Ngày 06/01/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 06/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06), nhằm ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hệ thống định danh và xác thực điện tử, thẻ Căn cước công dân gắn chip điện tử trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia một cách linh hoạt, sáng tạo phù hợp Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
6 kết quả chính
Việc triển khai thực hiện Đề án 06 là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, tạo nền tảng cho công tác quản lý hành chính Nhà nước theo hướng hiện đại, góp phần phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, xã hội số và kinh tế số. Sau 2 năm triển khai thực hiện Đề án 06 đã đạt được 6 kết quả chính.
Thứ nhất, công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện được tiến hành quyết liệt, thường xuyên, liên tục, bài bản với quyết tâm chính trị cao từ cấp Trung ương đến địa phương. Chính phủ, Thủ tướng đã ban hành 6 chỉ thị, 23 nghị quyết, 4 công điện với 413 nhiệm vụ; lãnh đạo Chính phủ đã họp giao ban 33 buổi. Mô hình Tổ công tác triển khai Đề án 06 được kiện toàn ba cấp với 63 tổ công tác cấp tỉnh, 705 tổ công tác cấp huyện và 10.599 tổ công tác cấp xã. Nhận thức của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và người dân về thực hiện Đề án 06 ngày càng được nâng cao, đồng tình hưởng ứng và tham gia tích cực.
Thứ hai, công tác hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách tạo khuôn khổ cho chuyển đổi số quốc gia nói chung và Đề án 06 nói riêng được triển khai tích cực, hiệu quả. Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), Luật Căn cước; hoàn thành 4 văn bản quy phạm pháp luật và sửa đổi, bổ sung 19 nghị định liên quan.
Thứ ba, triển khai dịch vụ công trực tuyến trên nền tảng Cơ sở Dữ liệu quốc gia (CSDLQG) về dân cư được đẩy mạnh, đem lại hiệu quả thiết thực, từng bước xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, phục vụ ngày càng tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp. Đã có hơn 11,2 triệu tài khoản và hơn 35,4 triệu hồ sơ nộp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia; triển khai 38/53 dịch vụ công thiết yếu, giúp tiết kiệm hằng năm trên 2.500 tỷ đồng.
Sau 2 năm triển khai thực hiện Đề án 06 đã đạt được 6 kết quả chính
Thứ tư, đẩy mạnh kết nối, chia sẻ giữa CSDLQG về dân cư với các cơ sở dữ liệu các bộ, ngành, địa phương. CSDLQG về dân cư đã kết nối, chia sẻ, xác thực, làm sạch dữ liệu với 15 bộ, ngành, 63 địa phương, 1 doanh nghiệp nhà nước và 3 doanh nghiệp viễn thông với hơn 1,3 tỷ lượt tra cứu, khai thác thông tin công dân. Bên cạnh đó, các CSDLQG về đăng ký doanh nghiệp, bảo hiểm, hộ tịch, đất đai, tài chính, cán bộ, công chức, viên chức đang được hoàn thiện, kết nối, chia sẻ với CSDLQG về dân cư.
Thứ năm, tạo lập nền tảng quan trọng để hình thành hệ sinh thái công dân số, thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số. Hoàn thành cấp 100% căn cước công dân gắn chip cho công dân; cấp trên 70 triệu tài khoản định danh điện tử. Đẩy mạnh sử dụng nền tảng định danh điện tử (VneID), như đã tích hợp 2,2 triệu dữ liệu đăng ký phương tiện, 10,2 triệu dữ liệu giấy phép lái xe, 16,8 triệu dữ liệu bảo hiểm y tế; làm thủ tục hàng không cho chuyến bay nội địa; khai báo lưu trú; giấy chứng nhận tiêm vaccine phòng chống COVID-19; tích hợp thông tin cư trú của công dân …
Thứ sáu, công tác bảo đảm an ninh, an toàn các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, bảo vệ dữ liệu cá nhân được được quan tâm, chú trọng. Hiện có 63% hệ thống thông tin của cơ quan nhà nước được phê duyệt cấp độ an toàn, tăng 32,5% so với năm 2022.
