Với quyết tâm thực hiện quyết liệt các giải pháp đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng, vừa qua Thủ tướng chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì và kết luận tại Hội nghị Giải pháp tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô vừa qua.
Thông báo số 527/TB-VPCP ngày 18/12/2023 của Văn phòng Chính phủ về Kết luận của Thủ tướng Chính phủ cho thấy: Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các Bộ, ngành, lãnh đạo các ngân hàng thương mại đã có nhiều ý kiến thẳng thắn, tâm huyết, trách nhiệm, gợi ý, đề xuất các giải pháp có tính khả thi, thiết thực. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp thu tối đa các ý kiến, kiến nghị để tổng hợp, hoàn thiện báo cáo và xử lý theo thẩm quyền; đồng thời, yêu cầu các bộ, ngành rà soát các cơ chế, chính sách, quy định pháp luật và xử lý, giải quyết kịp thời các kiến nghị của các tổ chức tín dụng, báo cáo cấp có thẩm quyền những vấn đề vượt thẩm quyền.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo chủ động, linh hoạt cung cấp tín dụng cho nền kinh tế và phục vụ sản xuất,
kinh doanh, tập trung cho 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, xuất khẩu, đầu tư
Theo đó, trong 11 tháng của năm 2023, kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn, tác động tiêu cực đến kinh tế Việt Nam trong khi Việt Nam là nền kinh tế đang phát triển, đang trong quá trình chuyển đổi, quy mô còn khiêm tốn, độ mở cao, sức chống chịu còn hạn chế, tác động ảnh hưởng sau Covid-19 còn kéo dài. Trong bối cảnh đó, chúng ta vẫn giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên. Tổng thể chung, kết quả đạt được là cơ bản, nhờ có sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, trực tiếp thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của người dân và doanh nghiệp, sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế; trong đó có sự đóng góp của hệ thống các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại và lãnh đạo, chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Tuy nhiên, Kết luận cho thấy, tăng trưởng tín dụng 11 tháng năm 2023 vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc, chưa kịp thời theo các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, cụ thể: (1) tín dụng cho vay trung và dài hạn tiếp tục gặp khó khăn; (2) tăng trưởng tín dụng còn thấp, mức tăng trưởng tín dụng không đồng đều, doanh nghiệp tiếp cận tín dụng còn nhiều khó khăn trong khi dư địa tăng trưởng tín dụng còn lại toàn hệ thống để các tổ chức tín dụng mở rộng tín dụng là rất lớn; (3) kết quả thực hiện các chương trình tín dụng ưu đãi chưa đạt được như kỳ vọng, nhất là 120.000 tỷ xây dựng nhà ở xã hội; (4) nợ xấu có xu hướng gia tăng và tiềm ẩn rủi ro của một số các tổ chức tín dụng yếu kém, ảnh hưởng đến an toàn hệ thống.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ ra nguyên nhân đối với các tổ chức tín dụng là do: Hồ sơ cho vay vẫn còn phức tạp, khó khăn, thủ tục hành chính rườm rà; Lãi suất mặc dù đã giảm song vẫn còn cao so với khả năng chi trả của doanh nghiệp, nhất là lãi suất cho vay; Vẫn còn hiện tượng tiêu cực, sở hữu chéo tại các tổ chức tín dụng, nhất là việc cấp tín dụng, lãi suất ưu đãi cho ban lãnh đạo, ban điều hành và người có liên quan của các ngân hàng thương mại.
Đối với doanh nghiệp và người dân, kinh tế, đầu tư, thương mại toàn cầu gặp khó khăn, ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình đầu tư sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu trong nước, làm giảm khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, cả tín dụng doanh nghiệp, tín dụng tiêu dùng, tín dụng về đầu tư. Một số doanh nghiệp có nhu cầu vay, nhưng không đáp ứng được điều kiện cho vay, nhất là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp khó khăn. Mức độ rủi ro của khách hàng bị đánh giá cao hơn khi khó chứng minh được tính hiệu quả; Quan hệ giữa khách hàng và ngân hàng thương mại còn thiếu linh hoạt trong khi phải bảo đảm, kiểm soát các tiêu chuẩn tín dụng theo quy định, không hạ chuẩn tín dụng.
Một số quan điểm chỉ đạo, điều hành được đưa ra đó là: Một là, các tổ chức tín dụng cần phải bám sát, bình tĩnh, nắm chắc tình hình, các lĩnh vực, ngành nghề của nền kinh tế để chủ động, linh hoạt cung cấp tín dụng cho nền kinh tế và phục vụ sản xuất, kinh doanh, tập trung cho 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, xuất khẩu, đầu tư. Hai là, việc điều hành tín dụng cần phải kịp thời hơn, nhanh hơn, ứng phó, phản ứng chính sách kịp thời, linh hoạt, hiệu quả, ban hành các cơ chế chính sách tín dụng phải sát với tình hình theo tinh thần lắng nghe, cầu thị, tiếp thu ý kiến của các chủ thể liên quan, không duy ý chí, bảo thủ và không chủ quan, lơ là, thiếu thực tế. Ba là, các chủ thể có liên quan từ Chính phủ đến các Bộ, ngành, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp, người dân phải cùng nhau vào cuộc, chung tay, chung sức đồng lòng, hơn lúc nào hết cần phát huy tinh thần đại đoàn kết dân tộc, tương thân, tương ái, càng khó khăn phải càng giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau, thể hiện tinh thần trách nhiệm với đất nước, với nhân dân trên tinh thần lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, xử lý việc nào dứt việc đấy. Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh chống tiêu cực trong hệ thống ngân hàng; không hạ chuẩn tín dụng nhưng việc xử lý phải chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế, kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn; đẩy mạnh việc điều hành thông qua các công cụ theo nguyên tắc thị trường, giảm bớt và tiến tới loại bỏ các công cụ mang tính hành chính trong điều hành và quản lý hệ thống các tổ chức tín dụng.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các Bộ, ngành và cơ quan liên quan có trách nhiệm chủ trì và phối hợp các nhiệm vụ trong công tác được giao nhằm tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế.
Bên cạnh đó, Ủy ban nhân dân các tình, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung chỉ đạo các cơ quan liên quan và các cấp chính quyền trên địa bàn phối hợp chặt chẽ, tạo thuận lợi cho các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp, người dân trong tháo gỡ khó khăn về tiếp cận tín dụng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Các Hiệp hội ngành nghề tăng cường nắm bắt thông tin, tình hình, khó khăn, vướng mắc của các hội viên và phản ánh kịp thời đến cấp có thẩm quyền. Đồng thời, hỗ trợ các hội viên tăng cường kết nối, tăng thêm sức mạnh đoàn kết, cùng vượt qua khó khăn.
Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc theo chức năng, nhiệm vụ được giao và thông báo để các cơ quan liên quan biết, thực hiện./.
P.V