Là nơi mùa xuân hiện hữu sớm nhất vùng Đồng bằng sông Cửu Long, cứ mỗi độ tết đến xuân về, làng hoa Sa Đéc lại rộn ràng với muôn hoa đua nở, thi nhau khoe sắc, rực rỡ một góc trời. Cũng từ nơi đây, sắc xuân của hoa Sa Đéc sẽ lan tỏa đi khắp đất nước, đem theo hương thơm và màu sắc rực rỡ cho một năm mới thêm an vui, hạnh phúc.
Làng hoa Sa Đéc nằm tại phường Tân Quy Đông của thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp có từ những năm đầu của thế kỷ 20. Ban đầu tại đây, một số hộ dân trồng hoa kiểng chủ yếu để trang trí và làm quà biếu tặng dịp tết. Sau đó, số hộ trồng hoa đã phát triển lan rộng ra các xã Tân Quy Tây, Tân Khánh Đông, Tân Quy tây, An Hòa… Đến nay Sa Đéc có hàng nghìn hộ trồng hoa chuyên nghiệp với sản lượng lớn dần, nơi đây trở thành thủ phủ trồng hoa kiểng lớn nhất của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Với bàn tay khéo léo vun trồng của người dân Sa Đéc
Với bao thế hệ trồng hoa, Sa Đéc đã sản sinh ra nhiều nghệ nhân vun trồng, chăm sóc hoa, tạo dáng cho cây kiểng; góp phần xây dựng, tô thắm nên bản sắc văn hóa Sa Đéc độc đáo, tô đậm tố chất tài hoa, lịch lãm cho người Sa Đéc. Suốt 4 mùa được bao phủ bởi những thảm sắc màu rực rỡ, hoa nơi đây nở quanh năm với trăm hồng, nghìn tía được chuyển đi khắp nơi trên dải đất hình chữ S Việt Nam, có mặt ở các festival hoa và xuất khẩu cả ra nước ngoài. Các chủng hoa kiểng phong phú và đa dạng với hàng trăm loại khác nhau. Đặc biệt, trong vườn kiểng, tùng là một trong những loại cây thời thượng được ưa thích nhất với các ưu điểm độc đáo và chủng loại phong phú như: Sơn tùng, ngọa tùng, tùng Nhật Bản… Do điều kiện tự nhiên, các bầu hoa Sa Đéc thường được trồng trên giàn nhằm chống lụt, triều cường và giữ cho hoa sạch không bị dính bùn đất; đồng thời cũng tạo nên nét độc đáo của làng hoa Sa Đéc.
Ảnh minh họa, nguồn Internet
Để có những vườn hoa đẹp, nở đúng thời vụ, đòi hỏi người trồng hoa phải có kinh nghiệm chăm sóc từng chủng loại, từ nhân giống, gieo hạt đến ngâm, chiết, lai tạo… Để tăng thêm giá trị hoa kiểng, nhiều nhà vườn đã vận dụng các tiến bộ của khoa học kỹ thuật, tiếp nhận công nghệ chuyển giao cải thiện sản xuất một số loại hoa truyền thống có triển vọng vào vườn hoa của mình.
Hoa cho ngày Tết thông thường là những loại: Hồng, cúc, mai, trang, vạn thọ, thược dược, kim phát tài, cúc mâm xôi… Tại làng hoa Sa Đéc cũng có đa dạng loại hoa phục vụ Tết Nguyên đán như: Cúc tiger, cúc mâm xôi, hồng tam muội, hồng nhung, vạn thọ… cùng với các loại kiểng: Mai vàng, thược dược, vạn lộc, phú quý, thịnh vượng, hòn ngọc viễn đông…Trong đó, cúc mâm xôi là loài hoa mà theo người trồng là có quy trình vất vả nhất, hạt gieo trong chậu và đặt lên giàn 6 tháng. Suốt thời gian này, người trồng hoa phải chăm sóc, cắt tỉa thường xuyên, phải nắm bắt kỹ thuật, tiết trời thuận lợi để hoa nở đúng dịp Tết.
Những ngày cuối năm là thời điểm nông dân trồng hoa Sa Đéc tất bật giao hoa để thương lái chở đi tiêu thụ khắp nơi. Hoa kiểng từ làng hoa Sa Đéc được chuyển đi đến các chợ hoa ở khắp các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai… Vài năm trở lại đây, hoa kiểng Sa Đéc còn trở thành thị hiếu chơi hoa mới của người dân một số tỉnh miền Bắc trong dịp đón Tết và xuất đi các nước Lào, Campuchia, Thái Lan, Trung Quốc… Điều thú vị là, thay vì bán hết những giàn hoa trong vườn cho thương lái, hàng trăm giỏ hoa vẫn được chủ vườn giữ lại để tự mình mang ra chợ hoa xuân bán cho người dân địa phương đem về trưng bày tại nhà trong ngày đầu năm mới.
Thời điểm làng hoa Sa Đéc nhộn nhịp nhất là vào dịp tết Nguyên đán, đây cũng là lúc đem lại thu nhập cao cho người trồng hoa sau một khoảng thời gian dài bỏ công sức chăm bón, vun trồng. Chợ hoa Sa Đéc là chợ hoa lớn nhất Đồng Tháp, được bố trí dọc các tuyến đường Tôn Đức Thắng, Nguyễn Văn Phát, Nguyễn Thái Bình, nhộn nhịp trong bản ca màu sắc. Hoa là linh hồn, là cảnh sắc thiên nhiên ban tặng trang điểm cho đời, đặc biệt là trong dịp Tết, sắc hoa đem đến bầu không gian tươi sáng, không khí ấm áp, mừng vui, sưởi ấm mỗi tâm hồn người Việt mỗi dịp sum vầy đầu năm. Vì vậy, dạo quanh chợ hoa ngày Tết, mọi người không chỉ để thưởng thức hoa đẹp mà còn chọn cho mình những chậu hoa ưng ý nhất, để gửi gắm mong ước năm mới đủ đầy, thịnh vượng hơn với gia chủ. Hoa xuân vì thế càng mang trong mình nhiều ý nghĩa.
Mặc dù chịu nhiều thiệt hại do dịch Covid-19 và những ảnh hưởng bởi yếu tố thời tiết, khí hậu nhưng người trồng hoa Sa Đéc đã bền bỉ vượt qua khó khăn để duy trì sản xuất, đem lại sức sống ngày xuân cho mọi miền tổ quốc. Năm 2022, với sự phục hồi của nền kinh tế, kỳ vọng làng hoa Sa Đéc sẽ tiếp tục rực rỡ sắc hương, trăm hoa đua nở, đem lại sắc màu tươi mới, chào đón những điều may mắn, tốt đẹp đến cùng với Xuân Tân Mão 2023./.
Phương Anh