Điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 là cuộc điều tra chọn mẫu thuộc Chương trình điều tra thống kê quốc gia ban hành theo Quyết định số 03/2023/QĐ - TTg ngày 15/2/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Thời gian thu thập thông tin trong Điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 bắt đầu từ ngày 1/4/2024 đến ngày 30/4/2024.Đến nay, Lâm Đồng đang tổ chức tốt công tác chuẩn bị cho việc triển khai điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024.
Lâm Đồng là một trong 63 tỉnh, thành phố trong cả nước sẽ tiến hành Điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ
năm 2024 vào ngày 1/4/2024
Là tỉnh miền núi phía Nam Tây Nguyên, Lâm Đồng có diện tích tự nhiên 9.781 km2, dân số năm 2023 trên 1,3 triệu người, mật độ dân số 138 người/km2. Lâm Đồng là tỉnh hội tụ nhiều dân tộc anh em trong cả nước với trên 40 dân tộc khác nhau sinh sống, trong đó dân số là người dân tộc (năm 2022) gần 348 ngàn người, chiếm 26% dân số toàn tỉnh. Toàn tỉnh gồm: 12 đơn vị cấp huyện (10 huyện và 02 thành phố Đà Lạt, Bảo Lộc) với 1.376 thôn, tổ dân phố.
Triển khai Điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024, tỉnh Lâm Đồng tổ chức điều tra 592 địa bàn thuộc 142 xã, phường, thị trấn, chiếm 17% tổng số địa bàn toàn tỉnh với 66.660 hộ dân cư và 238.095 người được lập bảng kê. Số hộ đăng ký điều tra trực tuyến CAPI là 17.760 hộ, đạt 100%, trong đó gần 6000 hộ dân cư thực hiện điều tra phiếu dài (cung cấp đủ thông tin về dân số, lịch sử sinh đẻ của phụ nữ, nhà ở và thiết bị, đồ dùng sinh hoạt). Lâm Đồng là một trong những địa phương có tỷ lệ đăng ký trực tuyến khá cao trong cả nước.
Xác định tầm quan trọng của cuộc điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 và để triển khai thực hiện tốt cuộc Điều tra, ngay sau khi có Quyết định tổ chức điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 của Tổng cục Thống kê, UBND tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo, ban hành Văn bản số 6443/UBNDTH1, ngày 25/7/2023 về việc triển khai điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.
Ngành Thống kê Lâm Đồng cũng đã tổ chức tốt công tác chuẩn bị cho cuộc điều tra. Theo đó, ngay từ cuối năm 2023, ngành Thống kê với nhiệm vụ giao chủ trì đã chủ động tham mưu UBND Tỉnh ban hành Quyết định số 221/QĐ-UBND thành lập Tổ công tác điều tra Dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 cấp tỉnh với sự tham gia của các Sở, ngành liên quan. Bên cạnh đó, ngành Thống kê Lâm Đồng đã chủ động bám sát và triển khai sớm các khâu công việc theo Phương án điều tra tại Quyết định số 629/QĐ-TCTK, ngày 14/7/2023 của Tổng cục Thống kê như: Tập trung triển khai rà soát toàn bộ địa bàn điều tra, trưng tập giám sát viên, điều tra viên tham gia lập bảng kê hộ và điều tra thu thập thông tin tại hộ vào thời điểm ngày 01/4/2024, toàn tỉnh trưng tập 241 điều tra viên và 70 giám sát viên cấp tỉnh, cấp huyện.
Sau khi thành lập Tổ công tác Tỉnh, Cục Thống kê phối hợp cùng các đơn vị sở, ngành liên quan chỉ đạo Chi cục Thống kê, UBND cấp huyện, các xã, phường, thị trấn có địa bàn điều tra lựa chọn nhân sự, tập huấn nghiệp vụ và hướng dẫn sử dụng, tích hợp thiết bị và phần mềm công nghệ thông tin trong công tác điều tra dân số, nhà ở.
Tổ công tác Tỉnh đã chỉ đạo, triển khai kịp thời, đầy đủ các nội dung theo hướng dẫn của Tổ công tác Trung ương. Các cơ quan, sở, ngành đã phối hợp chặt chẽ với ngành Thống kê như: Đài Phát thanh và Truyền hình phối hợp triển khai công tác tuyên truyền theo kế hoạch với nhiều hình thức, nội dung phong phú đến các địa phương. Sở Công an tỉnh, Sở Tư Pháp phối hợp, cung cấp, chia sẻ những số liệu có thể tính toán dựa trên cơ sở dữ liệu dân cư để đối chiếu, so sánh với kết quả thu thập thông tin tại địa bàn trong cuộc điều tra, khai thác thông tin từ cơ sở dữ liệu hành chính phục vụ công tác thống kê.
Đặc biệt, Lâm Đồng đã đăng cai và phối hợp Tổng cục Thống kê tổ chức tốt Hội nghị tập huấn nghiệp vụ điều tra cả nước tại thành phố Đà Lạt. Sau Hội nghị tập huấn nghiệp vụ điều tra cả nước, Lâm Đồng đã triển khai 02 đợt tập huấn lập bảng kê hộ và hướng dẫn nghiệp vụ ở 02 cấp tỉnh và huyện. Triển khai công tác cập nhật sơ đồ nền, lập bảng kê hộ, cập nhật hệ thống và triển khai chọn mẫu hộ chuẩn bị cho điều tra tại thực địa bắt đầu từ ngày 01/4/2024.
