Trong các ngày 03-05/9/2021, Tổng cục Thống kê đã tổ chức Hội thảo hoàn thiện phiếu điều tra biên soạn hệ số chi phí trung gian và lập bảng cân đối liên ngành bằng hình thức trực tuyến. Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương tham dự và chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Trung Tiến; Lãnh đạo và chuyên viên một số đơn vị thuộc Tổng cục cùng sự tham gia và tham vấn của một số chuyên gia: TS. Bùi Trinh; TS. Vũ Quang Việt- nguyên vụ trưởng vụ TKQG của Thống kê Liên hợp quốc.
Điều tra biên soạn hệ số chi phí trung gian và lập bảng cân đối liên ngành (gọi tắt là điều tra IO) là một trong các cuộc điều tra quan trọng của ngành Thống kê có chu kỳ 5 năm (vào các năm tận cùng là 3 và 8), được quy định trong Chương trình điều tra thống kê quốc gia theo Quyết định số 43/2016/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay, Tổng cục Thống kê đã thực hiện 5 cuộc điều tra IO cho các năm 1989, 1997, 2000, 2007 và 2012. Theo Chương trình điều tra thống kê quốc gia, cuộc điều tra IO lần thứ 6 sẽ thực hiện vào năm 2018. Tuy nhiên, do năm 2020 Tổng cục Thống kê tiến hành chuyển đổi năm gốc so sánh và theo khuyến nghị của cơ quan Thống kê Liên hiệp quốc bảng IO là công cụ hiệu quả và chuẩn nhất để thực hiện công việc này, Tổng cục Thống kê đã quyết định lùi thời điểm thực hiện cuộc điều tra IO lần 6 từ năm 2018 sang năm 2021 (số liệu thu thập cho năm 2020).
Ngoài việc đóng vai trò quan trọng trong thực hiện chuyển đổi năm gốc so sánh, điều tra IO năm 2020 sẽ cập nhật toàn bộ hệ số chi phí trung gian cho 8 vùng và cả nước phục vụ biên soạn Tổng sản phẩm trong nước (GDP) và Tổng sản phẩm trên địa bản các tỉnh tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (GRDP); là công cụ mô tả đầy đủ cấu trúc kinh tế Việt Nam trong giai đoạn 2015-2020 (đây là giai đoạn kinh tế Việt Nam có khá nhiều biến động so với những giai đoạn trước đó) phục vụ cho việc phân tích sự thay đổi cấu trúc kinh tế, cấu trúc tiêu dùng, các ảnh hưởng xuôi, ngược, lan tỏa… trong nền kinh tế, tác động của các loại chính sách đến các hoạt động kinh tế…
Tuy nhiên, sự xuất hiện của đại dịch Covid-19 vào cuối năm 2019, đầu năm 2020 đã ảnh hưởng lớn đến kế hoạch điều tra IO của Tổng cục Thống kê. Cụ thể, năm 2020, do ảnh hưởng của Covid-19 đến các hoạt động kinh tế, cấu trúc kinh tế đã bị thay đổi (đặc biệt đối với một số ngành dịch vụ) nên sẽ không thể đại diện cho các năm trước đại dịch Covid-19. Bên cạnh đó còn một số khó khăn khác như cách thức thu thập thông tin trong bối cảnh dịch bệnh, thời gian xây dựng phần mềm thu thập thông tin, kinh phí thực hiện điều tra... Với tầm quan trọng của cuộc điều tra IO và qua tham vấn các chuyên gia trong nước và quốc tế, Tổng cục Thống kê thống nhất vẫn tiến hành điều tra IO năm 2021 theo kế hoạch.
Dự thảo Phiếu điều tra số 03 /M-IO được các đại biểu trình bày và thảo luận tại Hội thảo trực tuyến
Trong buổi họp các buổi họp 03-04/9/2021, các đại biểu đã thảo luận về phiếu doanh nghiệp (phiếu 02), phiếu cơ sở cá thể phi NLTS và hộ NLTS (phiếu 4.1 và 4.2). Sau 02 buổi họp trên, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương yêu cầu Vụ Thống kê Tài khoản quốc gia hoàn thiện thiết kế các mẫu theo từng loại, rà soát hình thức phiếu, cách tiếp cận thông tin, tính logic, đảm bảo việc thu thập đầy đủ các thông tin điều tra vừa thuận lợi cho các cơ sở/hộ dễ dàng cung cấp thông tin. Tổng cục trưởng cũng yêu cầu các vụ chuyên ngành có sự phối hợp chặt chẽ cùng Vụ Thống kê Tài khoản quốc gia trong thiết kế, rà soát lại mẫu và tham gia trong quá trình thu thập thông tin, làm sạch dữ liệu trên cơ sở có sự tham vấn ý kiến của một số chuyên gia trong lĩnh vực này…
Buổi họp ngày 05/9 hôm nay, thực hiện tinh thần chỉ đạo của Lãnh đạo Tổng cục, các đại biểu tiếp tục tập trung trao đổi các vấn đề trọng tâm đặt ra đối với các phiếu: (1) Thu thập thông tin về chi phí hoạt động năm 2019 áp dụng các cơ quan hành chính, tổ chức chính trị – xã hội, đơn vị sự nghiệp, hội, doanh nghiệp bảo hiểm, môi giới bảo hiểm và tổ chức tín dụng (Phiếu 3); (2) Thu thập thông tin chi tiêu dùng cuối cùng của hộ dân (Phiếu 5); (3) Thu thập thông tin tổ chức vô vị lợi (Phiếu 6). Sau thời gian trao đổi, thảo luận rất tích cực và nghiêm túc của các đại biểu tham gia hội thảo, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đánh giá cao Vụ Thống kê Tài khoản quốc gia đã rất nỗ lực xây dựng các phiếu điều tra và đề nghị Vụ Thống kê Tài khoản quốc gia cùng các vụ liên quan tiếp tục phối hợp rà soát mẫu, làm rõ phạm vi điều tra, điều chỉnh sắp xếp bảng hỏi hợp lý… đặc biệt đối với Phiếu thu thập thông tin chi tiêu dùng cuối cùng của hộ dân, để nhanh chóng thực hiện điều tra theo đúng kế hoạch đặt ra./.
B.N