Niên giám Thống kê ASEAN là một trong những ấn phẩm lâu đời nhất của Ban Thư ký ASEAN, được phát hành lần đầu tiên vào năm 2002. Ấn phẩm Niên giám thống kê ASEAN 2020 là ấn bản thứ 16 của ấn phẩm này, cung cấp dữ liệu theo dãy thời gian một cách chính xác, kịp thời và đáng tin cậy về tình hình kinh tế - xã hội của khu vực ASEAN.
Niên giám thống kê ASEAN 2020 bao gồm số liệu các chỉ tiêu về các vấn đề của khu vực trong giai đoạn 2010-2019 như: Dân số, giáo dục, y tế, việc làm, kết quả hoạt động kinh tế vĩ mô, hoạt động thương mại hàng hóa và dịch vụ, đầu tư nước ngoài, vận tải, du lịch, nông nghiệp, sản xuất và các chỉ tiêu kinh tế, xã hội khác.
Việc biên soạn Niên giám thống kê ASEAN 2020 được thực hiện nhờ sự hợp tác và cộng tác chặt chẽ giữa Bộ phận Thống kê ASEAN và Cơ quan thống kê quốc gia các nước thành viên ASEAN thuộc Hệ thống thống kê Cộng đồng ASEAN. Đây là một trong những nỗ lực của các Cơ quan thống kê quốc gia và Bộ phận Thống kê ASEAN nhằm hỗ trợ hội nhập khu vực và giám sát tiến độ hội nhập thông qua các hoạt động hợp tác thống kê, để giúp cho việc hoạch định các chính sách.
Ấn phẩm có 273 trang. Ngoài phần giới thiệu, mục lục, nội dung chính của ấn phẩm chia thành 13 chương gồm hệ thống các bảng biểu số liệu chi tiết, biểu đồ.
Chương I - Dân số: Cung cấp số liệu dân số của mỗi nước ASEAN và toàn khu vực trong các năm 2010-2019 như tốc độ tăng, mật độ dân số của mỗi quốc gia; dân số các nước ASEAN chia theo giới tính, nhóm tuổi… Theo số liệu của Niên giám, tổng dân số toàn khu vực ASEAN năm 2019 là trên 655,9 triệu người, tăng 1,1% so năm 2018. Trong đó Indonesia là quốc gia đông dân nhất với trên 266,9 triệu người, Brunei là quốc gia ít dân nhất với 459,5 nghìn người.
Chương 2 - Giáo dục, y tế: Cung cấp cho độc giả các số liệu thống kê của các quốc gia thành viên về tỷ lệ biết chữ ở người lớn chia theo giới tính, tỷ lệ nhập học các cấp tiểu học, trung học cơ sở theo giới tính, tỷ lệ trẻ em gái/trẻ em trai, tỷ lệ giáo viên/học sinh trong các cấp học tiểu học và trung học; Tỷ suất sinh thô (CBR) và Tỷ suất chết thô (CDR); tỷ lệ dân số được tiếp cận với nước uống và vệ sinh được cải thiện… Theo đó, năm 2019 tỷ lệ biết chữ ở người lớn của Singapore là cao nhất với 97,5%, tiếp đến là Brunei 97,2%; Malaysia 96,8%...
Chương 3 - Việc làm: Gồm số liệu các chỉ tiêu lực lượng lao động trong khu vực ASEAN giai đoạn 2010- 2019, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động chia theo giới tính, số lượng lao động thất nghiệp, tỷ lệ lao động thất nghiệp từ 15 tuổi trở lên… Theo số liệu thống kê, Indonesia là quốc gia có lực lượng lao động nhiều nhất trong năm 2019 với gần 133,6 triệu người. Tiếp sau đó là Việt Nam gần 55,8 triệu người, Philippines 44,7 triệu người… Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ tham gia lực lượng lao động cao nhất trong khu vực với 76,5%, trong khi phần lớn các quốc gia có tỷ lệ này trên 60%. Brunei là quốc gia có tỷ lệ thất nghiệp từ 15 tuổi trở lên cao nhất trong 10 quốc gia thành viên với 6,8%; Philippines và Malaysia cũng có tỷ lệ này khá cao là 5,3%.
Chương 4 - Kinh tế vĩ mô: Chương này gồm một loạt các chỉ tiêu phản ánh bức tranh kinh tế vĩ mô của các nước thành viên trong các năm 2010-2019: GDP tính theo giá hiện hành, giá cố định theo đơn vị tiền tệ của mỗi quốc gia; Tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn khu vực và từng quốc gia thành viên; GDP theo giá hiện hành tính theo USD, GDP bình quân đầu người tính theo giá hiện hành; Tỷ lệ lạm phát; Thâm hụt ngân sách chính phủ của các nước... Năm 2019, GDP theo giá hiện hành của toàn khu vực ASEAN là 3.166 tỷ USD; GDP bình quân đầu người trong khu vực là 4.827,4 USD.
