Sáng ngày 13/12/2019, Tổng cục Thống kê (TCTK) tổ chức họp báo công bố số liệu đánh giá lại quy mô GDP giai đoạn 2010-2017. Ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng TCTK chủ trì buổi họp báo.
Tham dự buổi họp báo có các Phó Tổng cục trưởng TCTK: Vũ Thanh Liêm, Nguyễn Trung Tiến; đại diện một số Bộ, ngành; tổ chức quốc tế: IMF, UNDP; lãnh đạo các đơn vị thuộc TCTK và đông đảo các cơ quan báo chí và truyền thông.
Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Bích Lâm chủ trì buổi họp báo
Tại buổi họp, Tổng cục Trưởng TCTK Nguyễn Bích Lâm đã trình bày kết quả đánh giá lại quy mô GDP giai đoạn 2010-2017. Theo đó, quy mô GDP đánh giá lại của toàn nền kinh tế theo giá hiện hành tăng bình quân 25,4%/năm giai đoạn 2010-2017, tương ứng tăng 935 nghìn tỷ đồng/năm, trong đó năm 2011 có tỷ lệ tăng cao nhất với 27,3% và năm 2015 có tỷ lệ tăng thấp nhất là 23,8%. Năm 2017, quy mô GDP sau khi đánh giá lại đạt 6.294 nghìn tỷ đồng (số đã công bố trước đây là 5.006 nghìn tỷ đồng). Tốc độ tăng GDP hàng năm trong giai đoạn 2011-2017 tăng nhẹ, phù hợp với xu hướng tăng trưởng công bố hàng năm, mỗi năm tăng từ 0,13-0,48 điểm phần trăm.
Kết quả đánh giá lại quy mô GDP đã chỉ ra 5 nhóm nguyên nhân dẫn đến mức thay đổi 25,4% quy mô GDP bình quân cả giai đoạn bao gồm: Bổ sung thông tin từ Tổng điều tra đóng góp tăng 16,02%; Bổ sung thông tin từ Hồ sơ hành chính đóng góp tăng 8,3%; Cập nhật Hệ thống SNA 2008 đóng góp tăng 2,66%; Cập nhật lại phân ngành kinh tế đóng góp tăng 2,04%; Cập nhật cơ cấu kinh tế làm giảm 3,57%.
Dự buổi họp báo, Ông Kamal Malhotra, Điều phối viên thường trú của Liên hợp quốc tại Việt Nam nhận định, nền kinh tế Việt Nam trong thập kỷ qua đã đạt được tốc độ tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế thay đổi đáng kể… Do đó, việc rà soát, đánh giá lại quy mô GDP của nền kinh tế Việt Nam là rất cần thiết. Liên hợp quốc ghi nhận những nỗ lực của TCTK trong việc đánh giá điều chỉnh quy mô GDP. TCTK đã cập nhật được những thông tin mới và tuân thủ theo đúng phương pháp, thông lệ quốc tế nhằm phản ánh sát thực hơn quy mô GDP.
Ông Jonathan Pincus, Cố vấn kinh tế cao cấp Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) cho rằng, nguồn thông tin thống kê dùng để biên soạn chỉ tiêu GDP của Việt Nam ngày càng được cải thiện, đáp ứng yêu cầu tốt hơn, nhưng vẫn chưa đầy đủ để đánh giá sát thực quy mô của nền kinh tế. Vì vậy, Việt Nam cần liên tục cập nhật và điều chỉnh số liệu GDP cho phù hợp với giai đoạn hiện nay, đặc biệt việc sử dụng số liệu thống kê trong bối cảnh thông tin nhiều mà sự hiểu đúng lại ít. Do đó, việc đảm bảo sự nhất quán số liệu là vô cùng cần thiết.
Cũng trong buổi họp báo, TCTK đã dành nhiều thời gian để trả lời các câu hỏi liên quan đến kết quả đánh giá lại quy mô GDP giai đoạn 2010-2017 của các Bộ, ngành; các tổ chức quốc tế và các phóng viên báo chí.
