Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong thời gian qua, Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh Tây Ninh được triển khai đồng bộ, rộng khắp đã mang lại diện mạo mới cho các xã nông thôn trên địa bàn Tỉnh. Đến nay, toàn Tỉnh có: 61/71 xã đạt chuẩn NTM (chiếm 85,9%), trong đó có 20/20 xã biên giới; 17 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; thị xã Hòa Thành được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ NTM năm 2020; 3 đơn vị cấp huyện (thành phố Tây Ninh, thị xã Trảng Bàng và huyện Gò Dầu) đang hoàn chỉnh hồ sơ trình Ủy ban Nhân dân (UBND) tỉnh Tây Ninh thẩm tra.
Số tiêu chí xã đạt bình quân là 18 tiêu chí, phân loại theo nhóm có 61 xã đạt 19/19 tiêu chí; có 4 xã đạt từ 15-18 tiêu chí; có 6 xã đạt từ 10-14 tiêu chí và không có xã đạt dưới 10 tiêu chí.
Có 71/71 xã đạt tiêu chí thủy lợi; điện; thông tin và truyền thông; nhà ở dân cư; lao động; hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật; quốc phòng và an ninh (100%); 70/71 xã đạt tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn; giáo dục và đào tạo; văn hóa (chiếm tỷ lệ 98,6%); 68/71 xã đạt tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn; thu nhập (chiếm tỷ lệ 95,8%); 63/71 xã đạt tiêu chí môi trường và an toàn thực phẩm (chiếm tỷ lệ 88,7%); 61/71 xã đạt tiêu chí giao thông; trường học; cơ sở vật chất văn hóa (chiếm tỷ lệ 85,9%). Thu nhập bình quân đầu người trên toàn Tỉnh là trên 55,404 triệu đồng/người/năm, tăng 8,7% so với năm 2020.
Chương trình NTM đã góp phần đưa tỉnh Tây Ninh tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng. Cụ thể, từ năm 2020-2021, GRDP tăng lần lượt 3,23% và 0,88%, riêng năm 2022, GRDP đạt mức tăng trưởng 9,2% cao hơn bình quân chung cả nước và xếp thứ 1/8 tỉnh, thành trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. GRDP tăng bình quân hằng năm 5,0%. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Tỷ trọng nông - lâm - thủy sản; công nghiệp - xây dựng; dịch vụ trong GRDP năm 2020 đạt 21,6% - 43,0% - 30,4%. Toàn tỉnh có 68 sản phẩm OCOP; trong đó có 47 sản phẩm 3 sao, 20 sản phẩm 4 sao, 01 sản phẩm tiềm năng 5 sao (đang trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá, xếp hạng).
Dự kiến đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 0,15% - 0,2%, trong đó tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 0,05% - 0,07% và tỷ lệ cận nghèo giảm từ 0,1% - 0,13%; tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước sạch theo quy chuẩn đạt 68%, tăng 6% so với năm 2020, tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99,6%, tăng 0,4% so với năm 2020.
Tỉnh Tây Ninh phấn đấu đến cuối năm 2023, toàn Tỉnh có 65/71 xã đã đạt chuẩn NTM, đạt 91,5%, tăng 15 xã so với năm 2020; 25 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, tăng 24 xã năm 2020; 3 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, tăng 3 xã so với năm 2020; 4 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, đạt 44,4%, tăng 4 đơn vị so với năm 2020.
Phát huy kết quả đạt được, tỉnh Tây Ninh phấn đấu đến cuối năm 2025 có 71/71 xã đạt chuẩn NTM (100% số xã, trong đó có 20 xã biên giới); 37/71 xã đạt chuẩn xã NTM nâng cao (trong đó có 10 xã biên giới); 12/71 xã đạt NTM kiểu mẫu (trong đó có 2 xã biên giới), 6 huyện: Tân Biên, Tân Châu, Dương Minh Châu, Châu Thành, Gò Dầu, Bến Cầu đạt chuẩn huyện đạt chuẩn NTM; Thành phố Tây Ninh, 2 thị xã: Hòa Thành, Trảng Bàng hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM (có 100% xã đạt chuẩn).