Chương 5- Thương mại hàng hóa: Bao gồm số liệu các chỉ tiêu về hoạt động thương mại trong khu vực: Tổng thương mại hàng hóa; Thương mại hàng hóa trong và ngoài khu vực; Giá trị xuất khẩu hàng hóa của các nước sang các thị trường trong và ngoài khu vực; Top 10 mặt hàng xuất khẩu chủ lực trong nội khối và sang thị trường một số nước trên thế giới… Trong năm 2019, tổng giá trị thương mại hàng hóa trong toàn khu vực ASEAN đạt trên 2.816 tỷ USD, trong đó giá trị thương mại hàng hóa giữa các nước trong khu vực là 632 tỷ USD, giá trị thương mại hàng hóa giữa các nước ASEAN với các quốc gia ngoài khu vực là gần 2.184 tỷ USD; giá trị xuất khẩu hàng hóa của ASEAN là trên 1.423,8 tỷ USD; giá trị nhập khẩu hàng hóa là 1.392,6 tỷ USD…
Chương 6 - Thương mại dịch vụ: Cho biết số liệu thống kê của khu vực và 10 nước thành viên trong 10 năm từ 2010-2019 trong lĩnh vực dịch vụ như: Giá trị xuất khẩu, giá trị nhập khẩu, các hoạt động dịch vụ chủ yếu,… Theo số liệu Niên giám, tổng giá trị xuất khẩu dịch vụ của toàn khu vực ASEAN trong năm 2019 đạt gần 444,8 tỷ USD, tổng giá trị nhập khẩu dịch vụ là gần 399,8 tỷ USD.
Chương 7 - Đầu tư trực tiếp nước ngoài. Chương này bao gồm các số liệu thống kê về tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào các nước trong khu vực các năm 2010-2019, top 10 quốc gia trên thế giới có vốn đầu tư lớn nhất tại khu vực ASEAN… Trong khu vực ASEAN, Singapore là quốc gia điểm đến hấp dẫn nhất đối với các nhà đầu tư nước ngoài và thu hút gần 92,1 tỷ USD, tiếp đến là Indonesia trên 23,9 tỷ USD. Brunei là quốc gia nhận được ít sự quan tâm nhất của các nhà đầu tư với lượng vốn FDI vào quốc gia này chỉ là 374,6 triệu USD. Dòng vốn FDI vào các nước ASEAN chủ yếu đến từ Mỹ, trong nội khối ASEAN, EU-28, Nhật Bản, Trung Quốc, Hồng Kông,…
Chương 8 - Vận tải: Cung cấp cho các độc giả về số liệu các chỉ tiêu liên quan đến hoạt động vận tải như: Cơ sở hạ tầng đường bộ, Số lượng cảng và tàu hàng trong vận tải hàng hải nội địa và quốc tế; Hàng không dân dụng nội địa, quốc tế…
Chương 9 - Du lịch: Bao gồm các số liệu liên quan đến hoạt động du lịch trong khu vực và tính theo mỗi quốc gia, mức tăng trưởng lượng khách đến ASEAN từ các thị trường trên thế giới… Số liệu Niên giám cho thấy, tổng lượt khách quốc tế đến ASEAN trong năm 2019 là gần 143,5 triệu người, trong đó lượng khách di chuyển trong nội khối là gần 51,6 triệu người, lượng khách quốc tế từ các thị trường ngoại khối vào khu vực là 91,9 triệu người. Lượng khách quốc tế đến từ các nước châu Á (ngoại trừ các nước ASEAN) chiếm tỷ lệ lớn nhất với 43,9%...
Chương 10 - Nông nghiệp: Chương này thể hiện các số liệu liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp của khu vực và các quốc gia thành viên, như: Tổng diện tích đất nông nghiệp, diện tích đất nông nghiệp được sử dụng, kết quả sản xuất lúa, ngô, đậu tương; số lượng gia súc, gia cầm… Năm 2018, tổng diện tích đất nông nghiệp của toàn khu vực là 439,1 triệu ha. Năm 2019, các nước ASEAN có tổng sản lượng lúa là 188,4 triệu tấn, trong đó Indonesia là sản lượng lớn nhất với 55 triệu tấn, tiếp theo là Việt Nam 42,3 triệu tấn, Thái Lan 28,4 triệu tấn, Myanmar 26,3 triệu tấn…
Chương 11 - Chia theo ngành sản xuất: Bao gồm các số liệu, bảng biểu liên quan đến hoạt động sản xuất của các quốc gia giai đoạn 2010-2019, là: Số lượng cơ sở sản xuất và số người lao động tính theo quy mô; Tỷ trọng GDP, xuất khẩu và nhập khẩu của khu vực sản xuất trong toàn ASEAN; Số lượng cơ sở sản xuất chia tham ngành sản xuất…
Chương 12 - Các số liệu về xã hội khác: Chương gồm các bảng biểu về các chỉ tiêu: Chỉ số phát triển con người (HDI), tỷ lệ dân số dưới chuẩn nghèo quốc gia (2009-2018), hệ số Gini… Theo bảng số liệu, năm 2019, Singapore là quốc gia có chỉ số phát triển con người cao nhất 0,938; tiếp đến là Brunei 0,838; Malaysia 0,810. Việt Nam có chỉ số phát triển con người là 0,704, mức trung bình của khu vực. Chỉ số HDI của Myanmar chỉ là 0,583. Chỉ số HDI của tất cả các quốc gia đều có xu hướng tăng trong giai đoạn 2000-2019. Năm 2018, Lào là quốc gia có tỷ lệ dân số dưới chuẩn nghèo quốc gia khá cao với 18,3%, tiếp đến là Philippine 16,7%.
Chương 13 - Các lĩnh vực khác: Gồm các số liệu giá trị xuất khẩu, nhập khẩu dầu thô; giá trị xuất khẩu, nhập khẩu các sản phẩm dầu mỏ… Theo số liệu thống kê, giá trị xuất khẩu, nhập khẩu dầu thô toàn khu vực ASEAN đạt lần lượt là 14,4 tỷ USD và 66,9 tỷ USD; giá trị xuất khẩu, nhập khẩu các sản phẩm dầu mỏ đạt tương ứng là 70,1 tỷ USD và 102,9 tỷ USD…/.
Minh Hà (tổng hợp)