Sáng ngày 29/7/2022, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) đã có buổi làm việc trao đổi với các đơn vị liên quan, một số bộ, ngành... về Công văn số 48/LMHTXVN-UBKtr ngày 13/7/2022 của Ủy ban kiểm tra Liên minh Hợp tác xã Việt Nam về kiến nghị xây dựng, ban hành các chỉ tiêu thống kê thuộc lĩnh vực kinh tế tập thể, hợp tác xã bảo đảm tính đúng, tính đủ phần đóng góp của thành phần kinh tế tập thể trong nền kinh tế quốc dân theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Ông Nguyễn Đình Khuyến, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Phương pháp chế độ và Quản lý chất lượng thống kê, TCTK tham dự và chủ trì buổi làm việc.
Tham dự buổi làm việc có lãnh đạo, chuyên viên một số đơn vị thuộc TCTK; lãnh đạo và một số thành viên thuộc Ủy ban Kiểm tra Liên minh Hợp tác xã Việt Nam; Cục Phát triển Hợp tác xã, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Toàn cảnh buổi làm việc
Tại buổi làm việc, TCTK cho biết, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê được Quốc hội thông qua ngày 12/11/2021.
Theo đó, tại Khoản 1 Điều 21 Luật Thống kê quy định: “Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước điều chỉnh, bổ sung hệ thống chỉ tiêu thống kê bộ, ngành phù hợp với sự điều chỉnh, bổ sung của chỉ tiêu thống kê có liên quan trong hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và đáp ứng yêu cầu quản lý của bộ, ngành”. Như vậy, các hệ thống chỉ tiêu thống kê bộ, ngành sẽ được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia mới ban hành.
TCTK đề xuất trong quá trình sửa đổi, bổ sung hệ thống chỉ tiêu thống kê ngành Kế hoạch, Đầu tư và Thống kê (Thông tư số 05/2017/TT-BKHĐT ngày 30/11/2017) sẽ lồng ghép, bổ sung chỉ tiêu thống kê phản ánh kinh tế tập thể (sau đây viết gọn là KTTT), hợp tác xã (sau đây viết gọn là HTX) nhằm phản ánh đóng góp của thành phần KTTT trong nền kinh tế quốc dân theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
Tại buổi làm việc, TCTK đã trao đổi một số nội dung liên quan: Thực trạng các chỉ tiêu thống kê phản ánh KTTT, trong đó về chỉ tiêu thống kê, bao gồm:
Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia: Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia được ban hành kèm theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê gồm 230 chỉ tiêu thống kê. Thực hiện quy định của Luật, TCTK đang trong quá trình hoàn thiện Nghị định quy định nội dung chỉ tiêu thống kê quốc gia và quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước, chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (hiện đã xin ý kiến thành viên Chính phủ về dự thảo Nghị định). Nghị định này quy định nội dung của 230 chỉ tiêu thống kê quốc gia trong đó có 36 chỉ tiêu thống kê phản ánh KTTT (là những chỉ tiêu có phân tổ theo “loại hình kinh tế”).
Hệ thống chỉ tiêu thống kê ngành Kế hoạch, Đầu tư và Thống kê: Hệ thống chỉ tiêu thống kê ngành Kế hoạch, Đầu tư và Thống kê ban hành kèm theo Thông tư số 05/2017/TT-BKHĐT ngày 30/11/2017 quy định 15 chỉ tiêu thống kê phản ánh KTTT.
Về nguyên tắc khi xác định thành phần kinh tế đối với cơ sở kinh tế: Trong hoạt động thống kê, để tránh trùng lắp, mâu thuẫn số liệu thì nguyên tắc quan trọng nhất khi xác định thành phần kinh tế đối với cơ sở kinh tế là: Một cơ sở kinh tế chỉ được xác định và xếp vào 1 thành phần kinh tế tương ứng.
Như vậy, trên cơ sở đối chiếu với chủ trương, chính sách, pháp luật hiện hành thì HTX, liên hiệp HTX (sau đây gọi chung là HTX) được xác định là loại hình KTTT. Trong hoạt động thống kê hiện nay, đóng góp của KTTT đối với nền kinh tế được xác định là đóng góp của HTX đối với nền kinh tế.
TCTK cũng cho biết, hằng năm (bắt đầu từ năm 2019), TCTK đã biên soạn ấn phẩm “Sách trắng HTX Việt Nam”. Ấn phẩm này cung cấp dãy số liệu so sánh theo thời gian để có thể nhận diện được sự phát triển của HTX theo từng năm. Trong đó, phần lớn số liệu trong ấn phẩm tập trung vào phản ánh kết quả cũng như hiệu quả hoạt động của khu vực HTX đang hoạt động có kết quả sản xuất kinh doanh để cho thấy rõ hơn sự phát triển và đóng góp thực của HTX đối với nền kinh tế trong từng năm, từng giai đoạn. Đây là nguồn thông tin tham khảo quan trọng phục vụ chỉ đạo, điều hành và lập chính sách phù hợp đối với sự phát triển của HTX.
Nguồn số liệu để tính toán, biên soạn chỉ tiêu về HTX gồm: Điều tra doanh nghiệp hằng năm; Điều tra lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản hằng năm; Tổng điều tra kinh tế; Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp; Điều tra nông thôn, nông nghiệp giữa kỳ.
Tại buổi làm việc, TCTK cũng đã giới thiệu tổng quan về phương pháp tính GDP hiện tại để các đại biểu tham dự có được cái nhìn tổng quan về nghiệp vụ chuyên môn thống kê của Ngành.
Kết thúc buổi làm việc, đại diện của các đơn vị liên quan đã có những trao đổi và đề xuất một số giải pháp nhằm đi đến thống nhất sẽ tiếp tục phối hợp, chia sẻ thông tin và hợp tác để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong đánh giá toàn diện những đóng góp của HTX vào nền kinh tế, đảm bảo phù hợp và đầy đủ hơn theo đúng tinh thần của Nghị quyết 20./.
Thu Hòa