Những kết quả đạt được cho thấy đã đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy quản trị quốc gia bằng kỹ thuật số, quản trị thông minh, góp phần quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế-xã hội nhanh và bền vững.
Một số tồn tại, hạn chế
Bên cạnh những kết quả đạt được cũng còn một số tồn tại, hạn chế. Việc xây dựng, hoàn thiện môi trường pháp lý để triển khai Đề án 06 còn chậm. Chất lượng dịch vụ công trực tuyến, tỉ lệ xử lý hồ sơ công việc trên môi trường mạng chưa cao; còn một số dịch vụ công trực tuyến mang tính hình thức (chỉ tiêu giao năm 2023 là 40% nhưng tỉ lệ dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia tại bộ, ngành mới đạt 31,7%). Nhiều thủ tục hành chính chưa được cắt giảm, đơn giản hóa theo yêu cầu của Chính phủ.
Bên cạnh đó, nhiều nhiệm vụ đề ra triển khai còn chậm. Còn 16/63 địa phương chưa tham mưu với HĐND cấp tỉnh ban hành Nghị quyết về miễn, giảm phí, lệ phí thực hiện dịch vụ công trực tuyến... Công tác chỉ đạo, điều hành nhiều nơi chưa thực sự quan tâm, quyết liệt chỉ đạo. Công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị nhiều nơi còn thiếu chủ động, chưa chặt chẽ.
Phát triển hạ tầng số còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, hạ tầng số, nền tảng số của nhiều bộ, ngành, địa phương đầu tư manh mún, thiếu đồng bộ, không bảo đảm việc kết nối, chia sẻ dữ liệu với CSDLQG về dân cư; chưa chú trọng bảo đảm an ninh, an toàn thông tin, bảo vệ dữ liệu cá nhân. Còn nhiều thôn lõm sóng, lõm điện. Công tác bảo đảm an ninh, an toàn các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu còn nhiều hạn chế, bất cập.
Công tác thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận trong xã hội nhằm thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, triển khai Đề án 06 nhiều lúc, nhiều nơi chưa được coi trọng.
18 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2024
Từ những kết quả đạt được cũng như những hạn chế còn tồn tại, Tổ công tác Đề án 06 đã đề xuất 18 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cho năm 2024 với 52 nhiệm vụ cụ thể. Trong đó có 4 nhóm nhiệm vụ chủ yếu được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đặc biệt lưu ý, đó là:
Một là, từ nay đến Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Lãnh đạo UBND 12 địa phương (Bạc Liêu, Bắc Ninh, Bến Tre, Đắk Lắk, Hưng Yên, Kiên Giang, Nam Định, Phú Thọ, Quảng Trị, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Vĩnh Phúc) sớm triển khai chi trả chế độ an sinh xã hội qua hình thức không dùng tiền mặt theo Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 25/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Trong quý I/2024 các Bộ, ngành triển khai cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID tại Thừa Thiên Huế để hoàn thiện nhân rộng trên toàn quốc; tổ chức hướng dẫn các cơ sở y tế và người dân sử dụng thông tin Sổ sức khỏe điện tử trên ứng dụng VneID. Đồng thời, triển khai thí điểm giải pháp chấm điểm khả tín để người dân tiếp cận với nguồn vốn tín dụng nhanh chóng, hiệu quả. Khẩn trương triển khai phủ sóng viễn thông toàn bộ các điểm lõm để người dân và doanh nghiệp được thụ hưởng, không ai bị bỏ lại phía sau, không để phát sinh thêm các điểm lõm sóng mới.