Bên cạnh các kết quả đạt được, tỉnh Tây Ninh còn gặp khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện Bộ tiêu chí NTM các cấp giai đoạn 2021- 2025. Theo đó, một số chỉ tiêu, tiêu chí Trung ương quy định tỷ lệ quá cao, chưa sát với thực tế địa phương như: Chỉ tiêu về tỷ lệ dân số có sổ khám, chữa bệnh điện tử và tỷ lệ dân số được quản lý sức khỏe (áp dụng đạt cho cả nam và nữ) trong tiêu chí về Y tế; Tiêu chí Môi trường và an toàn thực phẩm: Chỉ tiêu về tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung và tỷ lệ công trình cấp nước tập trung có tổ chức quản lý, khai thác hoạt động bền vững; Tiêu chí Giáo dục và Đào tạo: Chỉ tiêu về có mô hình giáo dục thể chất cho học sinh rèn luyện thể lực, kỹ năng, sức bền và tỷ lệ trường Trung học phổ thông đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1 trở lên (quy định đạt 60% trở lên).
Nội dung đạt chuẩn tiếp cận pháp luật về báo cáo kết quả thực hiện công tác đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật hàng năm; chỉ tiêu 2 và chỉ tiêu 3 của tiêu chí 4 “Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn” quy định tại Thông tư số 09/2021/TT-BTP ngày 15/11/2021 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp hướng dẫn thi hành Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật;...
Để khắc phục khó khăn, hoàn thành mục tiêu chương trình trong thời gian tới, tỉnh Tây Ninh xác định tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như sau:
Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 25/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025; rà soát các kế hoạch, chương trình, đề án, cơ chế, chính sách của Trung ương và của tỉnh đã ban hành để kịp thời điều chỉnh, bổ sung, thay thế cho phù hợp, phát huy hiệu quả trong thực tiễn; có giải pháp tháo gỡ những “nút thắt”, “điểm nghẽn” để tạo động lực phát triển sản xuất, thu hút đa dạng các nguồn lực cho phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM, thực hiện giảm nghèo bền vững, giải quyết việc làm, bảo đảm an sinh xã hội… Tăng cường thu hút và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn để tạo thêm nhiều việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, bảo đảm tính bền vững trong xây dựng NTM.
Thứ hai, khẩn trương hoàn thành việc rà soát, lập, điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng xã theo hướng tiếp tục hoàn thiện, nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, đẩy mạnh xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, gắn với quá trình đô thị hóa, nhất là đối với khu vực ven đô, khu vực được quy hoạch phát triển thành đô thị, các tiêu chí về cơ sở hạ tầng, bảo đảm an sinh xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống, bảo vệ môi trường… hướng tới mục tiêu phát triển nông nghiệp thịnh vượng, nông dân giàu có, nông thôn văn minh, hiện đại, giàu bản sắc.
Thứ ba, đẩy mạnh phát triển sản xuất theo hướng cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn và quá trình đô thị hóa; chuyển mạnh từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, từ nền nông nghiệp sản lượng cao sang nông nghiệp công nghệ cao... Tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng và nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp hàng hóa để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, nông nghiệp hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao. Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin và xây dựng NTM thông minh. Nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Quan tâm phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã. Tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh và thực hành sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp an toàn.
Thứ tư, triển khai đồng bộ, hiệu quả 6 Chương trình chuyên đề thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM.
Thứ năm, thực hiện tốt quy chế dân chủ, huy động tối đa nguồn lực, nhất là nguồn lực trong Nhân dân để xây dựng NTM; không huy động quá sức dân; triển khai các giải pháp phù hợp lồng ghép các nguồn lực từ các chương trình MTQG để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, đặc biệt là tại địa bàn xã, ấp đặc biệt khó khăn.
Thứ sáu, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động xây dựng NTM từ cấp tỉnh đến cơ sở; đặc biệt thực hiện hiệu quả phong trào thi đua “Tây Ninh chung sức xây dựng NTM” giai đoạn 2021-2025; kịp thời biểu dương, khen thưởng những tổ chức, cá nhân điển hình tiên tiến, có thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua, cuộc vận động, đồng thời phê bình, xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân thiếu quyết liệt, chần chừ, ngại khó hoặc để xảy ra sai phạm./.
Trịnh Long