Thực hiện Phương án điều tra Nông thôn, nông nghiệp giữa kỳ 2020 (NNGK 2020) ban hành kèm theo Quyết định số 1695 ngày 31/12/2019 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (TCTK), Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản được giao chủ trì cuộc điều tra, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức triển khai công tác kiểm tra, giám sát tại các tỉnh. Theo đó, kiểm tra, giám sát công tác thu thập thông tin điều tra NNGK 2020 tại các tỉnh được thực hiện từ ngày 1/7/2020 đến hết ngày 15/7/2020. Đoàn kiểm tra, giám sát Trung ương gồm 3 đoàn. Mỗi đoàn có từ 3 - 4 người do các đồng chí lãnh đạo TCTK làm trưởng đoàn. Giám sát viên Trung ương độc lập gồm 16 người. Nội dung kiểm tra, giám sát bám sát quy định của Phương án điều tra và quy định thực hiện công tác thu thập thông tin tại địa bàn, các văn bản, sổ tay tác nghiệp. Mục đích công tác kiểm tra, giám sát nhằm phát hiện những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Phương án điều tra, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời; đảm bảo tính trung thực, chính xác và khách quan của thông tin thu thập từ cuộc điều tra; kết quả kiểm tra giám sát là căn cứ quan trọng để đề nghị khen thưởng những trường hợp đạt thành tích xuất sắc hoặc xử lý những trường hợp vi phạm nghiêm trọng.
Thực hiện Kế hoạch giám sát trong 3 ngày từ 5 - 7/7/2020, đoàn giám sát Trung ương số 3 do ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK làm trưởng đoàn đã đi kiểm tra, giám sát tại 2 tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa.
Tại Nghệ An
Qua kiểm tra, giám sát cho thấy, Cục Thống kê tỉnh Nghệ An đã thành lập Tổ công tác chỉ đạo điều tra nông thôn, nông nghiệp giữa kỳ thời điểm 1/7/2020 do ông Thái Bá Minh - Phó Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Nghệ An làm tổ trưởng. Công tác tuyển chọn điều tra viên đảm bảo yêu cầu. Bình quân mỗi điều tra viên tiến hành điều tra từ 90 - 120 hộ đối với vùng núi thấp và từ 120 - 160 hộ đối với vùng còn lại và khu vực thành thị. Ngoài ra, các Chi cục Thống kê cấp huyện đã tuyển chọn và tập huấn thêm 3% số điều tra viên dự phòng so với yêu cầu.
Ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK phát biểu tại buổi làm việc
Trong triển khai, chỉ đạo công tác tập huấn, rà soát, lập bảng kê, các Chi cục Thống kê cấp huyện đã tiến hành lập bảng kê cho 689 địa bàn, trong đó có 287 địa bàn thành thị và 402 địa bàn nông thôn. Tổng số hộ 72.659 hộ, trong đó 67.135 hộ nông nghiệp, 5.603 hộ lâm nghiệp, 7.519 hộ thủy sản.
Tổng số địa bàn được chọn mẫu để điều tra là 455 địa bàn, trong đó có 53 địa bàn thành thị, 402 địa bàn nông thôn. Với tổng số hộ là 46.692 hộ, trong đó hộ nông nghiệp là 44.784 hộ, hộ lâm nghiệp 4.614 hộ, hộ thủy sản 3.454 hộ.
Trong tổng số 46.692 hộ chọn mẫu điều tra cho thấy, tình trạng hộ còn tồn tại trên địa bàn là 45642 hộ, hộ thêm mới 307 hộ, hộ thay đổi chủ hộ là 317 hộ, hộ chuyển khỏi địa bàn 90 hộ, hộ không hoạt động nông, lâm, thủy sản 336 hộ. Tổng số hộ chuyển điều tra Capi là 46.266 hộ, trong đó hộ mẫu (phiếu dài) là 1.347 hộ. Tổng số trang trại đủ tiêu chí là 308 trang trại.
Kết quả sau 5 ngày điều tra (từ ngày 1 - 5/7/2020), tính đến 17 giờ 30 phút, Nghê An đã thực hiện điều tra đối với phiếu điều tra toàn bộ là 15.031 hộ/45.345 hộ đạt 33,15%; Phiếu điều tra mẫu là 340 hộ/1.347 hộ, đạt 25,24%; Phiếu điều tra trang trại là 6 trang trại/308 trang trại, đạt 1,95%; Phiếu điều tra xã là 32 xã/411 xã, đạt 7,79%. Để công tác điều tra đạt kết quả, tổ công tác của tỉnh đã kiểm tra vào cuối từng ngày những thông báo lỗi để nhắc nhở các Chi cục Thống kê cấp huyện kiểm tra lỗi và thông báo với các điều tra viên kiểm tra xác minh, sửa lỗi rồi mới cho điều tra tiếp.
