Theo báo cáo của Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS), chỉ số giá tiêu dùng toàn phần tại Mỹ (CPI) tăng 0,4% trong tháng Hai so với tháng Một và 3,2% so với cùng kỳ năm trước.
Mức tăng tháng Hai đúng như dự báo trước đó, nhưng mức tăng cả năm cao hơn 0,1 điểm phần trăm so với mức dự báo tăng 3,1% mà các nhà kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của hãng tin Dow Jones.
CPI lõi, thước đo không bao gồm hai nhóm hàng hoá có mức độ biến động lớn và thường xuyên về giá cả là năng lượng và thực phẩm, tăng 0,4% trong tháng Hai và 3,8% theo năm. Hai mức tăng này đều cao hơn 0,1 điểm phần trăm so với dự báo.
Nếu so với mức tăng thực tế của tháng Một, mức tăng CPI toàn phần cả năm đã tăng 0,1 điểm phần trăm từ mức 3,1%. CPI lõi cả năm giảm 0,1 điểm phần trăm từ mức 3,9%.
Ảnh minh họa
Dù đã giảm khoảng 2/3 so với mức đỉnh của hơn 4 thập kỷ trên 9% thiết lập vào giữa năm 2022, lạm phát ở Mỹ vẫn đang cao gần gấp đôi so với mục tiêu lạm phát 2% của Fed. Những con số cho thấy, lạm phát tại Mỹ đang có chiều hướng giảm chậm lại và trở nên dai dẳng hơn.
Trong số các nhóm hàng hoá và dịch vụ trong rổ tính CPI của Mỹ, nhóm năng lượng tăng 2,3% trong tháng Hai là nhân tố đóng góp nhiều nhất vào sự tăng tốc của chỉ số toàn phần. Nhóm thực phẩm đi ngang trong tháng, trong khi nhóm nhà ở tăng 0,4%.
Báo cáo cho biết, tăng giá ở các nhóm năng lượng và nhà ở chiếm hơn 60% tổng mức tăng của CPI toàn phần. Giá xăng bán lẻ ở Mỹ tăng 3,8% trong tháng Hai, trong khi giá nhà cho thuê tăng 0,4%.
Mức biến động chỉ số CPI hàng tháng so với tháng trước của Mỹ
Nguồn: Cục Thống kê lao động Mỹ/CNBC.
Theo các chuyên gia kinh tế, lạm phát vẫn đang cao hơn 3% và một lần nữa nhóm nhà ở là một thủ phạm chính của lạm phát. Với giá nhà được dự báo tăng trong năm nay và giá nhà cho thuê chỉ giảm nhẹ, sẽ không có chuyện nhóm nhà ở sẽ sớm giảm như kỳ vọng để kéo lạm phát xuống. Các báo cáo lạm phát như của thằng Một và tháng Hai sẽ khiến Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) khó giảm lãi suất nhanh được.
Mấy tuần gần đây, giới chức Fed phát tín hiệu có thể bắt đầu cắt giảm lãi suất vào một thời điểm nào đó trong năm 2024, nhưng đồng thời cũng bày tỏ quan điểm thận trọng về việc từ bỏ quá sớm cuộc chiến chống lạm phát trong lúc tốc độ tăng giá cả vẫn còn cao. Tuyên bố của Fed sau cuộc họp tháng Một cho thấy, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ cần có được “niềm tin lớn hơn” rằng lạm phát đang giảm về mục tiêu.
Trong cuộc điều trần định kỳ trước Quốc hội Mỹ vào tuần trước, Chủ tịch Fed Jerome Powell tiếp tục bày tỏ quan điểm thận trọng. Dù Fed “không còn xa” thời điểm có thể bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ, nhưng ông Powell vẫn cho rằng Fed cần phải đợi cho tới khi có đủ sự tin tưởng để hành động.
Theo nhà kinh tế trưởng Paul Ashworth của công ty nghiên cứu Capital Economics, báo cáo CPI của BLS khiến giới chức Fed không thể đạt được ‘niềm tin lớn hơn’ cần thiết để bắt đầu cắt giảm lãi suất.
Đối với thị trường tài chính, việc Fed trở nên thận trọng hơn từ chỗ gần như chắc chắn sắp xoay trục chính sách tiền tệ hồi cuối năm 2023 đồng nghĩa với một cuộc định giá lại các tài sản. Việc định giá lại này dựa trên kỳ vọng mới về thời điểm Fed có thể bắt đầu hạ lãi suất và tốc độ hạ lãi suất.
Đầu năm nay, thị trường kỳ vọng Fed sẽ bắt đầu hạ lãi suất vào tháng 3/2024 và sẽ có 6-7 đợt giảm lãi suất trong cả năm. Tuy nhiên, hiện tại, thị trường cho rằng sớm nhất cũng phải tới tháng 6/2024 Fed mới bắt đầu nới lỏng, và sẽ chỉ có 3 đợt giảm trong cả năm, mỗi đợt giảm 0,25 điểm phần trăm lãi suất quỹ liên bang.
Nền kinh tế Mỹ tăng trưởng vững là lý do khiến Fed phải dựa vào các số liệu kinh tế tiếp theo để đánh giá triển vọng lạm phát, đồng thời khiến Fed không thể vội vã trong việc hạ lãi suất. Năm ngoái, tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Mỹ tăng 2,5%. Quý I/2024, tăng trưởng GDP của nền kinh tế lớn nhất thế giới được dự báo duy trì mức 2,5%.
Một yếu tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Mỹ vững vàng là tiêu dùng mạnh do thị trường việc làm tiếp tục nóng. Trong tháng Hai, khu vực phi nông nghiệp của Mỹ có thêm 275.000 công việc mới, một con số cao hơn dự báo. Tỷ thất nghiệp dù tăng nhẹ lên 3,9% nhưng vẫn là mức thất nghiệp thấp trong lịch sử.
Sức mạnh này của nền kinh tế Mỹ bị giới chuyên gia xem là một “con dao hai lưỡi”. Tăng trưởng duy trì vững ngay cả trong môi trường lãi suất cao giúp Fed thoải mái hơn trong việc chống lạm phát mà không lo kinh tế suy thoái. Nhưng mặt khác, tăng trưởng kinh tế vững cũng làm dấy lên mối lo ngại rằng lạm phát có thể dai dẳng hơn kỳ vọng./.
PV