Hai là, tập trung giải quyết 10 nhiệm vụ chậm tiến độ theo lộ trình Đề án 06 và 17 nhiệm vụ chậm tiến độ theo các chỉ thị, nghị quyết, công điện của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Trong đó tập trung xây dựng, sửa đổi, bổ sung các nghị định liên quan, như về quy định quản lý đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước, quy định chi tiết thi hành Luật Giao dịch điện tử về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký, nghị định hướng dẫn Luật Viễn thông (sửa đổi), quy định Danh mục cơ sở dữ liệu quốc gia, cập nhật, ban hành Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam - phiên bản 3.0…; hoàn thiện CSDLQG về cán bộ, công chức, viên chức, kết nối, chia sẻ dữ liệu với CSDLQG về dân cư; đề xuất các phương án xử lý đối với 558 thủ tục hành chính chưa được cắt giảm, đơn giản hóa theo 19 Nghị quyết của Chính phủ, hoàn thành trong tháng 1/2024.
UBND 15 địa phương (An Giang, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Thuận, Cần Thơ, Đà Nẵng, Đắk Nông, Hải Phòng, Kiên Giang, Phú Yên, Sóc Trăng, Tây Ninh, Thành phố Hồ Chí Minh, Tuyên Quang, Trà Vinh) trình HĐND cùng cấp có chính sách miễn, giảm phí, lệ phí sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán trực tuyến, hoàn thành trước tháng 6/2024.
Ba là, tập trung triển khai các nhiệm vụ theo lộ trình của Đề án 06 năm 2024. Theo đó, thực hiện xây dựng Kế hoạch triển khai Đề án 06 trong năm 2024, trong đó đề ra lộ trình chi tiết để hoàn thành 09 nhóm chỉ tiêu cơ bản về giải quyết thủ tục hành chính. Đồng thời, tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách cho Đề án 06, trong đó có xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân; xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát việc sử dụng dữ liệu công dân qua khai thác CSDLQG về dân cư, bảo đảm đúng mục đích, chống lộ lọt dữ liệu. Nghiên cứu, xây dựng quy chuẩn mới về dữ liệu và hướng dẫn việc tổ chức tích hợp, kết nối, liên thông, chia sẻ, sử dụng lại dữ liệu. Xây dựng kế hoạch đào tạo, đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ chuyển đổi số quốc gia.
Cùng với đó, nâng cao hiệu quả thực hiện dịch vụ công trực tuyến, xây dựng 1 mô hình mẫu về Bộ phận một cửa cung cấp dịch vụ công theo hướng kết hợp bộ phận một cửa của các đơn vị hành chính các cấp trên địa bàn. Sớm cung cấp 15/53 dịch vụ công thiết yếu còn lại trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, bảo đảm cắt giảm giấy tờ, thời gian đi lại và chi phí thực hiện.
Đẩy mạnh cung cấp các tiện ích cho người dân, quản lý xã hội trên ứng dụng VNeID (quản lý xã hội như tố giác tội phạm, phòng chống cháy nổ, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường, khai báo tạm trú, tạm vắng…; người dân như dịch vụ ngân hàng, mua sắm, thanh toán, giáo dục, y tế, tiện ích cho đối tượng yếu thế…). Ngân hàng Chính sách xã hội phối hợp với Bộ Công an nghiên cứu, xây dựng "Tài khoản an sinh xã hội" để mỗi người dân Việt Nam có tài khoản an sinh xã hội trên ứng dụng VneID.
Bốn là, triển khai các nhiệm vụ theo lộ trình tại Nghị quyết số 175/NQ-CP ngày 30/10/2023 của Chính phủ phê duyệt Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia. Đồng thời, sớm xây dựng phương án bảo đảm an ninh, an toàn các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, bảo vệ dữ liệu cá nhân tại Trung tâm Dữ liệu quốc gia.
Những kết quả đạt được trong 2 năm qua là những bước khởi đầu. Trong năm 2024 tới đây, những nhiệm vụ cần phải hoàn thành sẽ khó hơn, phức tạp hơn. Sự vào cuộc của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương là yếu tố quyết định thành công của Đề án 06. Với tinh thần càng khó càng phải quyết tâm, khó mấy cũng phải làm, vướng mắc thì tháo gỡ, thách thức phải vượt qua, trong thời gian tới các bộ, ngành, địa phương quyết tâm cao tiếp tục nỗ lực, quyết tâm, triển khai có hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp thực hiện Đề án 06 đã đề ra cho năm 2024./.
P.V