Đại diện TCTK trả lời các câu hỏi của phóng viên báo chí
Trả lời cho câu hỏi liên quan đến việc thiếu 76 nghìn doanh nghiệp - một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc tính thiếu phạm vi và quy mô GDP thời gian qua, đại diện TCTK cho biết: Thứ nhất, do số lượng doanh nghiệp thành lập mới thời gian qua tăng quá nhanh (3 năm qua mỗi năm tăng trên 100 nghìn DN) nên các cơ quan quản lý đăng ký kinh doanh của DN nói chung và ngành Thống kê chưa cập nhật kịp thời và đầy đủ; Thứ hai, một bộ phận doanh nghiệp, trong đó có một số doanh nghiệp trong nước quy mô lớn không thực hiện trách nhiệm cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin cho ngành Thống kê theo Luật định; Thứ ba, việc thu thập thông tin từ các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do DN chủ yếu có quy nhỏ, vừa và siêu nhỏ, trong đó có những DN không có địa chỉ kinh doanh rõ ràng hoặc thường xuyên thay đổi địa chỉ kinh doanh...
Để giảm thiểu tối đa bất cập, khắc phục tình trạng chênh lệch GDP trong khu vực doanh nghiệp, thời gian tới, TCTK sẽ (1) Cập nhật thường xuyên và đầy đủ cơ sở đăng ký kinh doanh về doanh nghiệp theo hướng khai thác triệt để hồ sơ hành chính; (2) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối hợp với các cơ quan chức năng thanh kiểm tra, kể cả sử dụng biện pháp xử phạt hành chính; (3) Tiếp tục cải tiến, hoàn thiện phương pháp thu thập thông tin, ứng dụng công nghệ thông tin trong thu thập số liệu (trong xu thế CMCN 4.0) và sử dụng các phương pháp thu thập thông tin tiên tiến (như: Ứng dụng phương pháp cung cấp thông tin trực tuyến – webform, CAPI…).
Đánh giá về tương quan sự thay đổi quy mô và tỷ lệ vốn đầu tư so với quy mô GDP giai đoạn 2010-2017, TCTK cho rằng, theo giá thực tế, quy mô vốn đầu tư tăng bình quân 337 nghìn tỷ 1 năm, tương ứng với 27,6% cho cả giai đoạn 2010-2017. Do vậy, tỷ lệ vốn đầu tư trên GDP cũng có sự thay đổi, tuy nhiên có năm tăng và có năm giảm. Năm 2017 tăng 1,3 điểm phần trăm (số đã công bố là 33,4%; số đánh giá lại là 34,7%). Năm 2011 giảm 0,5 điểm phần trăm (số đã công bố là 33,3%; số đánh giá lại là 32,8%). Tỷ lệ vốn đầu tư trên GDP bình quân cả giai đoạn 2010-2017 tăng lên 0,5 điểm phần trăm.
Toàn cảnh buổi họp báo
Cũng tại buổi họp báo, Tổng cục trưởng Nguyễn Bích Lâm khẳng định, kết quả của việc đánh giá lại quy mô GDP không dùng để đánh giá thành tích trong giai đoạn đã qua mà mục đích chính là để đánh giá đúng bức tranh, hiện trạng của nền kinh tế để xây dựng các mục tiêu trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 10 năm tiếp theo 2021-2030. Đối với người dân, số liệu đánh giá lại quy mô GDP không mang lại lợi ích về vật chất cho hiện tại, bởi những gì mà nền kinh tế đã diễn ra là không thay đổi. Tuy nhiên, việc đánh giá lại sẽ giúp Chính phủ và các cơ quan hoạch định chính sách có cái nhìn thực chất hơn về nền kinh tế, nhằm đưa ra các chính sách phù hợp hơn trong tương lai. Ông nhấn mạnh "con số đúng sẽ giúp mang lại các chính sách đúng và người dân sẽ được hưởng lợi từ điều đó"./.
Tin, ảnh: Thu Hường