Điều tra viên tác nghiệp tại hộ ông Lê Hồng Thái - xóm 7 Quỳnh Hội, Quỳnh Lưu, Nghệ An
Tuy nhiên, Cục Thống kê Nghệ An cho biết, thời điểm điều tra trùng với dịp chuẩn bị Đại hội Đảng bộ huyện, thành phố, thị xã nên gặp nhiều khó khăn cho công tác triển khai cuộc điều tra. Mặt khác với việc luân chuyển công an chính quy về xã làm trưởng công an xã, nên có rất nhiều đồng chí nguyên là trưởng công an xã nay được chuyển sang làm Văn phòng - Thống kê gây khó khăn cho việc tiếp thu nghiệp vụ điều tra; thời điểm bắt đầu điều tra (ngày 1/7/2020) trùng với rất nhiều cuộc điều tra như: Điều tra lao động việc làm, mức sống, điều tra cá thể, điều tra giá… nên cơ sở gặp rất nhiều khó khăn trong bố trí nhân lực để chỉ đạo, thực hiện các cuộc điều tra; thêm vào đó, thời tiết nắng nóng có lúc lên tới 39 - 40 độ C ảnh hưởng tới sức khỏe và công tác di chuyển của điều tra viên trong khi khu vực các huyện miền núi cao địa bàn điều tra xa trung tâm xã, việc đi lại gặp rất nhiều khó khăn.
Phát biểu tại buổi làm việc với Cục Thống kê tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK cho rằng: Cuôc điều tra diễn ra vào đúng thời điểm có rất nhiều cuộc điều tra thực hiện trên địa bàn do đó ít nhiều đã ảnh hưởng tới công tác điều tra. Ông Nguyễn Trung Tiến cho biết các ý kiến đóng góp của địa phương sẽ được Đoàn công tác tổng hợp báo cáo Họp Thường trực.
Về các câu hỏi thắc mắc chuyên môn của Cục khi tiến hành điều tra trên địa bàn cũng đã được ông Lê Trung Hiếu - Vụ trưởng Vụ Nông, Lâm nghiệp, Thủy sản và các chuyên viên của Vụ là thành viên của đoàn trả lời giải đáp thỏa đáng.
Ông Lê Trung Hiếu – Vụ trưởng Vụ Nông, Lâm nghiệp, Thủy sản giải đáp các câu hỏi thực hiện điều tra của Cục
Sau khi làm việc với Cục Thống kê tỉnh Nghệ An, đoàn giám sát số 3 đã có buổi làm việc với Chi cục Thống kê huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Thực hiện công tác điều tra, huyện Diễn Châu đã tổ chức tập huấn cho 82 điều tra viên và tiến hành đồng loạt ra quân theo đúng kế hoạch điều tra (ngày 1/7/2020). Trung bình ngày đầu điểu tra mỗi điều tra viên thực hiện điều tra ít nhất 1 đến 2 hộ. Kỹ năng phần mềm và cách thức triển khai, nghiệp vụ của điều tra viên tương đối tốt do đã có kinh nghiệm từ cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019
Tại huyện Diễn Châu, ông Nguyễn Trung Tiến và đoàn giám sát đã dự điều tra thực địa tại hộ dân trên địa bàn xã Diễn Tường.
Ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK dự điều tra thực địa tại hộ chị Lê Hữu Quế - xóm 7, xã Diễn Tường, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An
Tại Thanh Hóa
Là địa phương nằm ở khu vực Bắc Trung Bộ, Thanh Hóa là tỉnh có diện tích tự nhiên lớn thứ 5 của cả nước với 11.114,65km2, dân số trên 3,6 triệu người. Hiện, Thanh Hóa có 27 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 2 thành phố là Thanh Hóa và Sầm Sơn, 2 thị xã là Bỉm Sơn và Nghi Sơn và 23 huyện; trong đó có 11 huyện miền núi. Có 559 đơn vị cấp xã, phường, thị trấn (gồm: 481 xã và 78 phường, thị trấn).