Trong tổ chức thực hiện Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ 2024 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng cũng có những thuận lợi như: Công tác thu thập thông tin đầu vào của điều tra dân số và nhà ở đã được triển khai hàng năm với quy mô và mức độ khác nhau. Lực lượng điều tra viên, giám sát viên tương đối ổn định am hiểu địa bàn, có kinh nghiệm trong triển khai điều tra thống kê; Chủ động kết nối để tiếp tục phát huy sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan Thống kê và các Sở, ngành liên quan như Sở Công an, Sở Tư pháp, Sở Y tế, Sở Thông tin và Truyền Thông, Đài Phát Thanh và Truyền hình tỉnh… trong triển khai công tác rà soát dân số và nhà ở đảm bảo đủ số lượng đúng đối tượng điều tra, công tác tuyên truyền hướng dẫn và kê khai điều tra đến từng tổ, thôn, địa bàn điều tra dân số và nhà ở trên địa bàn từng địa phương. Điều tra dân số và nhà ở năm 2024 tiếp tục được triển khai theo hình thức trực tuyến qua phần mềm điều tra CAPI trong nhiều năm, ngành Thống kê Lâm Đồng có kinh nghiệm trong việc thu thập, xử lý điều tra bằng hình thức trực tuyến qua phần mềm Webfrom, CAPI, thuận lợi trong khâu thu thập, tiết kiệm thời gian, nhân lực từ nhiều khâu điều tra như in phiếu giấy, nhập tin, xử lý lỗi điều tra, tổng hợp,… Bên cạnh đó, công tác Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ 2024 được đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng, chính quyền đặc biệt là ở các cấp xã và cấp huyện. Đây là điều kiện tiên quyết, quan trọng góp phần thành công của cuộc điều tra, tranh thủ được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Chính quyền nên việc triển khai thực hiện các khâu công việc rất thuận lợi, nhất là việc tổ chức, động viên, huy động và tăng cường trách nhiệm của cộng đồng đối với công tác điều tra.
Tuy nhiên, Lâm Đồng cũng còn có khó khăn trong triển khai thực hiện cuộc điều tra như: Cuộc điều tra dân số và nhà ở được triển khai vào thời điểm tháng 4, khi ngành Thống kê cùng lúc phải triển khai nhiều cuộc điều tra thường xuyên trên các lĩnh vực, đặc biệt là triển khai điều tra doanh nghiệp, thí điểm Tổng điều tra Nông thôn, nông nghiệp và thủy sản năm 2025 do đó khối lượng công việc lớn, biên chế thiếu ảnh hưởng không nhỏ đến việc triển khai điều tra.
Việc thu thập thông tin theo hình thức trực tuyến, hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin phải đáp ứng yêu cầu cao hơn so hình thức thu thập truyền thống bằng phiếu giấy, số lượng lớn các tài khoản truy cập song hạ tầng công nghệ thông tin của ngành Thống kê còn hạn chế. Ngoài ra, Lâm Đồng triển khai điều tra nhiều địa bàn ở vùng xa, vùng sâu, đi lại khó khăn, sóng điện thoại chưa ổn định, ảnh hưởng đến quá trình điều tra viên tác nghiệp thu thập thông tin tại hộ dân cư.
Một số địa bàn điều tra viên gặp khó khăn khi đến các khu chung cư, phải làm việc với các ban quản lý tòa nhà để thống nhất lịch làm việc và gặp hộ để điều tra thu thập thông tin. Các địa bàn nông thôn, vùng đồng bào dân tộc, khó khăn là vào ban ngày nhiều gia đình đi vắng, một số hộ thuê nhà trọ đi vắng dài ngày nên điều tra viên phải đi lại nhiều lần hoặc tranh thủ thu thập thông tin vào buổi tối.
Lâm Đồng là tỉnh phát triển mạnh về du lịch, có nhiều trường Cao đẳng, Đại học, nhất là địa bàn ở Đà Lạt, Bảo Lộc, là địa phương có nhiều lao động ngoại tỉnh, học sinh, sinh viên đến thuê tạm trú khó khăn trong công tác lập bảng kê cũng như gặp đối tượng cung cấp thông tin về điều tra.
Nhìn chung để cuộc điều tra hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng tốt theo đúng Phương án và kế hoạch điều tra trên địa bàn Lâm Đồng, các sở, ngành tham gia điều tra trách nhiệm và tích cực trong các khâu công việc, nhất là kiểm tra, giám sát điều tra tại thực địa, thường xuyên theo dõi, đôn đốc lực lượng điều tra viên thực hiện đúng tiến độ thu thập thông tin theo quy định; kiểm soát chặt chẽ logic, chất lượng thông tin do hộ cung cấp. Công tác kiểm tra, rà soát Phiếu trước khi nghiệm thu được phân công phối hợp chặt chẽ giữa ngành Thống kê và các sở ngành. Đến nay, Lâm Đồng đã tổ chức tốt công tác chuẩn bị triển khai điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024./.
Nhàn Thư
Nguồn CTK tỉnh Lâm Đồng