Tại trang 24 “Dự thảo Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII tại đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng” (sau đây viết là Dự thảo Báo cáo Chính trị 13) gửi xin ý kiến tham gia góp ý của Nhân dân đã viết mục tiêu cụ thể đến năm 2025 và đến năm 2030 của nước ta là:
“- Đến năm 2025: Là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp.
- Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao”.
Căn cứ ngưỡng phân loại các nước hằng năm dựa trên thu nhập quốc gia (GNI) theo giá hiện hành bình quân đầu người của Ngân hàng Thế giới (WB) thì: nước “…vượt qua mức thu nhập trung bình thấp” cũng chính là nước “… thu nhập trung bình cao” – tức là mục tiêu về thu nhập đến năm 2025 và đến năm 2030 của nước ta cùng là nước thu nhập trung bình cao. Bảng 1 dưới đây thể hiện rõ điều đó:
Bảng 1. Ngưỡng phân loại các nước trên Thế giới trên cơ sở dữ liệu các năm 2010, 2015 và 2019 của Ngân hàng Thế giới
Đơn vị tính: USD
|
Năm tài chính của WB |
2012 |
2017 |
2021 |
|
Dữ liệu của năm |
2010 |
2015 |
2019 |
|
1. Nước thu nhập thấp |
<= 1.005 |
<= 1.025 |
<= 1.035 |
|
2. Nước thu nhập trung bình |
|
|
|
|
2.1. Nước thu nhập trung bình thấp |
1.006-3.975 |
1.026-4.035 |
1.036 – 4.045 |
|
2.2. Nước thu nhập trung bình cao |
3.976-12.275 |
4.036-12.475 |
4.046 – 12.535 |
|
3. Nước thu nhập cao |
> 12.275 |
> 12.475 |
> 12.535 |
Nguồn: Ngân hàng Thế giới.
Theo Bảng 1 trên đây: Nước có GNI theo giá hiện hành bình quân đầu người: năm 2010 đạt từ 3.976 - 12.275 USD, năm 2015 từ 4.076 – 12.475 USD, năm 2019 từ 4.046 – 12.535 USD đều là nước đã vượt qua mức thu nhập trung bình thấp, đồng thời cũng là nước thu nhập trung bình cao. Tựu chung lại, một nước khi có GNI bình quân đầu người vượt qua ngưỡng tối đa của nước thu nhập trung bình thấp là trở thành nước thu nhập trung bình cao theo chuẩn phân loại các nước của WB.
Theo WB giai đoạn 10 năm từ năm 2009 đến năm 2019, chuẩn nước thu nhập trung bình cao biến động từ 3.946 – 12.195 USD tương ứng tăng lên 4.046 – 12.535 USD, (trong 10 năm ngưỡng tối thiểu tăng 100 USD, ngưỡng tối đa tăng 340 USD), bình quân mỗi năm ngưỡng tối thiểu tăng 10 USD/năm, ngưỡng tối đa tăng 34 USD/năm.
Giả sử dự báo giai đoạn 10 năm từ 2020 – 2030, mức độ biến động của chuẩn nước thu nhập trung bình cao như giai đoạn 2009 – 2019 thì chuẩn nước thu nhập trung bình cao đến năm 2025 sẽ vào khoảng từ 4.046 – 12.535 USD, đến năm 2030 sẽ vào khoảng từ 4.146 – 12.849 USD.
Theo kết quả đánh giá lại của Tổng cục Thống kê: năm 2019 GNI theo giá hiện hành bình quân đầu người của nước ta đạt 3.285 USD/năm. Nếu tốc độ tăng GNI bình quân đầu người giai đoạn từ năm 2020 – 2030 đạt:
- 6,5%/năm thì GNI bình quân đầu người của nước ta đến năm 2025 đạt khoảng 4.793 USD, đến năm 2030 đạt khoảng 6.567 USD.
- 7%/năm thì GNI bình quân đầu người của nước ta đến năm 2025 đạt khoảng 4.930 USD, đến năm 2030 đạt khoảng 6.914 USD.
- 7,5%/năm thì GNI bình quân đầu người của nước ta đến năm 2025 đạt khoảng 5.070 USD, đến năm 2030 đạt khoảng 7.278 USD.
- 8,0%/năm thì GNI bình quân đầu người của nước ta đến năm 2025 đạt khoảng 5.213 USD, đến năm 2030 đạt khoảng 7.659 USD.
- 10,0%/năm thì GNI bình quân đầu người của nước ta đến năm 2025 đạt khoảng 5.820 USD, đến năm 2030 đạt khoảng 9.372 USD.
Như vậy, theo các kịch bản trên đây dù theo chuẩn phân loại năm 2019 của WB, hay theo chuẩn dự báo trên đây của tác giả thì trong giai đoạn 10 năm từ 2020 – 2030, nếu GNI bình quân đầu người tăng từ 6,5 – 10,0%/năm thì nước ta vẫn là nước thu nhập trung bình cao, bởi vậy mục tiêu cụ thể của nước ta đến năm 2025 và đến năm 2030 nên viết lại dưới dạng lượng hóa về thu nhập quốc gia bình quân đầu người như sau:
- Đến năm 2025: Là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, thu nhập quốc gia bình quân đầu người trên 5.000 USD.
- Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập quốc gia bình quân đầu người trên 7.000 USD.
Để đạt được mục tiêu cụ thể nêu trên thì GNI bình quân đầu người của nước ta giai đoạn 2019 – 2025 phải tăng bình quân hằng năm từ 6,5 – 7,0%/năm, giai đoạn 2019 – 2030 phải tăng bình quân trên 7,0%/năm.
Viết mục tiêu cụ thể về thu nhập bằng cách lượng hóa theo đề xuất trên đây sẽ khắc phục được hạn chế “khác âm đồng nghĩa” của cách viết mục tiêu cụ thể trong Dự thảo Báo cáo Chính trị 13 gửi xin ý kiến đóng góp của nhân dân, vì mục tiêu nước “… vượt qua mức thu nhập trung bình thấp” và mục tiêu nước “… thu nhập trung bình cao” là đồng nghĩa theo chuẩn phân loại các nước hằng năm của WB./.
TS. Nguyễn Huy Lương
Nguyên Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Phú Thọ.