Qua kiểm tra giám sát, Cục Thống kê tỉnh Thanh Hóa đã hoàn thành một số nội dung: Từ ngày 10 - 25/6/2020, các đơn vị đã phối hợp thực hiện xong việc rà soát, cập nhật hộ, trang trại và các bảng kê trên giấy và trang web điều hành tác nghiệp. Hiện, toàn tỉnh Thanh Hóa có 481 xã (trong đó 407 xã có địa bàn điều tra) với 482 địa bàn điều tra (383 địa bàn khu vực nông thôn và 99 địa bàn khu vực thành thị, trong đó: 154 địa bàn vùng núi và 328 địa bàn khu vực còn lại); Số hộ có hoạt động nông, lâm, thủy sản (thuộc đối tượng điều tra) 50.546 hộ (khu vực miền núi 15.501 hộ và 35.045 hộ khu vực còn lại); toàn tỉnh hiện có 830 trang trại được trải khắp vùng miền trong tỉnh.
Buổi làm việc của Đoàn công tác tại tỉnh Thanh Hóa
Bắt đầu triển khai Quyết định điều tra đến nay, Phòng Nông nghiệp đã bám sát các hướng dẫn của Vụ Nông, Lâm, Thủy sản để hướng dẫn xuống huyện. Đặc biệt trong những ngày đầu ra quân điều tra, qua kiểm tra, giám sát trên phần mềm phát hiện ở các địa bàn điều tra xuất hiện nhiều lỗi hoặc các vấn đề điều tra viên còn vướng mắc, Phòng tập hợp lại và trao đổi qua thư công tác vào cuối ngày để các huyện kịp thời rút kinh nghiệm và chỉ đạo điều tra viên thực hiện tốt hơn trong những ngày tiếp theo.
Ngoài ra việc triển khai Quyết định điều tra trên địa cũng có nhiều thuận lợi. Cục Thống kê Thanh Hóa luôn nhận được sự chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp rất kịp thời của Tổ công tác Trung ương (Vụ Nông, lâm, thủy sản và Trung tâm Tin học) trong các bước triển khai công việc. Hệ thống thông tin liên lạc dễ dàng nên mọi việc được triển khai nhanh và kịp thời. Các vướng mắc sau khi trao đổi trực tiếp với Vụ Nông, Lâm, Thủy sản và Trung tâm Tin học, Phòng Nông nghiệp đã kịp thời giải quyết tháo gỡ. Phần mềm trang tác nghiệp tương đối dễ sử dụng thuận lợi cho điều tra viên và giám sát viên trong tác nghiệp.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện điều tra, Cục Thống kê Thanh Hóa cũng nhận thấy còn những khó khăn cần được tháo gỡ như: việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã (tỉnh Thanh Hóa có 143 xã, phường, thị trấn phải sáp nhập thành 67 xã, phường, thị trấn mới) gây nhiều khó khăn trong quá trình rà soát, cập nhật địa bàn phục vụ công tác điều tra; đường truyền còn khó khăn do các huyện ở miền núi liên tục bị mất điện, hệ thống đường truyền quá cũ, phần lớn máy tính được trang bị từ rất lâu nên thường xuyên bị sự cố và chậm trong các thao tác; phần mềm từ trang tác nghiệp chính cho đến các phần mềm sử dụng cụ thể đều vừa sử dụng vừa hoàn thiện nên còn nhiều vướng mắc; trang tác nghiệp chính của Tỉnh ít quyền sử dụng nên rất khó khăn cho việc chỉ đạo nghiệp vụ; điều kiện khí hậu khắc nghiệt nắng nóng kéo dài, các huyện miền núi địa bàn rộng, đi lại khó khăn, nên vất vả cho điều tra viên và giám sát viên tại địa bàn.
Ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK tại buổi làm việc ở tỉnh Thanh Hóa
Phát biểu tại buổi làm việc với Cục Thống kê Thanh Hóa, ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK cho rằng: Thời điểm này có nhiều cuộc điều tra đang diễn ra, cùng với việc tổ chức đại hội Đảng các cấp nên nhân sự cấp xã có thay đổi ít nhiều, ảnh hưởng tới công tác điều tra. Mặt khác việc xây dựng phương án điều tra đúng vào thời điểm Việt Nam bị ảnh hưởng bởi dịch Covid -19, kinh phí điều tra bị cắt giảm nên ảnh hưởng lớn đến công việc triển khai của địa phương. Ông Nguyễn Trung Tiến cho biết, Đoàn ghi nhận những ý kiến đóng góp của địa phương và sẽ tổng hợp báo cáo Họp Thường trực.
Sau khi làm việc với Cục Thống kê Thanh Hóa, ông Nguyễn Trung Tiến đã có buổi làm việc với Chi cục Thống kê huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa.
Ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK làm việc
với Chi cục Thống kê huyện Nông Cống
Đoàn công tác số 3 cũng đã chia làm hai đoàn đi dự thực địa tại các hộ dân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa./.
Ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng TCTK và Đoàn giám sát
tại hộ ông Trịnh Hùng Thuận - xã Vạn Thắng, huyện Nông Cống
M.T