế đã tham dự buổi Hội thảo. Theo Phó Tổng cục trưởng Phạm Quang Vinh, dữ liệu lao động di cư quốc tế là nguồn thông tin quan trọng giúp cho nhà quản lý, hoạch định chính sách, nhà khoa học và tổ chức lao động quốc tế sử dụng để quản lý, thực hiện chính sách đối với người lao động đi làm việc ở nước ngoài đặc biệt hỗ trợ chính sách cho người lao động có trình độ thấp, lao động là phụ nữ để hướng tới việc không nhóm nào bị bỏ lại phía sau. Đồng thời, thu thập thông tin lao động di cư quốc tế để tính toán 01 chỉ tiêu phát triển bền vững của Việt Nam là chỉ tiêu "Tỷ lệ chi phí người lao động nhập cư phải trả để có việc làm ở nước ngoài so với thu nhập trung bình của họ từ công việc đó ở nước đến lao động".
Thông tin về di cư lao động quốc tế tại Việt Nam được thu thập từ một số nguồn thông tin: Dữ liệu hành chính của Bộ, ngành và thí điểm thu thập lồng ghép trong điều tra, kỳ thí điểm lần 1 trong Điều tra lao động việc làm quý IV/2019. Tuy nhiên, do một số hạn chế về bộ công cụ sử dụng, mẫu điều tra, nội dung thông tin và tần suất thu thập thông tin nên Tổng cục Thống kê sẽ tiếp tục tiến hành thí điểm lồng ghép vào điều tra lao động việc làm năm 2021 để thu thập thông tin đầy đủ hơn về tình hình lao động di cư quốc tế cũng như khắc phục những hạn chế của vòng thí điểm lần 1 trước khi áp dụng chính thức.
Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) đã có những hướng dẫn và các hội thảo về dữ liệu di cư lao động quốc tế, gần đây nhất là hội thảo quốc tế (hội nghị trực tuyến) về dữ liệu lao động di cư quốc tế tổ chức vào ngày 17/9/2020. Tiếp theo hội thảo này, Tổng cục Thống kê phối hợp với ILO tổ chức Hội thảo trực tuyến giữa các cơ quan của Việt Nam với ILO vùng tại Thái Lan về dữ liệu thống kê di cư quốc tế (ILMS) với mục đích nhằm nâng cao khả năng thu thập và chia sẻ dữ liệu di cư lao động phục vụ dự báo di cư và thúc đẩy quyền của người di cư và phục vụ xây dựng kế hoạch thu thập thông tin để biên soạn chỉ tiêu VSDG 10.7.1 về tỷ lệ chi phí đi làm việc tại nước ngoài trên tổng thu nhập của lao động làm việc tại nước ngoài. Qua buổi Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng kỳ vọng sẽ có nhiều thảo luận có giá trị góp phần đẩy mạnh việc xây dựng cơ sở dữ liệu lao động di cư tại Việt Nam.
Bà Valentina Barcucci phát biểu tại Hội thảo
Tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe các chuyên gia tư vấn và đại diện văn phòng ILO khu vực châu Á - Thái Bình Dương giới thiệu, thảo luận một số nội dung về ILMS, cụ thể: Ông Tite Habiyakare - chuyên gia thống kê cao cấp, Văn phòng ILO khu vực châu Á - Thái Bình Dương trình bày các nội dung về khung khái niệm hiện nay về ILMS; Đo lường ILMS thông qua các cuộc điều tra: Các mục dữ liệu và câu hỏi chính; Các nguồn dữ liệu hiện nay của ILMS ở các quốc gia thành viên ASEAN (AMS). Bà Deepa Bharathi - Trưởng cố vấn kỹ thuật dự án Safe and Fair đã thảo luận về Phân tổ theo giới tính trong Thống kê Di cư lao động quốc tế và Phân tích giới, qua đó làm rõ tầm quan trọng của ILMS đối với lao động nữ nhập cư. Ngoài ra bà Deepa Bharathi cũng trình bày về các cuộc hội thảo để lập kế hoạch thu thập dữ liệu phân biệt giới tính, giới và các năng lực và yêu cầu phân tích khác, sử dụng dữ liệu phân tách giới tính ở cấp quốc gia. Trong khi đó, Tiến sĩ Alvin Ang - chuyên gia tư vấn của ILO tại Manila (Philippines ) thảo luận về Tình hình giao nộp dữ liệu của Việt Nam cho cơ sở dữ liệu thống kê lao động đi cư quốc tế 2019 (ILMS) với các nội dung về: Giới thiệu; Một số dữ liệu mẫu thu được; Tóm tắt về tình hình thu thập dữ liệu năm 2019; Thách thức và lỗ hổng.
Về phía Việt Nam, Tổng cục Thống kê cũng trình bày trước các đại biểu về Thực trạng dữ liệu thống kê di cư lao động quốc tế tại Việt Nam, trong đó nhấn mạnh vào tầm quan trọng, thực trạng, kế hoạch thu thập dữ liệu, các thách thức đặt ra, kế hoạch và đề xuất xây dựng ILMS trong tương lai.
Toàn cảnh buổi Hội thảo
Các đại biểu tham dự trực tiếp và trực tuyến đã cùng thảo luận sôi nổi xoay quanh các nội dung chính của buổi Hội thảo về Cơ sở dữ liệu thống kê di cư lao động quốc tế tại Việt Nam và các nội dung liên quan. Trong đó có các ý kiến về khả năng trùng lặp trong quá trình thống kê lao động đi cư, cách thức thu thập thông tin để có được số liệu chính xác nhất, chia sẻ kinh nghiệm của một số quốc gia ASEAN, cơ chế quản lý xuất nhập cảnh đối với lao động di cư, cơ chế phối hợp chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan... Các câu hỏi cũng được các chuyên gia tiếp thu và trả lời thỏa đáng.
Kết thúc Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Phạm Quang Vinh đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, sự hỗ trợ, phối hợp, kết hợp chặt chẽ giữa cơ quan Tổng cục Thống kê với các Bộ, ngành, các tổ chức quốc tế, các cơ quan, đơn vị liên quan đã góp phần vào thành công của buổi Hội thảo. Phó Tổng cục trưởng cho rằng buổi hội thảo đã thành công, khẳng định sau hội thảo những nhận thức, thống kê đi cư lao động sẽ được nâng cao. Phó Tổng cục trưởng cảm ơn đại diện các cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước đã tham gia hội thảo để qua đó rút ra các bài học, giải pháp để thực thiện ILMS tốt hơn. Qua phần trình bày các đơn vị có thể thấy nguồn thông tin của Việt Nam khá nhiều, nếu khai thác và thực hiện tốt hơn sẽ có nhiều biểu thông tin hơn. Do đó cần sự phối hợp chia sẻ thông tin giữa TCTK với các bộ, ngành, đồng thời mong muốn ILO tiếp tục hỗ trợ TCTK trong thu thập, chia sẻ kinh nghiệm của các quốc gia với Thống kê Việt Nam./.
Tin, ảnh: Thu Hiền